Tak uznała Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 14 lutego 2012 r. (ILPB3/423--595/09/12-S/EK).
Spółka zamierzała wnieść do nowo utworzonej spółki akcyjnej przedsiębiorstwo. Z wkładu niepieniężnego miały jednak zostać wyłączone będące jej własnością nieruchomości. Spółka zakładała zawarcie długoterminowych umów najmu ze spółką akcyjną w odniesieniu do tych części nieruchomości, które wykorzystywane są obecnie na potrzeby prowadzenia działalności handlowej.
Zapytała, czy wniesienie przez nią wkładu niepieniężnego w postaci przedsiębiorstwa (z wyłączeniem nieruchomości) powoduje powstanie przychodu do opodatkowania na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT. Przepis ten mówi, że przychodem jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
Zdaniem spółki wyłączenie nieruchomości z majątku przedsiębiorstwa wnoszonego aportem nie zmienia jego charakteru jako całości zdolnej do dalszego efektywnego działania. Taka czynność nie skutkuje zatem powstaniem przychodu.
Izba skarbowa początkowo nie zgodziła się z tym stanowiskiem. Twierdziła, że wyłączenie z masy majątkowej nieruchomości pozbawia wydzielonego majątku cech przedsiębiorstwa w rozumieniu kodeksu cywilnego. Powoduje to konieczność wykazania przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT.
Taka wykładnia przepisów została jednak zakwestionowana przez sądy administracyjne. Ponownie wydając interpretację w tej sprawie, izba skarbowa uznała stanowisko spółki za prawidłowe.
Komentarz eksperta
Radosław Baraniewicz
|
konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT wynika (przy zastosowaniu wnioskowania a contrario), że jeśli wnoszony aportem kompleks majątkowy ma atrybuty przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części), to transakcja jest wyłączona z opodatkowania.
Definiując przedsiębiorstwo, ustawa o CIT odsyła do sposobu rozumienia tego pojęcia zawartego w art. 55
1
kodeksu cywilnego. Przepis ten wymienia przykładowo składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład przedsiębiorstwa i które w wyniku istniejącego związku funkcjonalnego mogą służyć do samodzielnego wykonywania określonej działalności gospodarczej. Wśród nich ustawodawca wymienił również nieruchomości.
To jednak nie przesądza, że prawo własności nieruchomości jest niezbędną cechą istnienia przedsiębiorstwa.
Innymi słowy, nabycie prawa własności nieruchomości nie jest konieczne do samodzielnego wykonywania działalności (chyba że będące przedmiotem aportu składniki majątkowe są funkcjonalnie powiązane z przedsiębiorstwem w stopniu umożliwiającym kontynuowanie działalności bez nich). Żaden przepis nie zobowiązuje bowiem przedsiębiorcy do prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem nieruchomości, których jest właścicielem. Możliwe jest więc korzystanie z nich na podstawie umów zawartych z właścicielem, np. najmu (jak było w omawianej sprawie).
W konsekwencji, jeśli nabyty aportem majątek jest organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie wyodrębniony, nie ma podstaw do uznania transakcji za opodatkowaną na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT. Skoro więc przedmiotem aportu są składniki majątkowe wskazane w art. 55
1
, to sam fakt wyłączenia nieruchomości nie może automatycznie pozbawiać masy majątkowej cech przedsiębiorstwa.
Decyzję o opodatkowaniu lub nie takiej transakcji należy jednak zawsze podejmować po szczegółowej analizie danego przypadku.
W konsekwencji zasadnie izba skarbowa uznała stanowisko podatnika za prawidłowe. W takiej sytuacji nie mógł u niego powstać przychód podatkowy w wysokości nominalnej udziałów (akcji) objętych w zamian za aport.
Warto podkreślić, że taka interpretacja przepisów obecnie dominuje w orzecznictwie. Przykładem jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 kwietnia 2010 r. (I SA/Kr 332/10, nieprawomocny) oraz orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 sierpnia 2011 r. (II FSK 502/10).
