Ich zdaniem dotyczy to nawet firm naliczających odpisy jednorazowo, na koniec roku. Nie wynika to jednak jasno z przepisów.
Co wynika z przepisów
Zgodnie z art. 16i ust. 5 ustawy o CIT zmiany stawki dokonuje się, począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Pierwsza część tego przepisu raczej nie budzi wątpliwości.
Co istotne, Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 26 sierpnia 2011 r. (IPTPB3/423-151/11-2/PM) stwierdziła, że podatnik może, „wprowadzając nowe środki trwałe do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dowolnie ustalić stawki amortyzacyjne dla wszystkich lub wybranych środków trwałych amortyzowanych metodą liniową w wysokości niższej niż wskazana w wykazie”.
Obniżenie stawki jest także możliwe od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Warto jednak pamiętać, że podatnicy mogą naliczać odpisy amortyzacyjne raz na kwartał lub raz na rok. Wtedy takie obniżenie w praktyce nastąpi przy pierwszym odpisie w danym roku podatkowych.
W art. 16i ust. 5 ustawy o CIT mowa jest o jednak o pierwszym miesiącu następnego roku podatkowanego, a nie o pierwszym odpisie amortyzacyjnym w roku podatkowym. Na tej podstawie niektóre organy podatkowe wskazują na konieczność udokumentowania podjęcia decyzji o obniżeniu stawki w styczniu (dla podatników, u których rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym). Twierdzą, że decyzja podatnika co do obniżenia stawki amortyzacyjnej w danym roku podatkowym, powinna znaleźć wyraz w dokumentacji spółki. Spo-
sób udokumentowania zmiany amortyzacji (np. uchwała lub wpis w ewidencji środków trwałych) pozostaje już poza przedmiotem interpretacji organów. Ustawa o CIT nie określa bowiem w sposób szczegółowy, jak należy udokumentować decyzję w tym zakresie (interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 2 czerwca 2011 r., IPP-B3/423-153/11-2/JG).
Moim zdaniem nie ma przepisów wskazujących na konieczność udokumentowania terminu podjęcia decyzji o obniżeniu stawki. Trzeba jednak brać pod uwagę, że takie może być stanowisko organów podatkowych.
Można obniżyć do zera
Stawkę amortyzacji można obniżyć nawet do zera. Swego czasu budziło to pewne wątpliwości, wiąże się to bowiem z niedokonywaniem odpisów amortyzacyjnych w ogóle. Następuje wówczas faktycznie zawieszenie amortyzacji środka trwałego, mimo że jest on używany w działalności gospodarczej. Dlatego wskazywano, że właściwsze jest obniżenie stawki np. do 0,1 proc. niż do 0 proc. Obecnie organy podatkowe potwierdzają, że możliwe jest obniżenie stawki amortyzacji nawet do zera.
Przykładem jest odpowiedź Izby Skarbowej w Katowicach z 16 września 2011 r. (IBP-BI/2/423-720/11/MS). Według niej można obniżyć stawki amortyzacyjne dla środków trwałych wykorzystywanych w działalności gospodarczej nawet do poziomu zero (wysokość obniżenia stawki dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika). Nie mają tu znaczenia aspekty rachunkowe, w szczególności znaczne rozbieżności między amortyzacją dla celów rachunkowych i podatkowych, jak i to, że obniżona dla celów podatkowych stawka nie będzie odzwierciedlała zużycia środka trwałego.
Kiedy podwyższyć
Zmiana stawki możliwa jest od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. W tym terminie podatnik ma więc prawo nie tylko ją obniżyć, ale także podwyższyć. Jeśli nalicza odpisy amortyzacyjne kwartalnie lub na koniec roku podatkowego, to praktycznie w tych terminach podwyższy wysokość odpisów. Podobnie jak przy obniżaniu organy podatkowe mogą jednak uznać, że decyzję trzeba podjąć już w pierwszym miesiącu roku i fakt ten udokumentować.
Z przepisów wynika, że możliwe jest podwyższenie stawki do wysokości wskazanej w wykazie. Oznacza to, że można również przyjąć niższą stawkę (decyduje podatnik). W przypadku środków trwałych poddanych szybkiemu postępowi technicznemu, o których mowa w art. 16i ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT, możliwe jest równoczesne podwyższenie stawki przy zastosowaniu współczynnika nie wyższego niż 2.
Z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 12 października 2011 r. (IPPB5/423-745/11-2/RS) wynika, „że przepisy prawa podatkowego nie zabraniają jednoczesnego podwyższenia stawki amortyzacji do poziomu wynikającego z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych i zastosowania współczynnika podwyższającego nie wyższego niż 2”.