Wykonujący głównie czynności zwolnione zyskują możliwość samodzielnego podjęcia decyzji w kwestii pomniejszenia podatku należnego o naliczony.
Takie są skutki nowych zasad obliczania proporcji sprzedaży, przewidziane w ustawie z 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach. Choć przepisy obowiązują od 1 kwietnia, dopiero w odniesieniu do noworocznego obrotu będzie się zgodnie z nimi dokonywało korekty odliczenia VAT.
Podatnicy VAT, którzy wykorzystują towary i usługi do wykonywania czynności uprawniających ich do odliczenia podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi nie mają tego prawa, są zobowiązani do odrębnego określania kwot podatku naliczonego dla tych dwóch kategorii. To obowiązek wynikający z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 177, poz. 1054).
Oczywiście te same zakupy, np. koszty ogólnego zarządu, mogą być powiązane jednocześnie z działalnością zwolnioną i opodatkowaną. Dla części, w której nie da się odseparować wydatków, VAT odlicza się więc proporcjonalnie do czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia VAT. Jeśli proporcja ta przekracza 98 proc., firma odlicza cały podatek, chyba że kwota daniny, której nie obejmowałoby odliczenie, wynosi co najmniej 500 zł. W poprzednio obowiązujących przepisach nie było takich ograniczeń, więc to zmiana niekorzystna dla firm.
Druga modyfikacja niesie z kolei korzystne skutki. Gdy proporcja nie przekracza 2 proc., podatnik może odliczyć VAT wynikający z proporcji albo uznać, że w ogóle nie wykonuje działalności dającej prawo do odliczenia. W poprzednim stanie prawnym odliczenie podatku w takiej sytuacji było niemożliwe.
Firmy stosują proporcję obliczoną dla obrotu z poprzedniego roku podatkowego. Po zakończeniu roku przedsiębiorca musi porównać przyjęte do odliczenia podatku założenia z rzeczywistą proporcją. Jeśli różnica między założeniami i późniejszymi dokładnymi wyliczeniami nie przekracza 2 punktów procentowych, podatnik nie musi dokonywać korekty. Tutaj też widać różnicę. Po nowelizacji z przepisów ustawy o VAT zniknęło bowiem to udogodnienie.
Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zasady dokonywania korekt VAT, choć obowiązują od kwietnia, będą miały zastosowanie dopiero do korekt dokonywanych za 2011 r.
Podstawa prawna:
