Można to wykorzystać do optymalizacji rozliczeń podatkowych. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że wybór roku podatkowego odbiegającego od kalendarzowego ma znaczenie czysto formalne. Tymczasem zmiana taka może być instrumentem pozwalającym na skuteczne zmniejszenie obciążeń podatkowych.

Zastosowanie jej jako instrumentu polityki podatkowej możliwe jest dzięki specyficznemu mechanizmowi powodującemu wystąpienie roku przejściowego, trwającego od 13 do 23 miesięcy, w połączeniu z przepisami dotyczącymi rozliczenia straty podatkowej, jak również określającymi zasady regulowania zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych.

30 dni ma spółka na powiadomienie urzędu skarbowego o zmianie roku podatkowego licząc od zakończenia ostatniego roku

Dwa warunki

Aby zmiana roku podatkowego była możliwa, muszą być spełnione warunki formalne przewidziane w art. 8 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT):

- zmiana roku podatkowego powinna wynikać z postanowienia zamieszczonego w statucie albo w umowie spółki,

- o zmianie roku podatkowego trzeba powiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego (jeśli pokrywa się on z rokiem kalendarzowym, powiadomienie to musi być złożone do 30 stycznia).

Okres przejściowy

Zgodnie z przepisami ustawy o CIT pierwszy rok podatkowy po zmianie (tzw.  rok przejściowy) nie może być krótszy niż 12 miesięcy i dłuższy niż 23 miesiące kalendarzowe. Powinien trwać od pierwszego dnia następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do ostatniego dnia nowego roku podatkowego.

Przykład

ABC sp. z o.o. przyjęła rok podatkowy tożsamy z kalendarzowym (obecny rok kończy się 31 grudnia 2011). Planuje zmianę roku podatkowego na trwający od 1 lutego do 31 stycznia.

Jeśli chce to zrobić już od roku bezpośrednio następującego po trwającym obecnie roku podatkowym, uchwała w sprawie zmiany umowy spółki powinna być zarejestrowana w KRS do 31 grudnia 2011. Ponadto spółka do 30 stycznia 2012 r. powinna zawiadomić właści-wego naczelnika urzędu skarbowego o tej zmianie.

Jeśli spełni te wymogi, rokiem przejściowym będzie okres 13 miesięcy – od 1 stycznia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. Pierwszym rokiem biegnącym według nowo ustalonych reguł będzie okres od 1 lutego 2013 do 31 stycznia 2014 r.

Ustawa o CIT nie zakazuje podatnikowi wielokrotnych zmian roku podatkowego. Nie wprowadza również ograniczeń co do częstotliwości tych zmian (np. zakazu ponownej zmiany roku podatkowego w okresie następującym bezpośrednio po dokonanej już zmianie). Nie wymaga też ekonomicznego uzasadnienia tej operacji.

Cel – optymalizacja

Uprawnienie do zmiany roku podatkowego uzależnione jest jedynie od spełnienia określonych w ustawie warunków. Tym samym możliwa jest zmiana roku podatkowego, której jedynym celem będzie zmniejszenie obciążeń podatkowych.

Dalej przedstawiamy kilka przykładowych rozwiązań optymalizacyjnych wykorzystujących zmianę roku podatkowego jako instrument planowania podatkowego. Rozwiązania te prowadzą do uzyskania oszczędności bądź osiągnięcia innych wymiernych korzyści związanych z rozliczeniami podatkowymi.

Konieczna uchwała wspólników i wpis do KRS

Zgodnie z art. 255 §1 kodeksu spółek handlowych zmiana umowy spółki wymaga uchwały wspólników i wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Wpis ten ma charakter konstytutywny, co oznacza, że zmiana umowy spółki jest skuteczna z chwilą jej wpisania do KRS.

Władze skarbowe stoją na stanowisku, że zmiana umowy spółki powinna być wpisana do KRS przed upływem terminu do powiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zmianie roku podatkowego (zob. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 czerwca 2009, DD5/8213/9/DZQ/09/PK-1324/08).

W celu uniknięcia jakiegokolwiek ryzyka sporu z organami podatkowymi co do skuteczności zmiany roku warto dokonać takiego wpisu nawet przed upływem zmienianego roku podatkowego.

W przeciwnym bowiem razie istnieje pewne ryzyko podniesienia przez organy podatkowe zarzutu, że zmiana dotyczyła roku podatkowego, którego bieg już się rozpoczął, a więc skoro następuje już w trakcie jego biegu, nie może być skuteczna.

Konieczna uchwała wspólników i wpis do KRS

Zgodnie z art. 255 §1 kodeksu spółek handlowych zmiana umowy spółki wymaga uchwały wspólników i wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Wpis ten ma charakter konstytutywny, co oznacza, że zmiana umowy spółki jest skuteczna z chwilą jej wpisania do KRS.

Władze skarbowe stoją na stanowisku, że zmiana umowy spółki powinna być wpisana do KRS przed upływem terminu do powiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zmianie roku podatkowego (zob. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 czerwca 2009, DD5/8213/9/DZQ/09/PK-1324/08).

W celu uniknięcia jakiegokolwiek ryzyka sporu z organami podatkowymi co do skuteczności zmiany roku warto dokonać takiego wpisu nawet przed upływem zmienianego roku podatkowego.

W przeciwnym bowiem razie istnieje pewne ryzyko podniesienia przez organy podatkowe zarzutu, że zmiana dotyczyła roku podatkowego, którego bieg już się rozpoczął, a więc skoro następuje już w trakcie jego biegu, nie może być skuteczna.

—Dominik Klemens jest doradcą podatkowym w TPA Horwath

—Mariusz Stefaniak jest konsultantem podatkowym w tej firmie

Czytaj również:

Zobacz serwis:

Podatek dochodowy » PIT i CIT » Rok podatkowy