[b]Spółka z o.o. kupiła niewielki budynek handlowo-usługowy, który został wybudowany w 2008 r. Od tego roku był on też użytkowany przez poprzedniego właściciela. Przed przekazaniem go do używania spółka zamierza znacznie go rozbudować. Związane z tym wydatki przekroczą cenę nabycia budynku. Według jakiej maksymalnej stawki będzie mógł być amortyzowany ten budynek?[/b] - pyta czytelnik „Rz”.

[srodtytul]Indywidualne stawki[/srodtytul]

Zgodnie z art. 16j ust. 1 pkt 3 lit. a[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893] ustawy o CIT [/link]podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych pierwszy raz wprowadzonych do ewidencji danego podatnika.

Wtedy okres amortyzacji dla trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji Środków Trwałych i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 tej klasyfikacji trwale związanych z gruntem nie może być krótszy niż trzy lata.

Rodzaj 103 KŚT obejmuje: centra handlowe, domy towarowe, samodzielne sklepy i butiki, hale używane do targów, aukcji i wystaw, targowiska pod dachem, stacje paliw, stacje obsługi itp. Do rodzaju 109 KŚT zalicza się natomiast m.in. hotele, schroniska młodzieżowe i górskie, domki kempingowe, domy wypoczynkowe.

Zgodnie z art. 16j ust. 3 ustawy o CIT budynki i budowle uznaje się za:

- używane – jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez 60 miesięcy,

- ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie stanowiły co najmniej 30 proc. wartości początkowej.

Opisany w pytaniu budynek nie może więc być uznany za używany, ponieważ został przekazany do użytkowania w 2008 r. Jeżeli jednak spółka przed wprowadzeniem go do ewidencji środków trwałych poniesie wydatki na jego ulepszenie, które wyniosą co najmniej 30 proc. wartości początkowej, będzie mogła zamortyzować budynek w ciągu trzech lat.

Będzie bowiem mogła przyjąć indywidualną roczną stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc. Oczywiście może również zastosować niższą indywidualną stawkę. Przy jej ustalaniu warto wziąć pod uwagę przewidywane przyszłe dochody.

[srodtytul]Najpierw wydatki, później wpis [/srodtytul]

Aby móc stosować indywidualną stawkę (33,33 proc.), należy ponieść wydatki na ulepszenie przed przekazaniem budynku do używania i wprowadzeniem go do ewidencji środków trwałych. Gdyby bowiem spółka najpierw przekazała budynek do używania i w związku z tym wprowadziła go do ewidencji, to musiałaby rozpocząć amortyzację przy zastosowaniu stawki nie wyższej niż 2,5 proc.

Później nie mogłaby już jej zmienić. Poniesione wydatki na rozbudowę zwiększałyby jedynie jego wartość początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych.

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka z o.o. kupiła budynek handlowo-usługowy za 800 tys. zł. Był on wybudowany w 2008 r.

Przed przekazaniem do używania i wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych spółka go rozbudowała.

Z tego tytułu poniosła wydatki w wysokości miliona złotych. W takiej sytuacji wprowadzając ulepszony budynek do ewidencji może ustalić jego wartość początkową na 1800 tys. zł. Ma również prawo przyjąć indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc. (wtedy roczny odpis amortyzacyjny będzie wynosił 600 tys. zł).

Gdyby spółka zaraz po zakupie budynku przekazała go do używania i wprowadziła do ewidencji środków trwałych, to po ulepszeniu nie mogłaby zmienić 2,5 proc. stawki amortyzacyjnej. [/ramka]

[ramka][b]Kiedy budynek jest ulepszony[/b]

Zgodnie z art. 16 ust. 13 ustawy o CIT środki trwałe uważa się za ulepszone, jeśli spełnione są dwa warunki:

- suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3500 zł,

- wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej m.in. okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

[b]Z orzecznictwa wynika, że użyte przez ustawodawcę pojęcia oznaczają:[/b]

- przebudowa – zmianę (poprawienie) istniejącego stanu środków trwałych na inny, powodującą dostosowanie do pełnienia innych funkcji, zmianę warunków technicznych lub właściwości użytkowych,

- rozbudowa – powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych,

- rekonstrukcja – odtworzenie (odbudowanie) zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych,

- adaptacja – przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż wskazywało jego pierwotne przeznaczenie (albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych),

- modernizacja (unowocześnienie) – m.in. wykonanie w istniejącym obiekcie robót, powodujących wzrost wartości użytkowej tego środka trwałego w stosunku do wartości z dnia przyjęcia do używania, lub wyposażenie obiektu w nowe elementy składowe.[/ramka]