Trzeba bowiem pamiętać, że pojęcie siedziby użyte w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawie o VAT[/link] może odbiegać od znaczenia, jakie jest mu nadane w prawie cywilnym i handlowym, choć w zdecydowanej większości przypadków istotne rozbieżności nie wystąpią.
W prawie cywilnym przyjmuje się, że siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający, jeśli nic innego nie wynika z przepisów prawa lub aktu powołującego do istnienia dany podmiot. Odpowiednio reguła ta ma zastosowanie do jednostek organizacyjnych, które nie posiadają osobowości prawnej.
W niektórych przypadkach dla celów opodatkowania VAT przywołana zasada może, niestety, okazać się niewystarczająca. Trzeba mieć bowiem na uwadze, że VAT podlega harmonizacji we wszystkich państwach członkowskich UE. Uwzględnienie przepisów obowiązujących wyłącznie w danym państwie znacznie ograniczałoby cel, który postawiły sobie państwa członkowskie, ustanawiając wspólny system opodatkowania VAT.
Reguły polskiego prawa cywilnego i handlowego ani prawa innego kraju członkowskiego nie mogą mieć z tego powodu mocy bezwzględnie wiążącej w zakresie VAT, również gdy chodzi o określanie miejsca siedziby podatnika, choć oczywiście mogą i niekiedy powinny być stosowane, tyle że pomocniczo.
Warto przy tym zauważyć, że unijna dyrektywa VAT posługuje się pojęciem „siedziba działalności gospodarczej”. Pojęcie to odnosi się zatem także do osób fizycznych, co odróżnia tę regulację od przepisów polskiej ustawy o VAT.
W krajowych przepisach ustawodawca wyraźnie rozróżnia pojęcia siedziby i miejsca zamieszkania. Pierwsze dotyczy wyłącznie osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, drugie – osób fizycznych.
Usystematyzowanie przesłanek, którymi należy kierować się przy ustalaniu siedziby danego podatnika przewiduje projekt rozporządzenia Rady Unii Europejskiej ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy VAT.
Przyjęto w nim założenie, że miejscem siedziby przedsiębiorstwa podatnika jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem i wykonywane są zasadnicze funkcje jej naczelnego zarządu. Zaznaczono przy tym jednocześnie, że miejsce to może być różne od miejsca, w którym dany podatnik prowadzi działalność.
[ramka][b]Przy ustalaniu siedziby powinno się uwzględnić takie elementy, jak:[/b]
- adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa,
- miejsce naczelnego zarządu przedsiębiorstwa,
- miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa,
- miejsce podejmowania decyzji dotyczących ogólnego kierunku prowadzonej działalności.
[b]Pomocniczo można wziąć pod uwagę również inne elementy, m.in.[/b]
- miejsca zamieszkania kierowników przedsiębiorstwa,
- miejsce, gdzie zwołuje się walne zebrania,
- miejsce przechowywania dokumentów administracyjnych i dokumentacji księgowej,
- miejsce prowadzenia głównych kont bankowych przedsiębiorstwa.
Sam adres pocztowy nie może być uznany za miejsce siedziby przedsiębiorstwa podatnika. [/ramka]
[i]Autor jest doradcą podatkowym w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy[/i]
[ramka] [b]Czytaj więcej o [link=http://www.rp.pl/temat/429766.html]miejscu opodatkowania usług[/link][/b][/ramka]