Paczka ze smakołykami może motywować podopiecznych do lepszej pracy

Musi jednak pamiętać o zasadach ich finansowania.

Prezent przed świętami to wyraz uznania dla pracownika, który ma go zmotywować do lepszej pracy i poprawić relacje z przełożonym. To także coroczny zwyczaj, a firma, która go nie przestrzega, na pewno straci w oczach zatrudnionych. Wydatki są więc związane z działalnością przedsiębiorstwa i można je wrzucić w koszty.

[b]Jeśli jednak prezenty są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, kosztem nie są same wydatki. Odliczyć można odpisy na fundusz – w momencie wpłaty na jego rachunek[/b] (art. 23 ust. 1 pkt 7 lit. b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] oraz art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link]).

[ramka][b]Przykład[/b]

Firma X przekazała niektórym pracownikom świąteczne paczki.

Sfinansowała je ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Przy przyznawaniu paczek kierowała się sytuacją materialną zatrudnionych. Samych zakupów firma nie może odliczyć, gdyż wcześniej zaliczyła do kosztów odpisy wpłacone na rachunek funduszu. [/ramka]

Co zrobić, jeśli firma nie ma zakładowego funduszu świadczeń socjalnych? Pamiętajmy, że do kosztów nie można zaliczyć wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 42 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT. Jak więc rozliczyć wydatki w sytuacji, gdy firma sfinansowała prezenty z własnych środków? Może je odliczyć, pod warunkiem że nie jest to działalność socjalna.

Jak stwierdziło [b]Ministerstwo Finansów w piśmie z 16 grudnia 1997 r. (PO 3-7802/BO-722-836/97)[/b]: „Rozdanie zakupionych paczek lub bonów z okazji różnego rodzaju świąt wszystkim uprawnionym pracownikom nie wiąże się z zakresem i charakterem działalności socjalnej (...). Zatem wypłacone przez pracodawcę na rzecz pracownika świadczenia okolicznościowe w postaci bonów towarowych stanowią koszty uzyskania przychodów, gdyż nie obciążają zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracodawcy i nie są objęte działalnością socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych”.

[ramka][b]Przykład[/b]

Firma X obdarowała wszystkich pracowników świątecznymi paczkami o wartości 200 zł.

W przedsiębiorstwie nie ma zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pracodawca sfinansował więc prezenty z bieżących środków.

Wydatki może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. [/ramka]

[srodtytul]Czy można dać wszystkim po równo[/srodtytul]

[b]Czy przy rozdzielaniu wsparcia z funduszu pracodawca powinien zawsze uwzględniać kryterium socjalne?

Ostatnio pojawiły się co do tego wątpliwości. [/b]

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przyznawanie ulgowych usług i świadczeń uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej uprawnionej osoby.

Jak czytamy w [b]wyroku Sądu Najwyższego z 20 sierpnia 2001 r. (I PKN 579/00)[/b]:

„Pracodawca administrujący środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może ich wydatkować niezgodnie z regulaminem zakładowej działalności socjalnej, którego postanowienia nie mogą być sprzeczne z zasadą przyznawania świadczeń według kryterium socjalnego, to jest uzależniającego przyznawanie ulgowych usług i świadczeń wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (...). Jest to tzw. kryterium socjalne, którego przyjęcie przez ustawodawcę prowadzi do wniosku, że jest wykluczone przyznawanie ulgowych usług i świadczeń z Funduszu ogółowi zatrudnionych w tej samej wysokości, według zasady każdemu po równo”.

Ale w [b]wyroku z 23 października 2008 r. (II PK 74/08) Sąd Najwyższy[/b] przedstawił inny pogląd. Stwierdził bowiem, że art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS określający zasady przyznawania usług i świadczeń nie odnosi się do całości działalności socjalnej zakładu pracy.

Dotyczy wyłącznie przyznawania ulgowych usług i świadczeń, co powinno być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania ze środków funduszu. Oczywiście jest dopuszczalne przeznaczenie w regulaminie całości środków funduszu na ulgowe usługi (świadczenia) i wówczas zastosujemy zasadę przyznawania świadczeń według tzw. kryterium socjalnego.

Natomiast wtedy, gdy regulamin przewiduje wydatkowanie środków na inne jeszcze cele, mieszczące się w ramach działalności socjalnej – może on ustalać inne zasady korzystania z tych świadczeń, np. to, że są powszechnie dostępne na równych zasadach.

Jak czytamy w wyroku: „kryterium socjalne, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, odnosi się jedynie do przyznawania ulgowych świadczeń i usług, nie dotyczy ono natomiast innych świadczeń i usług, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy”.