Wykorzystywanie środków pomocowych z różnorodnych programów operacyjnych w formie dotacji staje się coraz powszechniejsze i częściej spotykane, również wśród osób prowadzących działalność gospodarczą. Procedura składania wniosków jest obwarowana wieloma wymogami formalnymi. To powoduje, że często przedsiębiorca nie zwraca uwagi na aspekty podatkowe związane z otrzymaniem dotacji.

[srodtytul]Określenie konkretnych wydatków[/srodtytul]

Jedną z ważniejszych kwestii jest zadeklarowanie, jakie wydatki mają być współfinansowane dotacją oraz czy wniosek dotyczy kwoty netto wydatku czy też kwoty brutto (z VAT) – oczywiście do dopuszczalnego poziomu intensywności pomocy.

Deklaracja ta powinna wynikać z obiektywnej oceny uprawnień przedsiębiorcy-wnioskodawcy prawa do odliczenia VAT w świetle przepisów podatkowych. Bowiem [b]tylko podatek naliczony, który zgodnie z regułami ustawy o VAT nie podlega odliczeniu, może podlegać sfinansowaniu za pomocą dotacji (tzw. koszt kwalifikowany)[/b].

[b]Natomiast w sytuacji, kiedy w świetle przepisów podatkowych VAT podlega odliczeniu, jego odzyskanie powinno następować wyłącznie w ramach rozliczenia podatkowego, a nie w formie dotacji.[/b]

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka zamierza prowadzić działalność polegającą na pośrednictwie sprzedaży towarów i usług, która będzie dokonywana za pośrednictwem interaktywnej strony internetowej oraz nowoczesnego oprogramowania. Oprogramowanie to zostanie specjalnie wykonane na zlecenie spółki przez polskiego usługodawcę i będzie umożliwiało przeprowadzanie licytacji nie tylko dla użytkowników w Polsce, ale i za granicą. Zakup oprogramowania o wartości 5 mln zł plus 22 proc. VAT ma nastąpić na rok – dwa lata przed uruchomieniem działalności operacyjnej spółki oraz ma być sfinansowany w maksymalnym dopuszczalnym zakresie z funduszy programu operacyjnego wspierającego innowacyjne pomysły. Planowana działalność operacyjna będzie działalnością opodatkowaną VAT. Zatem podatek naliczony wynikający z wszelkich wydatków na nabycie towarów i usług służących tej działalności powinien podlegać odliczeniu zgodnie z regułami ustawy o VAT. Spółka nie powinna zatem wnioskować o uzyskanie dotacji na kwotę podatku naliczonego od zakupu oprogramowania, nawet gdyby to oznaczało możliwość wcześniejszego, szybszego otrzymania zwrotu tego wydatku.[/ramka]

[srodtytul]Tylko po szczegółowych analizach[/srodtytul]

Możliwość uzyskania dotacji na pokrycie całej kwoty podatku naliczonego jest dopuszczalna wyłącznie wtedy, gdy jest on obiektywnie w 100 proc. podatkiem nieodliczalnym w rozumieniu przepisów o VAT. W razie zatem wątpliwości co do prawa do odliczenia podatku naliczonego lub prawa do odliczenia części podatku naliczonego (np. w przypadku prowadzenia sprzedaży mieszanej i np. stosowania współczynnika sprzedaży) konieczne jest dokonanie uprzedniej analizy rozliczeń w zakresie VAT, które pozwolą zapewnić, że złożony wniosek o dotacje będzie prawidłowy, tj. że ewentualna dotacja w części finansującej VAT nie będzie podlegać zwrotowi wraz z odsetkami.

Wiedza, że sfinansowanie kwoty podatku naliczonego dotacją z funduszu pomocowego nie jest dopuszczalne, powinna skłonić przedsiębiorcę do podjęcia działań w celu uzyskania zwrotu na podstawie regulacji określonych w ustawie o VAT.

Pamiętajmy, że od 1 grudnia 2008 r. możliwe jest uzyskanie zwrotu VAT również wtedy, gdy podatnik nie wykonał żadnej czynności opodatkowanej (czyli np. przed uruchomieniem działalności operacyjnej). Co prawda termin zwrotu podatku w takim przypadku jest wydłużony do 180 dni, ale po spełnieniu dodatkowych warunków możliwe jest jego skrócenie do 60 dni.

Zatem także z tego powodu nie warto naginać przepisów dotyczących współfinansowania wydatków za pomocą dotacji i wnioskować o pokrycie kosztów VAT w sytuacji, gdy przedsiębiorca może go odliczyć lub możliwy jest do odzyskania zgodnie z regułami ustanowionymi w ustawie o VAT.

[ramka][b]Uwaga[/b]

W przypadku złożenia niepoprawnej deklaracji co do uznania kwoty VAT za koszt kwalifikowany, a następnie otrzymania dotacji w wysokości kwoty brutto wydatku objętego dotacją 22 proc. otrzymanej kwoty, powinno być uznane za nienależnie otrzymaną dotację podlegającą zwrotowi wraz z oprocentowaniem.[/ramka]

[i]Autorka jest partnerem w KPT Doradcy Podatkowi sp. z o.o.[/i]

[i]Podstawa prawna:

– art. 87 ust. 5a ustawy o VAT oraz ust. 2a

– wytyczne instytucji zarządzających programami operacyjnymi[/i]