[b]W 2008 r. spółka za pośrednictwem innej spółki (matki) rozpoczęła prace nad wdrożeniem systemu informatycznego ERP. Zostały poniesione koszty w wysokości 200 tys. zł zgodnie z umową (fakturę otrzymaliśmy w 2009 r.).

Już pod koniec 2008 r. było wiadomo, że w związku z kryzysem i słabą kondycją firmy musimy zaniechać tej inwestycji.

Teraz ponownie rozpoczęliśmy prace nad wdrożeniem systemu ERP, ale jest to inny, nowy projekt, który będzie zrealizowany pod warunkiem, że otrzymamy dotacje z Unii. Zaczynamy ponosić koszty z tego tytułu. Czy wydatki z poprzedniego projektu możemy połączyć z nowym i traktować to nadal jako tę samą inwestycję? Czy powinniśmy je spisać w koszty jako zaniechane inwestycje?

Czy będą wtedy kosztem podatkowymi i jak je udokumentować?[/b]

Do końca roku podatkowego 2008 koszty zaniechanych inwestycji były wprost wyłączone z kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 41 ustawy o CIT.

Należy jednak zaznaczyć, że zarówno w ówczesnym, jak i obecnym stanie prawnym, zgodnie z definicją zapisaną w art. 4a pkt 1 tej ustawy, pojęcie inwestycja oznaczało i oznacza środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy o rachunkowości.

Zgodnie z nią za środki trwałe w budowie uznaje się zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

Biorąc to pod uwagę, należy stwierdzić, że ani funkcjonujące do końca 2008 r. wyłączenie przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 41 ustawy o CIT, ani też dzisiaj obowiązujące przepisy dotyczące zaniechanych inwestycji (art. 15 ust. 4f ustawy o CIT) nie miały i [b]nie mają zastosowania do wydatków, które ponoszone są w związku z wdrażaniem wartości niematerialnej i prawnej[/b]. Jest to konsekwencja tego, że nie może tutaj być mowy o inwestycji w znaczeniu podatkowym.

Tym samym, [b]aby rozstrzygnąć, czy wydatki poniesione w 2008 r. na potrzeby wdrożenia ERP mogą być kosztem, należy – na zasadzie ogólnej – wykazać ich celowość, tj. w szczególności (ze względu na wycofanie się z projektu) racjonalność i sens ekonomiczny[/b].

Podatnik musi wykazać, że jego działanie – w ówczesnym stanie gospodarki, kondycji firmy etc. – było właściwe a strata powstała na skutek zaniechania prac nad wdrożeniem nie jest powodowana jego zaniedbaniem, niewłaściwym działaniem itp. Dokumentując takie wydatki, powinien oczywiście odwołać się do faktur, umów, ale i dokumentacji wewnętrznej (jeżeli ją ma) uzasadniającej celowość działania.

Co do powiązania kosztów pierwszego wdrożenia z drugim, to należy stwierdzić, że z treści pytania nie wynika, by takie powiązania występowały i by były tego rodzaju, że uzasadniają konieczność zaliczenia do wartości początkowej (czyli ceny nabycia) nowego programu wydatków poniesionych na realizację poprzedniego.

[i]Autor jest współpracownikiem Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska[/i]