Wynika tak z [b]interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 20 lipca 2009 r. (IPPB5/423-223/09-2/PS)[/b].

Spółka pytała, czy rozliczając nakłady poniesione na cudzych gruntach, może uznać, że dochodzi do likwidacji środków trwałych w postaci budynków i budowli postawionych na cudzych gruntach i w związku z tym rozpoznać koszt uzyskania przychodu w wysokości niezamortyzowanej ich wartości początkowej.

Izba skarbowa stwierdziła, że nie jest to możliwe.

[srodtytul]Nie ma likwidacji...[/srodtytul]

Przypomniała, że na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za środki trwałe podlegające amortyzacji uznaje się również inwestycje w obcych środkach trwałych (art. 16a ust. 2 pkt 1). Podatnicy dokonujący takich inwestycji mają zatem możliwość rozliczenia ponoszonych przez siebie wydatków poprzez dokonywane odpisy amortyzacyjne. W sytuacji gdy przed pełnym zamortyzowaniem inwestycji w obcym środku trwałym dochodzi do rozwiązania łączącej strony umowy z jednoczesnym zwrotem przedmiotu inwestycji właścicielowi środka trwałego, nie dochodzi do powstania straty, która podlegałaby zaliczeniu do kosztów podatkowych. Nie dochodzi bowiem do likwidacji środka trwałego rozumianej jako jego zużycie (zniszczenie).

Zdaniem izby, jeśli przed zakończeniem pełnego okresu amortyzacji inwestycji w obcym środku trwałym dochodzi do rozwiązania umowy najmu, dzierżawy, użyczenia (z jednoczesnym zwrotem przedmiotu inwestycji właścicielowi środka trwałego), na podstawie której użytkowano obcy środek trwały, nie ma możliwości zaliczenia wcześniej poniesionych wydatków inwestycyjnych bezpośrednio do kosztów podatkowych, w wysokości niezamortyzowanej części tej inwestycji.

[srodtytul]... nie ma też straty[/srodtytul]

W tym przypadku nie wystąpi strata w środku trwałym z tytułu jego likwidacji w wysokości niezamortyzowanej wartości inwestycji w obcym środku trwałym uznawana za koszt podatkowy. Nie miała bowiem miejsca likwidacja środka trwałego rozumiana jako jego zużycie czy niszczenie. Izba przypomniała, że przez stratę, zgodnie z definicją zawartą w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego”, rozumie się mimowolny, niechciany ubytek czegoś, co się posiadało, szkodę poniesioną, to, co się przestało posiadać. Zasadne więc będzie twierdzenie, że taka strata powstanie u podatnika, który dokona fizycznej likwidacji inwestycji w obcym środku trwałym.

Nie może być zatem zastosowane wnioskowanie a contrario do art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

[ramka] [b]Przykład[/b]

Spółka zainwestowała w obce środki trwałe poprzez budowę budynków na gruntach oddanych w dzierżawę i użyczenie. W obu przypadkach strony umów przewidziały wzajemne rozliczenia w tytułu poniesionych przez spółkę nakładów na przedmiot dzierżawy (użyczenia).

Stosownie do art. 676 kodeksu cywilnego, jeśli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenie za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.

Wynika stąd, że poniesione przez najemcę nakłady w obcy środek trwały może zrekompensować jedynie właściciel nieruchomości, dokonując zwrotu niezamortyzowanej części nakładów.[/ramka]

[srodtytul]Przychodem tylko część zwrotu [/srodtytul]

Jeżeli na rzecz podatnika, który dokonywał amortyzacji inwestycji w obcym środku trwałym, dojdzie do zwrotu poczynionych przez niego nakładów, to zdaniem izby skarbowej do przychodów zostanie zaliczona jedynie ta część otrzymanej kwoty, która przekraczać będzie wartość niezamortyzowanej części środka trwałego.