–[b] W 2006 r. spółka z o.o. amortyzowała środki trwałe wykorzystywane w działalności gospodarczej metodą liniową, z zastosowaniem stawek wskazanych w wykazie stawek amortyzacyjnych z załącznika do ustawy o CIT. Od 1 stycznia 2007 r. skorzystała z możliwości ich obniżenia, przewidzianej w art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, niektórych nawet do zera. Czy dopuszczalne jest podwyższenie stawek wcześniej obniżonych?[/b] – pyta czytelnik DF.

[b]Tak.[/b] Prawną podstawą jest ten sam przepis, na którego podstawie wcześniej spółka stawki amortyzacyjne obniżyła: art.16i ust. 5 ustawy o CIT. Mówi on o dopuszczalności „zmiany” stawek amortyzacyjnych. Zmiana, o której mowa w tym przepisie, dotyczy zarówno obniżenia, jak i rezygnacji z obniżonej stawki na rzecz stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych stanowiącym załącznik do ustawy o CIT. Jednak zmiana stawki amortyzacyjnej, tj. zmniejszenie bądź zwiększenie uprzednio obniżonej, może nastąpić od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.

Nie ma możliwości stosowania różnych stawek amortyzacyjnych w odniesieniu do tych samych środków trwałych w jednym roku podatkowym. Można natomiast w świetle art. 16 i ust. 5 ustawy o CIT stosować różne stawki amortyzacyjne w każdym kolejnym roku. Zmienione stawki nie mogą być, oczywiście, wyższe od stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych.

Wolno zmieniać stawki amortyzacyjne zarówno dla środków trwałych wprowadzonych pierwszy raz do ewidencji, jak i już amortyzowanych. Dla tych pierwszych zmiana stawki, tj. jej obniżenie, możliwa jest w momencie naliczenia pierwszego w danym roku odpisu amortyzacyjnego.

Odpisy amortyzacyjne mogą być naliczane miesięcznie, kwartalnie lub jednorazowo na koniec roku. W związku z tym dla środków trwałych wprowadzonych wcześniej do ewidencji obniżenie lub podwyższenie stawki amortyzacyjnej może nastąpić:

- w styczniu danego roku, jeśli rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, a odpisy amortyzacyjne naliczane są miesięcznie;

- na koniec pierwszego kwartału, jeśli amortyzacja naliczana jest kwartalnie;

- na koniec roku, gdy podatnik nalicza odpisy amortyzacyjne raz w roku.

Podatnik ma swobodę w podejmowaniu decyzji dotyczącej zmiany stawki amortyzacyjnej. Przepisy podatkowe nie przewidują tu żadnych dodatkowych warunków.

[ramka][b]Zmiana to również zwiększenie[/b]

W myśl art. 16i ust. 5 ustawy o CIT „podatnicy mogą obniżać podane w wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego”. To, że użyte w tym przepisie sformułowanie „zmiana stawki” oznacza zarówno jej obniżenie, jak i podwyższenie, potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych.

Przykładem jest [b]pismo Izby Skarbowej w Katowicach z 24 listopada 2008 r. (IBPB3/423-817/08/AP)[/b], w którym organ podatkowy stwierdził, że ustawa o CIT „nie zawiera uregulowań wskazujących na górną granicę podwyższenia wcześniej obniżonych stawek amortyzacyjnych. W związku z powyższym, w momencie podjęcia decyzji o podwyższeniu uprzednio obniżonych stawek amortyzacyjnych, podatnik ma prawo podwyższyć stawki amortyzacyjne według własnego uznania, pod warunkiem że wysokość tak ustalonych stawek nie przekroczy poziomu określonego w wykazie”. Podobny pogląd wyraziła [b]Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 20 listopada 2008 r. (ITPB3/423-510/08/DK). [/b]

Potwierdzenie prawidłowości tej interpretacji znajdziemy też w uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy o CIT, która wprowadziła takie rozwiązanie (z 27 lipca 2002 r.). Czytamy w nim: „Podatnicy będą mogli w okresie ponoszenia strat podatkowych zaplanować maksymalnie obniżone stawki amortyzacyjne i powrócić do stawek, tj. wyższych kosztów podatkowych, w okresie osiągania dochodów, a tym samym odpowiednio wpływać na wysokość straty podatkowej i dochodu do opodatkowania”.

Także Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie DF (opubl. w DF z 17 czerwca 2004 r.) wyjaśniło, że „zmiana stawki (zmniejszenie lub zwiększenie uprzednio obniżonej) może nastąpić od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Podatnik ma zatem możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy, z tym zastrzeżeniem, że stawki te nie mogą być wyższe od stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych”.

[i]Anna Koleśnik[/i][/ramka]