[b]Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z 19 marca 2009 r., I SA/Ol 132/09 [/b]
[srodtytul]Jaki jest problem[/srodtytul]
Podatnik wystąpił z wnioskiem o umorzenie zaległości podatkowej w VAT. Urząd skarbowy nie uwzględnił jednak jego wniosku. Zainteresowany odwołał się do izby skarbowej, która decyzję urzędu uchyliła. Po ponownym rozpoznaniu sprawy urząd nie zgodził się jednak na umorzenie zaległego VAT. Podatnik ponownie odwołał się do izby skarbowej. Tym razem jednak izba utrzymała w mocy decyzję urzędu skarbowego. Stwierdziła, że w rozpatrywanej sprawie nie wystąpiły przesłanki uzasadniające przyznanie wnioskowanej ulgi.
Uzasadniając swoją decyzję, izba skarbowa stwierdziła, że umorzenie należności publicznoprawnych byłoby sprzeczne z interesem publicznym, a więc krzywdzące dla innych podatników, którzy pomimo podobnych trudności finansowych prawidłowo wywiązują się ze swoich zobowiązań wobec Skarbu Państwa. Zdaniem izby przedstawione przez podatnika okoliczności nie mogą być zaliczane do szczególnych, uzasadniających zastosowanie ulgi w postaci umorzenia zobowiązań podatkowych. Budżet państwa nie może bowiem ponosić ujemnych konsekwencji skutków podejmowanych przez przedsiębiorcę decyzji.
W tej sytuacji podatnik wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd jednak oddalił ją. W efekcie sprawa trafiła do NSA, który uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
[srodtytul]Skąd to rozstrzygnięcie[/srodtytul]
WSA, zajmując się ponownie sprawą, zauważył, że umorzenie zaległości podatkowej może nastąpić, gdy w toku postępowania stwierdzone zostanie, iż w danym wypadku ze względu na ważny interes podatnika lub interes publiczny nie jest wskazane lub możliwe wykonanie zobowiązania podatkowego. Właściwej oceny występowania bądź braku wymienionych przesłanek można dokonać po wszechstronnym i wnikliwym rozważeniu całokształtu materiału dowodowego, a poprzedzić ją powinno dokładne wyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych.
[wyimek]Przy ubieganiu się przez podatnika o udzielenie ulgi podatkowej znaczenie ma m.in. zbadanie jego sytuacji materialnej i rodzinnej [/wyimek]
Art. 67a ordynacji podatkowej skonstruowany jest na zasadzie uznania administracyjnego. W orzecznictwie sądowym podkreśla się, że kontrola legalności decyzji wydawanych w ramach tzw. uznania administracyjnego sprowadza się do oceny, czy organ podatkowy uwzględnił całokształt okoliczności faktycznych mających wskazywać na ważny interes podatnika lub interes publiczny oraz czy w ramach swego uznania nie naruszył on zasady swobodnej oceny dowodów.
W rozpatrywanej sprawie organy podatkowe nie rozpatrzyły wyczerpująco całego materiału dowodowego. Nie wykazały również, czy w rzeczywistości skarżący – w świetle dochodów uzyskiwanych przez jego rodzinę i stałych jej wydatków – miał możliwość spłaty ciążących na nim zobowiązań podatkowych.
Zdaniem WSA organ odwoławczy, rozpatrując ponownie sprawę, nie może się zawężać jedynie do dochodowej strony budżetu państwa.