Wydatkami na działalność socjalną są wszelkiego rodzaju opłaty ponoszone przez pracodawców w związku z finansowaniem różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielaniem pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe. O działalności socjalnej pracodawcy można mówić jedynie wtedy, gdy przyznanie świadczenia uzależnione jest od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika. Tego rodzaju wydatki, mimo że ponoszone w związku z prowadzoną przez pracodawcę działalnością, zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. Kosztami są jednak odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

[srodtytul]Wydaje, więc rozlicza [/srodtytul]

Jeśli zatem przedsiębiorca ponosi wydatki na działalność socjalną ze środków obrotowych, kwota netto nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Skoro wydatki nie są kosztem, przedsiębiorcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT.

Ze względu jednak na fakt, że wydatki na działalność socjalną, co do zasady, są kosztami poniesionymi w celu uzyskania przychodów, ale zostały wyłączone z kosztów podatkowych, nieodliczony VAT od tego rodzaju wydatków może być uznany za koszt podatkowy. Dlatego VAT obciążający nabycie towarów i usług przeznaczonych na działalność socjalną jako podatek naliczony, który nie podlega odliczeniu, powinien być rozpoznany jako koszt uzyskania przychodów.

[srodtytul]Będą zmiany [/srodtytul]

Nowelizacja ustawy o VAT, która powinna zacząć obowiązywać od grudnia 2008 r., likwiduje uzależnienie możliwości odliczenia VAT od uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów. Odliczenie VAT będzie odbywało się zatem na zasadach ogólnych, tj. konieczne będzie wykazanie związku tych wydatków z działalnością opodatkowaną. W praktyce [b]zmiana ta nie przyniesie dużych korzyści po stronie podatników.[/b] Nawet bowiem jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na odliczenie podatku przy nabyciu towarów i usług na potrzeby działalności socjalnej, to biorąc pod uwagę, że wydatek będzie zwykle służył potrzebom osobistym pracowników, przy przekazaniu będzie zobowiązany do naliczenia VAT.

[srodtytul]Jaki to wydatek [/srodtytul]

W praktyce trudności często budzi ocena, czy dany koszt stanowi wydatek na działalność socjalną pracodawcy. Możliwość korzystania z niej powinna zależeć od sytuacji danego pracownika. Natomiast gdy świadczenie przyznawane jest wszystkim pracownikom w tej samej wysokości bez uwzględniania ich warunków życiowych, mogą powstać wątpliwości, czy takie działanie stanowi działalność socjalną. Co więcej, w orzecznictwie sądów administracyjnych pojawia się pogląd, że działalność socjalna jest wykonywana wtedy, gdy ma na względzie interes pracownika, a nie w przypadku, kiedy pracodawca podejmuje działania na rzecz pracownika, ale ze względu na swój interes ekonomiczny.

Dlatego podatnik, organizując dla pracowników imprezę integracyjną mającą na celu poprawę atmosfery pracy, wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków pracowniczych, nie prowadzi działalności socjalnej. Organy podatkowe potwierdzają obecnie, że tego rodzaju wydatki poniesione ze środków obrotowych podatników stanowią koszty podatkowe. Dopuszcza się również uznanie za koszty innego rodzaju wydatków.

Przykładowo[b] Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 7 maja 2008 r. (ITPB1/415-94/08/PSZ) [/b]stwierdziła, że jeśli wydatki poniesione na zakup dla pracowników biletów na basen, do klubu fitness, wynajęcia sali treningowej nie są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i nie stanowią działalności socjalnej w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, to są dla pracodawcy kosztem podatkowym. Izba potwierdziła, że tego rodzaju wydatki wpływają na lepsze samopoczucie pracowników oraz na większą wydajność w pracy. Mają bowiem na celu poprawę kondycji fizycznej pracowników. Przyczyniają się również do stworzenia większej więzi z zakładem pracy, który dba o dobro pracownika.

[i]Autorka jest doradcą podatkowym w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy[/i]