Przedsiębiorca, który nie rejestruje w kasie obrotu ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności (oraz rolników ryczałtowych), nie może odliczyć – do czasu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji – 30 proc. podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług. Tak wynika z art. 111 ust. 2 ustawy o VAT. Chodzi tu o podatek naliczony związany ze sprzedażą, która powinna być ewidencjonowana w kasie. Tak wynika z [b]uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 listopada 1998 r. (FPS 7/98)[/b], a to, że ta zasada jest nadal aktualna, potwierdziła np. [b]Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 27 marca 2008 r. (ILPP2/443-15/08-4/MN)[/b]. Jak stwierdzono w interpretacji: „w przypadku naruszenia przez wnioskodawcę obowiązku wynikającego z art. 111 ust. 1 ustawy traci on prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę stanowiącą równowartość 30 proc. podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług w stosunku do tej części obrotu, która podlega ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kas rejestrujących”.

Jednak [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 12 sierpnia 2008 r. (I SA/Bd 280/08)[/b] podkreślił, że [b]sankcja za brak kasy jest niezgodna z prawem wspólnotowym[/b]. Sąd uznał, że narusza ona zasadę neutralności, proporcjonalności, a ponadto nie została wprowadzona zgodnie z procedurą dla środków specjalnych. Jak czytamy w wyroku bydgoskiego WSA: „wspólnotowy system podatku od wartości dodanej nie zawiera regulacji, która dopuszczałaby pozbawienie podatnika podatku naliczonego w zakresie, o jakim mowa w art. 111 ust. 2 ustawy VAT (...) stosowanie art. 111 ust. 2 ustawy o VAT, z powodu sprzeczności tego przepisu z prawem wspólnotowym regulującym zasady (neutralności i proporcjonalności) odliczania podatku naliczonego, jak i w związku z brakiem wykorzystania do jego legalizacji na gruncie wspólnotowego podatku od wartości dodanej trybu określonego w art. 27 ust. 1 – 4 szóstej dyrektywy, a od 2007 r. w art. 395 dyrektywy 2006/112/WE – należy uznać za niedopuszczalne”.

Sąd podkreślił też, że państwa członkowskie nie mogą stosować – w celu zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa – środków, które prowadziłyby do „systematycznego podważania prawa do odliczenia VAT, które stanowi podstawową zasadę wspólnego systemu podatku VAT”.

[b]Warto jednak pamiętać, że podatnikowi, który nie rejestruje sprzedaży w kasie, grożą sankcje z kodeksu karnego skarbowego.[/b]