Takie stanowisko zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 października 2018 r. (0114-KDIP1-2.4012.585.2018. 1.MC).
W stanie faktycznym wnioskodawca wskazał, że w prowadzonej działalności gospodarczej nabywa usługi od podatników nieposiadających siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Dla celów rozliczenia VAT wnioskodawca klasyfikuje nabywane usługi jako transakcje importu usług. Wiąże się to z koniecznością rozliczenia wynikającego z tych transakcji VAT należnego na zasadach odwrotnego obciążenia. W praktyce wnioskodawca otrzymuje od kontrahentów faktury zakupowe dokumentujące wyświadczone usługi z opóźnieniem, co w konsekwencji prowadzi do konieczności składania przez niego korekty deklaracji VAT za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do importowanych usług. Zdarza się, że opóźnienie to przekracza trzy miesiące od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Czytaj także: VAT: termin na wykazanie importu usług i WNT
We wniosku o interpretację indywidualną wnioskodawca zapytał organ, czy pomimo opóźnienia w otrzymaniu faktur większego niż trzy miesiące od daty powstania obowiązku podatkowego będzie miał możliwość wykazywania VAT należnego i VAT naliczonego w jednej korekcie deklaracji podatkowej. Tym samym, w jego ocenie, miałby prawo do odliczenia VAT naliczonego w korekcie deklaracji złożonej za okres, w którym będzie zobowiązany rozliczyć podatek należny.
Na poparcie swojego stanowiska wnioskodawca zaznaczył, że art. 86 ust. 10i ustawy o VAT w obecnym brzmieniu stanowi naruszenie zasady neutralności, będącej fundamentem systemu VAT. Powołał się przy tym na wyroki TSUE (m.in. w sprawach C-95/07 oraz C-518/14) oraz orzeczenia polskich sądów administracyjnych (np. wyrok WSA w Krakowie, I SA/Kr 709/17). Dodatkowo, podatnik powołał się na zasady wykładni prawa odnoszące się do hierarchii stosowania aktów prawnych oraz reguły kolizyjne, zgodnie z którymi, gdy norma prawa krajowego jest sprzeczna z normą wspólnotową, pierwszeństwo ma prawo unijne.
Argumenty wnioskodawcy nie przekonały jednak organu podatkowego.
Jak podkreślił fiskus, Dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej wprowadziła – dla możliwości skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego – wymóg dopełnienia przez podatnika formalności określonych przez każde państwo członkowskie indywidualnie. W ocenie organu, polskie regulacje w tym zakresie nie stoją w sprzeczności z przepisami unijnymi. W konsekwencji, podatnik nie jest pozbawiony prawa do odliczenia VAT naliczonego, a zasada neutralności i proporcjonalności VAT nie jest naruszona.
Zgodnie z zaprezentowanym przez organ stanowiskiem, w przypadku transakcji importu usług dla obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego istotne jest równoczesne uwzględnienie kwoty podatku należnego we właściwej deklaracji podatkowej. Żeby jednak mieć możliwość takiego rozliczenia podatku należnego i naliczonego w jednym okresie rozliczeniowym, spełniony musi być warunek dotyczący terminu: nie może to nastąpić później niż w ciągu trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.
W przypadku niedotrzymania tego terminu, kiedy opóźnienie przekracza trzy miesiące, podatnik nadal może obniżyć kwotę VAT należnego o kwotę podatku naliczonego, ale nie w deklaracji, w której wykazał podatek należny, lecz w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w odniesieniu do którego nie upłynął jeszcze termin złożenia deklaracji podatkowej, tj. „na bieżąco" (art. 86 ust. 10i ustawy).
Magdalena Wojciechowska konsultantka w dziale doradztwa podatkowego Deloitte
Artykuł 86 ust. 10i ustawy o VAT obowiązuje od początku 2017 r. Jak podkreśla fiskus w wydawanych interpretacjach indywidualnych, celem znowelizowania tego przepisu była modyfikacja wcześniejszego, wadliwego – zdaniem ustawodawcy – rozwiązania, w taki sposób, żeby wyeliminować nieprawidłowości pojawiające się w deklarowaniu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów i innych transakcji, w których co do zasady VAT należny jest równy VAT naliczonemu.
Przyjęte w polskiej ustawie rozwiązanie powoduje jednak, że to podatnik ponosi często negatywne konsekwencje otrzymywania faktur z opóźnieniem przekraczającym okres trzech miesięcy od daty powstania obowiązku podatkowego, podczas gdy w wielu przypadkach nie ma on realnego wpływu na to, kiedy otrzyma fakturę od kontrahenta.
W konsekwencji, na podatniku spoczywa dodatkowy obowiązek monitorowania 3-miesięcznego okresu, składania korekt deklaracji i wciąż problematyczny dla wielu podatników obowiązek wykazywania podatku VAT należnego i naliczonego w różnych deklaracjach. Rozminięcie w czasie obowiązku wykazania VAT należnego i możliwości odliczenia VAT naliczonego skutkuje natomiast sankcją w postaci konieczności zapłaty odsetek.
Narastająca liczba wydawanych w tym zakresie interpretacji indywidualnych świadczy o istotności omawianego zagadnienia dla podatników i pozwala przypuszczać, że rozstrzygnięcia w tym zakresie zapadną także na poziomie WSA, na nawet NSA. W dalszej perspektywie może to doprowadzić do kolejnej zmiany kontrowersyjnych zasad rozliczania VAT z tytułu importu usług.
