Spółka jawna (dwóch wspólników) prowadzi działalność gospodarczą (handel). Rozlicza się na podstawie ksiąg rachunkowych. Dotychczas płaciła uproszczone zaliczki na podatek. Obecnie zamierza pod tą samą firmą rozpocząć prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej. Jakie wiążą się z tym obowiązki? Czy zapłacony podatek rolny, opłata za wodę i energię do momentu zakończenia prac adaptacyjnych budynku przeznaczonego pod uprawy w ramach działów specjalnych produkcji rolnej będą stanowiły wartość środków trwałych w budowie?

Zasadniczo przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej. Wyjątek stanowią jednak przychody z działów specjalnych produkcji rolnej (art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT).

Jeżeli rozpoczęcie prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej następuje w ciągu roku podatkowego, podatnicy powinni zawiadomić o tym urząd skarbowy w terminie siedmiu dni. Obowiązek ten wynika z art. 43 ust. 3 ustawy o PIT, który jednocześnie mówi o konieczności złożenia deklaracji o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji w tym roku. Informacje składa się na formularzu PIT-6, który należy przesłać do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. Elementem deklaracji jest również oświadczenie o sposobie ustalania dochodu z tej działalności.

Ponieważ w analizowanym przypadku podatnik ustala dochód na podstawie prowadzonych ksiąg, w części E formularza PIT-6 powinien określić wysokość przewidywanego dochodu. Takie oświadczenie będzie podstawą do ustalania wysokości należnych zaliczek na podatek dochodowy. Ustala je w decyzji właściwy urząd skarbowy.

Podatnik może też być opodatkowany 19-proc. liniową stawką, jeżeli wybrał taką formę (art. 30c ust. 1 ustawy o PIT).

Dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej nie łączy się z innymi dochodami. Tak więc podatnicy nie doliczają zaliczek z tego tytułu do zaliczek uiszczanych np. w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zapłacony podatek rolny, opłaty za wodę lub energię będą stanowiły wartość środków trwałych w budowie tylko wtedy, gdy pozostają w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem. Mówi o tym art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, jednakże ust. 3 nie wymienia podatku rolnego czy też opłat jako bezpośrednio związanych z nabyciem lub wytworzeniem środka trwałego. Tak więc wydatki te nie powiększą wartości środka trwałego w budowie na gruncie przepisów ustawy o rachunkowości. Z punktu widzenia ustawy o PIT wydatki na zapłatę podatku rolnego oraz opłaty za wodę i energię stanowić powinny tzw. pośrednie koszty uzyskania przychodu, które są potrącane w dacie poniesienia. Jedynie w sytuacji gdy woda oraz energia wykorzystywane są wyłącznie do budowy środka trwałego, mogą zwiększać jego wartość początkową, obliczaną dla celów amortyzacji podatkowej.

Autor jest kierownikiem działu PDOP w Europejskim Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej