Jeżeli przed likwidacją działalności (rozwiązaniem spółki osobowej) podatnik dokona zbycia (odpłatnie lub nieodpłatnie) wszystkich towarów, to nie będzie musiał płacić podatku od remanentu.

Opodatkowane są bowiem towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów. Zatem jeżeli sprzedaż towarów następuje przed dniem likwidacji działalności gospodarczej, czy rozwiązaniem spółki niemającej osobowości prawnej, to nie będą one ujęte remanencie likwidacyjnym i opodatkowane na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy o VAT.

Przykład

Pani Renata K. zlikwidowała 31 grudnia 2012 r. (w związku z przejściem na emeryturę) działalność w zakresie usług krawieckich. Jedną z posiadanych maszyn krawieckich sprzedała 27 grudnia 2012 r., a drugą z maszyn wraz z akcesoriami krawieckimi i dodatkami krawieckimi przekazała w tym dniu na swoje potrzeby osobiste wystawiając fakturę wewnętrzną.

Pani Renata K. nie posiada innych towarów w majątku swej firmy. U pani Renaty K. nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od towarów posiadanych na dzień likwidacji działalności, gdyż takowych nie będzie ona posiadała na ten dzień. Powinna jednak sporządzić „zerowy" spis z natury i dołączyć go do składanej deklaracji VAT-7 za grudzień 2012 r.

W rozliczeniu grudnia 2012 r. Renata K. powinna również rozliczyć podatek od sprzedanej maszyny oraz podatek wynikający z wystawionej faktury wewnętrznej dokumentującej przekazanie towarów swej firmy na swoje potrzeby osobiste.

Taka sytuacja, może w szczególności mieć miejsce w przypadku:

- wyprzedaży towarów (w tym towarów handlowych, środków trwałych, wyposażenia) przed zakończeniem działalności gospodarczej;

- sprzedaży przedsiębiorstwa;

- darowizny przedsiębiorstwa (tak interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 marca 2009 r., ITPP1/443-13b/09/DM; interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 18 stycznia 2012 r., IPTPP2/443-709/ 11-4/JN);

- aportu przedsiębiorstwa (tak interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 11 października 2012 r., IPPP3/ 443-740/12-2/LK; interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 21 września 2012 r., ITPP2/443-870/12/RS);

- przekazania pozostałych towarów na potrzeby osobiste i opodatkowania na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT (tak interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 19 kwietnia 2012 r., ILPP1/ 443-59/12-4/AWa; interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 11 lipca 2012 r., ITPP1/443-458/12/MN)

– w przypadku gdy czynności te mają miejsce przed likwidacją działalności osoby fizycznej lub rozwiązaniem spółki niemającej osobowości prawnej.

Również przekazanie całego przedsiębiorstwa spółki osobowej jednemu ze wspólników przed rozwiązaniem spółki oznacza, że na dzień rozwiązania spółki nie będzie towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W związku z tym po stronie spółki nie wystąpi obowiązek, o którym mowa w art. 14 ust. 5 ustawy o VAT (tak interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 14 września 2011 r., IBPP3/ 443-690/11/AB).

Jeżeli przedmiotem zbycia nie byłoby całe przedsiębiorstwo, np. podatnik wyłączyłby poszczególne towary z transakcji, lub przedmiotem zbycia byłaby jedynie zorganizowana część przedsiębiorstwa, to na podatniku w dalszym ciągu mogą ciążyć obowiązki wynikające z art. 14 ust. 1 ustawy o VAT w stosunku do pozostałych na dzień likwidacji towarów.

Pamiętajmy również, że jeśli w czasie między zbyciem wszystkich towarów (np. poprzez zbycie przedsiębiorstwa) a likwidacją działalności gospodarczej (rozwiązaniem spółki niemającej osobowości prawnej) podatnik nabędzie nowe towary, i nie dokona ich dostawy, to będzie od nich zobowiązany zapłacić podatek wynikający z remanentu likwidacyjnego.

W tym jednak przypadku tylko w odniesieniu do tych nowo nabytych towarów. Stanie się tak, pod warunkiem, że od nowo nabytych towarów podatnikowi będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Definicja przedsiębiorstwa

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia przedsiębiorstwa. Trzeba zatem posłużyć się definicją zwartą w kodeksie cywilnym, co potwierdza praktyka organów podatkowych.

Przedsiębiorstwo, w myśl art. 55

1

kodeksu cywilnego

, to zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmujący:

- oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

- własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

- prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do – korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

- wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

- koncesje, licencje i zezwolenia;

- patenty i inne prawa własności przemysłowej;

- majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

- tajemnice przedsiębiorstwa;

- księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. -

—Marcin Szymankiewicz doradca podatkowy prowadzący własną kancelarię podatkową w Warszawie