Osoby, które zaczynają prowadzenie własnej firmy, nie zawsze od razu zdają sobie sprawę z ciążących na nich obowiązków. Zdarza się, że najpierw zaczynają działać, a dopiero później przypominają sobie o rejestracji działalności. Na szczęście nie zawsze musi to oznaczać konieczność zapłaty wyższego podatku.

[srodtytul]Przedwczesna reklama[/srodtytul]

Problemem takim zajmowała się [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 19 sierpnia 2009 r. (IPPB1/415-473/09-3/AM).[/b] Z pytaniem zwrócił się podatnik, który 19 maja 2009 r. uzyskał zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Datę jej rozpoczęcia określono na dzień następny (wtedy też wnioskodawca złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R). Podatnik wcześniej poniósł jednak pewne wydatki. To dlatego, że założenie firmy zaczął planować pod koniec 2008 r. Zwlekał, ponieważ ubiegał się o dotację z urzędu pracy. W tym czasie wnioskodawca wymyślił nazwę firmy i postanowił umieścić reklamę w Internecie i książkowym katalogu firm.

Izba skarbowa zgodziła się, że wydane na ten cel kwoty mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Spełniają bowiem ich definicję, która zawarta jest w art. 22 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link].

Z przepisu tego wynika, [b]że uwzględnić można koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów[/b], z wyjątkiem wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Przepisy nie wykluczają więc zaliczenia do kosztów wydatków poniesionych przed rejestracją działalności. Podatnik musi jednak potrafić udowodnić, że zostały poniesione w celu uzyskania przychodu. Poza tym koszt taki musi być odpowiednio udokumentowany.

[srodtytul]Używane auto[/srodtytul]

Przedsiębiorcy często rozważają wykorzystanie w działalności firmy kupione wcześniej do celów osobistych środki trwałe, np. samochód lub komputer. Z punktu widzenia rozliczeń podatkowych to bardzo korzystne rozwiązanie, zwłaszcza gdy podatnik posiada fakturę zakupu. Dlaczego?

Zgodnie z ustawą o PIT środek trwały należy wtedy wprowadzić do ewidencji według ceny zakupu (nawet jeśli jest znacznie niższa od obecnej wartości rynkowej).

Potwierdza to m.in. odpowiedź [b]Izby Skarbowej w Warszawie z 18 czerwca 2009 r. (IPPB1/415-240/09-2/MT)[/b]. Z wnioskiem o interpretację wystąpiła podatniczka, która od czerwca 2007 r. prowadzi działalność gospodarczą (kiosk z gazetami i artykułami piśmienniczymi). Do jej wykonywania potrzebny jest samochód.

Postanowiła więc wprowadzić do ewidencji środków trwałych kupiony w 1999 r. samochód osobowy. Wtedy zapłaciła za niego 40 tys. zł. Posiada fakturę dokumentującą ten wydatek na nią i małżonka. Wcześniej auto to było wykorzystywane na potrzeby firmy na podstawie ewidencji przebiegu.

Izba skarbowa potwierdziła, że w takiej sytuacji wartością początkową, od której naliczana będzie amortyzacja, jest cena nabycia, czyli 40 tys. zł. Skoro podatnik dysponuje dokumentem zakupu, to należy zastosować zasadę ogólną wynikającą z art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT.

Jednocześnie art. 22g ust. 11 ustawy o PIT stanowi, że w sytuacji [b]gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku[/b].

Zasada ta nie ma jednak zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków (chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie).

[srodtytul]Faktury przed złożeniem druku VAT-R[/srodtytul]

Wiele wniosków o interpretację dotyczy możliwości odliczania VAT z faktur otrzymanych przed rejestracją jako podatnik VAT. Obecnie fiskus pozwala już na uwzględnianie zawartego w nich podatku naliczonego.

Potwierdza to [b]interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 28 grudnia 2009 r. (IPPP3/443-886/09-2/SM).[/b] Z pytaniem zwrócił się podatnik, który od września 2008 r. buduje na potrzeby działalności gospodarczej restauracje. Wydatki są dokumentowane fakturami VAT wystawionymi na jego imię i nazwisko oraz NIP. Podatnik dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w urzędzie gminy 12 sierpnia 2008 r.

Formularz VAT-R złożył natomiast w urzędzie skarbowym 10 lutego 2009 r. (wynika z niego, że od następnego dnia zrezygnował ze zwolnienia). Dotychczas firma nie osiągnęła przychodów (budowa się przedłuża). Po rozpoczęciu działalności cała sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu VAT, a więc wszystkie zakupy będą wyłącznie z nią związane.

Izba skarbowa potwierdziła, że w takiej sytuacji podatnik może odliczyć VAT z faktur otrzymanych przed złożeniem formularza rejestracyjnego VAT-R. Potwierdziła, że z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT nie wynika, aby do nabycia uprawnienia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego konieczne było posiadanie statusu podatnika VAT czynnego w momencie otrzymania faktury zakupu.

[b]Podatnik nabywa prawo do odliczenia VAT naliczonego w momencie otrzymania faktury.[/b] Izba podkreśliła jednak, że uprawnienie to można zrealizować dopiero po uzyskaniu statusu podatnika VAT czynnego.

[srodtytul]Niezauważona utrata zwolnienia[/srodtytul]

Takie same zasady obowiązują w sytuacji, gdy przedsiębiorca prowadzący działalność zbyt późno zauważy, że utracił prawo do zwolnienia podmiotowego.

Wtedy przy składaniu spóźnionych deklaracji przedsiębiorca nie tylko musi wykazać VAT należny, ale ma również prawo do uwzględnienia podatku naliczonego. Potwierdza to m.in. [b]interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 września 2009 r. (ITPP1/443-638/09/MS).[/b]

[ramka][b]Najważniejsza zasada neutralności[/b]

Konsekwencją zasady neutralności, a zarazem narzędziem umożliwiającym jej efektywną realizację, jest prawo do odliczenia podatku naliczonego od należnego.

Aby zasada neutralności funkcjonowała w sposób niezakłócony, konieczne jest, by prawo do odliczenia doznawało jak najmniej uszczupleń. Założenie to odzwierciedla wprost art. 17 ust. 2 lit. a szóstej dyrektywy, który nie zawiera żadnych ograniczeń prawa do odliczenia.

Przepisy dyrektywy nie przewidują zakazu w korzystaniu z prawa do odliczenia w przypadku braku rejestracji jako podatnika VAT w stosownym terminie ani też prawidłowego wypełnienia deklaracji – [b]wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 5 sierpnia 2008 r. (I SA/Łd 149/08).[/b] [/ramka]