Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 30 sierpnia 2017 r. (III SA/Wa 2621/16).

Niemiecki fundusz inwestycyjny otwarty (dalej: FIO) inwestujący w nieruchomości komercyjne osiąga dochody za pośrednictwem niemieckiej spółki kapitałowej zarządzającej. FIO wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym spytał, czy w zakresie dochodów uzyskiwanych w Polsce w związku z prowadzeniem bezpośrednich inwestycji w nieruchomości położone w Polsce, dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem spółek osobowych, a także dochodów ze zbycia nabytych aktywów, przysługuje mu zwolnienie podmiotowe z CIT oraz czy wypłaty na rzecz FIO będą podlegały opodatkowaniu podatkiem u źródła na podstawie art. 26 ust. 1g ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT zwolnione z opodatkowania są instytucje wspólnego finansowania posiadające siedzibę m.in. w innych niż Polska państwach Unii Europejskiej spełniające łącznie określone przesłanki dotyczące m.in. zakresu prowadzonej działalności. FIO stanął na stanowisku, że spełnia wszystkie warunki do uznania go za podmiot zwolniony z CIT na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT. FIO wyraził również pogląd, zgodnie z którym, zważywszy na spełnianie przesłanek do zwolnienia, osiągane przez niego przychody nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem u źródła pod warunkiem prawidłowego udokumentowania rezydencji podatkowej oraz złożenia oświadczenia potwierdzającego, że jest rzeczywistym właścicielem wypłacanych należności.

Ze stanowiskiem tym nie zgodził się organ podatkowy. Jego zdaniem działalność FIO zgodna z przepisami prawa niemieckiego wykracza poza zakres określony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT, a w konsekwencji nie można uznać FIO za podmiot spełniający przesłanki do zwolnienia z CIT.

WSA podzielił stanowisko organu podatkowego.

Klaudia Kaim, współpracowniczka zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Mateusz Kołosowki, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Główną osią sporu w niniejszej sprawie jest ustalenie, czy przepisy regulujące zwolnienie podmiotowe z CIT dla zagranicznych instytucji wspólnego inwestowania mają zastosowanie, gdy zakres działalności danego typu instytucji wspólnego inwestowania, dozwolony przez przepisy państwa siedziby tej instytucji, jest szerszy niż zakres działalności określony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r.).

Zgodnie w przywołanym przepisem zwolnieniu z opodatkowania podlegały inwestycje wspólnego inwestowania posiadające siedzibę m.in. w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej, których wyłącznym przedmiotem działalności było zbiorowe lokowanie środków pieniężnych, zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Należy wskazać, że od 1 stycznia 2017 r. zakres działalności wskazany w tym przepisie nie przewiduje możliwości lokowania środków w inne prawa majątkowe.

W analizowanej sprawie organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem FIO i wskazał, że zarówno wykładnia literalna, jak i funkcjonalna art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT prowadzą do wniosku, że osiąganie dochodów z inwestycji przeprowadzanych za pośrednictwem spółek osobowych, a także ze zbycia nabytych aktywów wykracza poza zakres zastosowania powołanego przepisu. Ze stanowiskiem organu w całości zgodził się WSA. Sąd podkreślił, że zakres zastosowania art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT został określony wąsko i nie obejmuje inwestowania za pośrednictwem spółek osobowych. Sąd nadmienił, że uznanie stanowiska FIO za prawidłowe prowadziłoby do uzyskiwania przez zagraniczne fundusze inwestycyjne preferencyjnego statusu podatkowego w stosunku do polskich funduszy inwestycyjnych.

Analiza wyroków sądów administracyjnych wydanych w odniesieniu do zbliżonych okoliczności faktycznych potwierdza za WSA, że stanowisko sądów nie jest jednolite. Skład orzekający w analizowanej sprawie w swoim rozstrzygnięciu bezpośrednio powołał się na wyrok NSA z 21 lipca 2017 r. (II FSK 1777/15), w którym wskazano, że w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT ustawodawca jako źródło przychodów wskazał lokowanie środków pieniężnych w określone prawa. Uczestnictwo w spółkach osobowych będzie z kolei generowało przychód z działalności gospodarczej, co nie mieści się w zakresie zastosowania tego przepisu, niezależnie od tego czy udział w spółce osobowej można uznać za prawo majątkowe. Warto podkreślić, że wnioski te znajdują potwierdzenie zarówno w wykładni gramatycznej, jak i funkcjonalnej wskazanego przepisu, na co słusznie wskazał organ podatkowy. Do tożsamych wniosków w analogicznych okoliczności faktycznych doszedł także WSA w Warszawie w wyroku z 25 października 2017 r. (III SA/Wa 3575/16).

Należy zgodzić się ze stwierdzeniem, że z ekonomicznego punktu widzenia, lokowanie środków ukierunkowane jest na wzrost wartości aktywów w czasie, uzyskanie odsetek lub dywidend w związku z przeprowadzoną inwestycją. Z kolei w związku z udziałem podmiotu w spółce osobowej przychody i koszty generowane przez tę spółkę podlegają opodatkowaniu na poziomie wspólnika proporcjonalnie do jego udziału w zysku, a zatem z perspektywy wspólnika spółki osobowej udział w tym podmiocie prowadzi do uzyskiwania dochodów z działalności gospodarczej. W konsekwencji, w analizowanej sprawie rację należy przyznać organowi podatkowemu, bowiem – dla celów interpretacji zakresu zwolnienia podmiotowego – przystąpienia do spółki osobowej nie można utożsamiać z lokowaniem środków pieniężnych w określone prawa majątkowe.