W listopadzie 2016 r. o wykładnię ustawy o PIT wystąpiła spółka dystrybucyjna należącą do grupy kapitałowej, prowadząca działalność w zakresie dystrybucji żywności mrożonej w Polsce. W działaniach mających na celu zwiększenie sprzedaży swoich produktów organizuje różnego rodzaju akcje promocyjne o charakterze konkursów. Firma wyjaśniła, że uczestnicy konkursów będą rywalizować pomiędzy sobą w celu osiągnięcia najlepszych rezultatów. Uczestnikami konkursów mogą być między innymi konsumenci, podwykonawcy, kontrahenci i ich pracownicy.
Spółka zapytała czy w przypadku wydania w konkursie nagrody o wartości nieprzekraczającej jednorazowo 200 zł osobie fizycznej, korzysta ona ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT, przy założeniu, że nagrodzony nie prowadzi działalności gospodarczej lub prowadzi ją, ale bierze udział w konkursie bez związku z nią oraz nie jest pracownikiem spółki (nie pozostaje z nią w stosunku cywilnym).
Fiskus odpowiedział, że opisanych nagród nie można uznać za nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT. Zdaniem urzędników przesądza o tym fakt, że nagroda nie jest wydawana wszystkim uczestnikom przedsięwzięcia, a jej uzyskanie uzależnione jest od wzięcia udziału w konkursie i osiągnięcia najlepszych rezultatów w rywalizacji.
Z takim stanowiskiem nie zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku. Przypomniał, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT wolna od podatku jest wartość nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł. Zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.
W ocenie WSA kluczową cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, żeby otrzymujący je nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Do świadczeń nieodpłatnych należą te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenia w majątku podatnika, które mają konkretny wymiar finansowy. W ocenie sądu organ nie miał podstaw do uznania, że organizowane przez skarżącą konkursy nie mają charakteru świadczeń nieodpłatnych. Nie zgodził się, że sam udział w danym konkursie, po spełnieniu przewidzianych w regulaminie warunków, automatycznie powoduje powstanie ekwiwalentnego świadczenia.
Jak podkreślił WSA, definicja nieodpłatnego świadczenia nie wyklucza tego, że otrzymujący świadczenie musi podjąć jakieś działania, aby świadczenie otrzymać. Istotne jest, aby w zamian za to świadczenie (kwalifikowane jako nieodpłatne) nie wykonywał żadnego świadczenia wzajemnego. Działanie polegające na spełnieniu wymogów przewidzianych w regulaminie, które jest warunkiem otrzymania świadczenia (nagrody), nie ma charakteru świadczenia wzajemnego. Nie można zatem uznać stosunku pomiędzy organizatorem promocji a uczestnikiem za umowę wzajemną. W związku z tym świadczenie spełniane na rzecz uczestnika ma charakter świadczenia nieodpłatnego.
WSA uznał, że nagrody, których wartość jednorazowo nie przekracza 200 zł, wydawane w opisanych przez skarżącą okolicznościach uczestnikom konkursów, są zwolnione z PIT.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 5 lipca 2017 r. (I SA/Bk 488/17).
Komentarz eksperta
Ewelina Buczkowska, doradca podatkowy, menedżer, Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA Sp. z o.o.
Nieodpłatne świadczenia otrzymane w związku z promocją lub reklamą świadczeniodawcy podlegają zwolnieniu z opodatkowania PIT, jeżeli jednorazowa wartość świadczenia nie przekracza 200 zł, a stron nie łączy stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny. WSA w Białymstoku musiał rozstrzygnąć, czy zwolnieniem tym są objęte nagrody wydane w konkursie skierowanym m.in. do konsumentów i kontrahentów organizatora.
W komentowanym wyroku sąd przychylił się do stanowiska spółki organizującej konkurs i orzekł, że spełnione zostały oba warunki zwolnienia z opodatkowania PIT będące przedmiotem sporu, tj. nieodpłatność świadczenia oraz jego związek z pro- mocją lub reklamą świadczeniodawcy.
W ocenie sądu nagroda jest świadczeniem nieodpłatnym, ponieważ uczestnik konkursu nie realizuje żadnego świadczenia wzajem- nego na rzecz organizatora. O wzajemności świadczeń nie przesądza fakt, że uczestnik konkursu podejmuje pewne działania w celu zdobycia nagrody. Odnosząc się do drugiego warunku WSA w Białymstoku orzekł, że w wyniku konkursowej rywalizacji produkt utrwali się w pamięci uczestnika, zatem wydana nagroda wykazuje związek z promocją i reklamą organizatora.
Komentowany wyrok jest niezwykle istotny dla organizatorów i uczestników różnorodnych konkursów. W praktyce oznacza on, że przy ustalaniu zasad opodatkowania nagród warto rozważyć aż dwa zwolnienia ustawowe. Pierwsze z nich zostało uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT i odnosi się wprost do konkursów oraz nie było rozpatrywane w omawianym wyroku. Drugie zwolnienie zostało uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT i wprawdzie dotyczy świadczeń o charakterze promocyjnym i reklamowym, ale – co potwierdził WSA w Białymstoku – po spełnieniu określonych warunków może zostać zastosowane również do nagród wydawanych w konkursach. ?
