Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną fiskusa, który nie chciał przyznać spółce prawa do odliczenia VAT z faktur wystawionych przed jej rejestracją.
Z wniosku o interpretację wynikało, że spółka została zawiązana w styczniu 2013 r. Jej główną działalnością miała być sprzedaż detaliczna wyrobów farmaceutycznych i medycznych. Spółka została zarejestrowana w KRS w lutym, został jej też nadany NIP oraz REGON.
Spółka podkreśliła, że jeszcze w połowie grudnia 2012 r. wspólnik dokonał zakupu używanego specjalistycznego sprzętu i wyposażenia apteki. A ponieważ nie zdążono jeszcze założyć firmy, faktura została wystawiona na wspólnika. Ten w całości przekazał sprzęt do założonej przez siebie spółki. Firma pytała, czy faktura wystawiona na wspólnika dokumentująca wydatki inwestycyjne na jej rzecz jeszcze sprzed rejestracji daje jej prawo do odliczenia VAT?
Sama uważała, że ustawa o VAT co do zasady nie pozbawia podatnika prawa do odliczenia VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej i spełnione są inne warunki ustawowe.
Innego zdania był fiskus. Zauważył, że faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym wykonanie usługi lub dostawy towaru, uprawniającym tego, dla którego jest wystawiona, do obniżenia VAT. Tym samym w ocenie urzędników spółka nie ma prawa do odliczenia VAT związanego z nabyciem przez przyszłych wspólników przed jej rejestracją. A to z jednego prostego powodu: faktura dokumentująca nabycie jest wystawiona na inny podmiot, tj. wspólników.
Stanowisko spółki potwierdził za to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Za błędny uznał pogląd, że brak rejestracji jako podatnika VAT czynnego w okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do odliczenia, pozbawia na zawsze podatnika możliwości skorzystania z prawa do obniżenia z faktur dokumentujących czynności opodatkowane. W ocenie WSA dokonanie rejestracji po okresie rozliczeniowym skutkuje jedynie przesunięciem momentu, w którym podatnik będzie mógł zrealizować prawo do odliczenia powstałe wcześniej.
Ostatecznie rację fiskusowi przyznał jednak NSA. Potwierdził co prawda, że sam brak rejestracji nie skutkuje pozbawieniem prawa do odliczenia VAT. Jak jednak tłumaczyła sędzia NSA Danuta Oleś, to nie brak rejestracji był powodem odmowy prawa do odliczenia. Był nim brak tożsamości podmiotu, na który została wystawiona faktura, i tego, który miał dokonywać odliczenia.
W ocenie NSA, skoro wydatków dokonywał wspólnik, to on, a nie spółka, miał prawo do odliczenia.
Wyrok jest prawomocny.
—Aleksandra Tarka
sygnatura akt: I FSK 1830/15