Spółka należy do międzynarodowej grupy. Korporacja wdrożyła we wszystkich swoich lokalizacjach program promowania wśród pracowników zdrowego stylu życia. Spółka będzie organizować m.in. pikniki pod hasłem „Żyj zdrowo" dla pracowników firmy, ich rodzin oraz pracowników agencji pracy tymczasowych i ich rodzin, emerytów, zleceniobiorców oraz przedstawicieli korporacji. Dodatkowo na piknik zaproszone będą organizacje wspierane przez grupę, np. ZHP, grupa ratownictwa PCK, fundacja pomocy dzieciom.
Firma podkreśliła, że pikniki są finansowane ze środków obrotowych. Mają na celu również promocję i reklamę firmy. Miejsca pikników są specjalnie oznaczone plakatami i programem imprez z logo spółki. W wypowiedziach konferansjerów i przedstawicieli zarządu podkreślany jest charakter reklamowy imprezy. Koszty związane z udziałem gości, w ocenie spółki, są elementem kosztów promocji, reklamy i marketingu, kształtującym wizerunek spółki i przyciągającym kandydatów na pracowników.
Fiskus potwierdził możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na organizację pikników w części przypadającej na pracowników, członków ich rodzin, emerytów, zleceniobiorców oraz przedstawicieli korporacji. Odmówił tego prawa w części dotyczącej pozostałych gości, np. z ZHP. Zauważył, że zaproszeni goście nie będą w żaden sposób powiązani gospodarczo ze spółką. W jego ocenie trudno przyjąć, że ich obecność przyczyni się do uzyskania przychodu albo zachowania lub zabezpieczenia jego źródła.
Spółka zaskarżyła interpretację i wygrała. WSA w Gliwicach nie podzielił stanowiska fiskusa, że na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT należy zróżnicować wydatki związane z organizacją pikników. Choć nie oznacza to, że wydatki poniesione na udział wszystkich wymienionych we wniosku osób mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. WSA wytknął fiskusowi, że ten nie zwrócił dostatecznej uwagi na dwojaki charakter pikniku. Z jednej strony jest to impreza o charakterze integracyjnym, a z drugiej – promocyjnym. Zdaniem WSA w odniesieniu do spornej grupy zaproszonych gości organ niezasadnie zawęża kryterium, na podstawie którego można wiązać ich udział z wynikami prowadzonej działalności gospodarczej (zwiększenie przychodów). We wniosku wyraźnie bowiem zaznaczono, że organizacja pikniku ma również na celu promocję i reklamę spółki.
Zaproszenie przedstawicieli ZHP, grupy ratownictwa PCK oraz fundacji pomocy dzieciom wydaje się racjonalne i uzasadnione. Zdaniem WSA na udział pracowników, ich rodzin, emerytów i zleceniobiorców należy spoglądać przez pryzmat integracji oraz związków gospodarczych ze spółką. Ale w odniesieniu do pozostałych zaproszonych akcent należy położyć na promocyjny (dla spółki) charakter imprezy.
Sąd podkreślił, że duża konkurencja zmusza przedsiębiorców do podejmowania działań marketingowych mających na celu zwiększenie sprzedaży lub zainteresowania innych przedsiębiorców oferowanymi towarami i usługami. Wśród tych działań szczególne znaczenie zajmuje promocja, na którą składają się różne instrumenty komunikacji marketingowej. Najważniejszą z nich jest reklama, ale nie mniej ważne są m.in.: sprzedaż osobista, public relations, promocja uzupełniająca (promocja sprzedaży), czyli krótkookresowe pobudzenie sprzedaży (konkursy, próbki, prezenty, pokazy handlowe, rabaty, marketing bezpośredni itd.). Z punktu widzenia kwalifikowania danego wydatku jako kosztu uzasadnione jest twierdzenie, że tego rodzaju wydatek może się obiektywnie przyczynić do osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła. W tym obszarze, zdaniem sądu, należy także uplasować sporny piknik.
Fiskus nie przeprowadził w tym zakresie pełnej analizy. Będzie musiał się także odnieść do art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, który całkowicie wyłącza z kosztów wydatki na reprezentację. Przy czym, jak zastrzegł WSA, wydatki na reklamę oraz inne formy promocji można zaliczyć co do zasady do kosztów.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 30 marca 2016 r. (I SA/Gl 1230/15).
Komentarz eksperta
Maja Fabrowska, radca prawny, konsultant podatkowy w dziale doradztwa podatkowego BDO
Komentowany wyrok WSA jest trafny. W orzecznictwie podkreśla się, że brak uzasadnienia prawnego w rozumieniu art. 14c § 2 ordynacji podatkowej może polegać nie tylko na całkowitym braku argumentacji prawnej, ale również na przytoczeniu w interpretacji jedynie treści przepisu z pominięciem przedstawienia toku rozumowania zastosowanego przez organ. Sąd słusznie przyjął, że uzasadnienie zaskarżonej interpretacji nie spełnia tych wymogów. Stan faktyczny przedstawiony we wniosku jest złożony. Firma wskazała bowiem kilka różnych podmiotów, które będą uczestniczyć w pikniku, oraz dwojaki charakter tej imprezy (promocja zdrowego trybu życia wśród pracowników i ich rodzin oraz reklama firmy). Taka sytuacja wymagała szczegółowej analizy wydatków pod kątem przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a w konsekwencji oceny zastosowania tego przepisu do wydatków przedstawionych we wniosku. Tymczasem, na co słusznie zwrócił uwagę sąd, analiza organu była wybiórcza – wyłącznie w odniesieniu do wydatków poniesionych na organizację imprezy dla pracowników, ich rodzin oraz kontrahentów. Odnośnie do wydatków związanych z udziałem innych osób (np. członków ZHP, grupy ratownictwa PCK, fundacji) należałoby przeanalizować, czy zachodzi związek przyczynowo-skutkowy tego typu, że poniesienie tych wydatków skutkuje powstaniem lub zwiększeniem przychodu spółki.
Sprawa ta jest o tyle ciekawa, że w odniesieniu do wydatków na imprezę dla pracowników i ich rodzin zarówno stanowisko sądu, jak i organu jest niewątpliwie ukłonem w kierunku przedsiębiorców organizujących imprezy integracyjne. Jest to nowe – korzystne – podejście do tego typu wydatków. Do tej pory przyjmowano bowiem, że finansowanie pracownikom oraz ich rodzinom rozrywki i wypoczynku, fundowanie przyjęć dla znajomych lub organizowanie festynów dla dzieci pracowników nie ma bezpośredniego związku z uzyskiwanymi przez spółkę przychodami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i powinno być wyłączone z kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT jako koszty reprezentacji (np. wyroki NSA: z 17 czerwca 2013 r., II FSK 702/11; z 16 października 2013 r., II FSK 2908/12). Ustalenie związku wydatków dotyczących udziału innych osób w imprezie integracyjno-promocyjnej z pewnością byłoby kolejną pozytywną wiadomością dla podatników i być może skłoniłoby do organizowania kolejnych spotkań mających dwie korzyści – reklamę firmy i możliwość zaliczenia wydatków do kosztów oraz promocję programów zdrowotnych, sportowych itd.