Deweloper wystąpił o interpretację w zakresie stawki VAT na dostawę lokali mieszkalnych wykończonych „pod klucz" w obiektach budownictwa mieszkaniowego. Wyjaśnił, że jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT. Prowadzi działalność przede wszystkim w zakresie budowy budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz sprzedaży na rzecz konsumentów lokali mieszkalnych wyodrębnionych w tych budynkach (tzw. działalność deweloperska). Powierzchnia użytkowa żadnego z lokali mieszkalnych nie przekracza 150 m2.

Firma tłumaczyła, że niektórzy klienci są zainteresowani nabyciem mieszkań wyłącznie w standardzie wykończenia „pod klucz". Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, spółka posiada w swojej ofercie lokale, które nadają się do natychmiastowego zamieszkania (po wyposażeniu lokalu w meble wolno stojące). Deweloper zapytał, czy dostawa lokalu mieszkalnego wykończonego w standardzie „pod klucz" jest jednolitym świadczeniem podlegającym opodatkowaniu 8-proc. stawką VAT.

Fiskus odpowiedział, że podatnik może stosować 8-proc. stawkę VAT w odniesieniu do elementów wyposażenia spełniających definicję części składowych lokalu mieszkalnego w rozumieniu kodeksu cywilnego. Należą do nich te części, których odłączenie spowoduje uszkodzenie lub istotną zmianę całości bądź uszkodzenie lub zmianę elementu odłączonego (jego bezużyteczność). W przypadku dewelopera będą to: glazura i terakota, podłogi w pokojach oraz przedpokoju, malowanie ścian, drzwi wewnętrzne, oświetlenie i tzw. biały montaż.

Natomiast do dostawy elementów wyposażenia niestanowiących części składowych lokalu mieszkalnego, takich jak: zabudowa meblowa wnękowa, łazienkowa i kuchenna oraz sprzęt AGD trwale związany z zabudową, należy zastosować podstawową, 23-proc. stawkę VAT.

Deweloper zaskarżył interpretację, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uwzględnił jego skargę. Zauważył, że dla oceny zarzutów skargi istotne znaczenie ma uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 24 czerwca 2013 r. (I FPS 2/2013). Wynika z niej, że w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. świadczenie kompleksowe polegające na zaprojektowaniu, dopasowaniu oraz montażu komponentów w sposób tworzący wraz z elementami konstrukcyjnym obiektu budowlanego lub jego części trwałą zabudowę meblową, wykonywane w obiektach budowlanych zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, jest usługą modernizacji opodatkowaną obniżoną stawką VAT. Przy czym pojęcie „modernizacja" oznacza unowocześnienie, ulepszenie, udoskonalenie, podniesienie standardu obiektu budowlanego lub jego części.

Sąd podkreślił, że obniżona stawka VAT ma zastosowanie, gdy montaż komponentów meblowych następuje z wykorzystaniem elementów konstrukcyjnych obiektu budowlanego. Jednak nie chodzi o jakiekolwiek wykorzystanie elementów konstrukcyjnych obiektu budowlanego (lokalu) przy wykonywaniu zabudowy meblowej, ale o takie, które przez konstrukcyjne połączenie komponentów meblowych i elementów obiektu budowlanego (lokalu) stworzy trwałą zabudowę, spełniającą jako całość określoną funkcję użytkową.

W ocenie WSA sporne czynności wykonania zabudów meblowych mieszczą się w pojęciu „modernizacja obiektów budowlanych lub ich części". Niewątpliwie wykonane zabudowy podnoszą standard obiektu budowlanego/lokalu.

Odmiennie jednak sąd ocenił dostawę sprzętu AGD. Lodówka, pralka, zmywarka lub kuchnia, nawet przeznaczone do zabudowy, nie stanowią po zamontowaniu trwałego elementu konstrukcyjnego budynku. Nie mogą więc być elementem modernizacji. Wymiana uszkodzonego lub przestarzałego sprzętu AGD, nawet zabudowanego, jest możliwa bez zmian konstrukcyjnych w budynku. Nie ma więc żadnego uzasadnienia uznanie, że dostawa sprzętu AGD była elementem usługi modernizacji objętej uprzywilejowaną stawką.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 9 marca 2016 r. (I SA/Gd 45/16).

Komentarz eksperta

Marcin Brzezin, menedżer w dziale doradztwa podatkowego w KPMG w Polsce

Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że spółka chciała ustalić, czy dostawa lokalu mieszkalnego wykończonego „pod klucz" w obiektach budownictwa mieszkaniowego korzysta z obniżonej stawki VAT. Wykończenie „pod klucz" zostało zdefiniowane jako położenie glazury i terakoty w kuchni i łazience, wykonanie podłóg w pokojach oraz przedpokoju z materiałów wybranych przez klienta, malowanie ścian, wstawienie drzwi wewnętrznych, wykonanie oświetlenia, zabudowy wnęk w przedpokoju i ewentualnie w pokojach i łazience, wykonanie tzw. białego montażu w łazience (wanna, prysznic, umywalka, sedes itp.), zabudowy kuchennej, na życzenie klienta obejmującej również instalację sprzętu AGD przeznaczonego do zabudowy.

WSA w Gdańsku uznał (w przeciwieństwie do organu podatkowego), że preferencyjną stawką VAT opodatkowane jest wykończenie lokalu wraz z montażem tzw. trwałej zabudowy meblowej, z wyłączeniem dostawy sprzętu AGD. Sąd, powołując się na uchwałę NSA z 2013 r. (I FPS 2/2013), potwierdził, że świadczenie kompleksowe polegające na zaprojektowaniu, dopasowaniu oraz montażu komponentów w sposób tworzący wraz z elementami konstrukcyjnym obiektu budowlanego lub jego części trwałą zabudowę meblową, wykonywane w obiektach budowlanych zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, jest usługą modernizacji opodatkowaną obniżoną stawką VAT.

Nadal jednak wątpliwości może budzić to, czy dane elementy wykończenia są na stałe połączone z elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego. Dlatego omawiany wyrok może być pomocny w prawidłowym zdefiniowaniu pojęcia „trwała zabudowa meblowa", co przekłada się na kwalifikację VAT i ewentualne stosowanie obniżonej stawki. W ocenie WSA z trwałą zabudową meblową, stanowiącą usługę modernizacji w rozumieniu art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, mamy do czynienia, gdy połączona jest ona konstrukcyjnie z budynkiem (lokalem) w taki sposób, że demontaż jej może spowodować uszkodzenie jej elementów czy też substancji budynku lub lokalu. Jednocześnie należy się zgodzić, że w definicji tej nie mieści się dostawa sprzętu AGD (również takiego, który jest przeznaczony do zabudowy meblowej na wymiar).