Tak uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 30 listopada 2015 r. (IPPP3/4512-770/15-2/KT).

Wnioskodawca prowadzi działalność opodatkowaną VAT na terenie Polski oraz jest zarejestrowanym w Polsce podatnikiem VAT czynnym. Rozważa poszerzenie zakresu swojej działalności o transport i spedycję przesyłek o wartości nieprzekraczającej 22 euro, nadawanych spoza terytorium UE i transportowanych do odbiorców na terenie Polski. Usługi transportu i spedycji świadczone przez wnioskodawcę mogą być wykonywane na dwa sposoby. Przy pierwszym z nich przesyłki będą transportowane samolotami spoza UE na terytorium Polski, gdzie zostanie dokonana ich odprawa celna, a następnie będą sortowane i transportowane do docelowych adresatów. W drugim z wariantów przesyłki będą transportowane samolotami spoza UE do państwa UE innego niż Polska, na terenie którego zostanie dokonana ich odprawa celna, po czym będą one transportowane do Polski, gdzie będą sortowane i transportowane do docelowych adresatów.

W związku ze świadczeniem ww. usług, w obu przypadkach, wnioskodawca będzie dysponował listem przewozowym (lub dokumentem spedytorskim) albo innym dokumentem, z którego będzie jednoznacznie wynikało, że wskutek przewozu przesyłek z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz fakturą wystawioną przez przewoźnika (spedytora).

Pytania wnioskodawcy dotyczyły możliwości zastosowania stawki zero proc. VAT do świadczenia opisanych we wniosku o interpretację usług transportu lub spedycji, zarówno w przypadku gdy odprawa celna przesyłek będzie miała miejsce na terenie Polski, jak i wtedy, gdy będzie się odbywać na terenie innego niż Polska państwa członkowskiego UE. W opinii wnioskodawcy w obu tych przypadkach będzie on uprawniony do skorzystania ze stawki VAT w wysokości zero proc. nawet bez posiadania dokumentu celnego potwierdzającego wliczenie wartości świadczonych przez niego usług transportu lub spedycji do podstawy opodatkowania importu towarów. Zdaniem wnioskodawcy przesyłki będą objęte zwolnieniem z VAT oraz z należności celnych przywozowych, bo ich wartość nie będzie przekraczała kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 22 euro. Skutkiem tego zwolnienia będzie brak możliwości uzyskania przez wnioskodawcę dokumentów celnych potwierdzających wliczenie wartości świadczonych przez niego usług transportu lub spedycji do podstawy opodatkowania importu towarów podatkiem od wartości dodanej.

Organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Zdaniem organu prawo do zastosowania preferencyjnej stawki zero proc. nie jest nieograniczone. Stawka ta może mieć zastosowanie jedynie do tej części wartości usługi transportowej, która została wliczona do podstawy opodatkowania z tytułu importu towarów, co powinno mieć odzwierciedlenie w dokumencie celnym. Jeżeli więc – w przypadku przewozu towarów importowanych – podatnik nie posiada takiego dokumentu, to ma obowiązek opodatkować usługę transportu międzynarodowego według stawki podstawowej w wysokości 23 proc. Organ uznał, że dotyczy to obu wariantów, gdyż w obu z nich mamy do czynienia z towarami importowanymi.

Komentarz eksperta

Marta Kolbusz-Nowak, starsza konsultantka w dziale doradztwa podatkowego EY, w zespole podatków pośrednich

Zgodnie z przepisami o VAT usługi międzynarodowego transportu towarów oraz związane z nimi usługi spedycji podlegają opodatkowaniu stawką zero proc. VAT. Niemniej jednak zastosowanie tej preferencyjnej stawki jest uwarunkowane posiadaniem przez podatnika określonych dokumentów.

W przypadku transportu towarów przez przewoźnika lub spedytora dokumentami uprawniającymi do zastosowania stawki zero proc. VAT są list przewozowy, dokument spedytorski lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora). W przypadku transportu towarów importowanych wymagany jest dodatkowo dokument potwierdzony przez urząd celny, z którego jednoznacznie wynika fakt wliczenia wartości usługi do podstawy opodatkowania VAT z tytułu importu towarów. Przepisy nie przewidują w tym zakresie wyjątków dla przesyłek zwolnionych z należności importowych, w tym z VAT w związku z niską wartością (przesyłki poniżej 22 euro).

W interpretacji organu podatkowego brak dokumentów, z których wynikałoby, że wartość usługi transportowej znalazła się w podstawie opodatkowania VAT przy imporcie, wyklucza możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT dla usług transportu międzynarodowego towarów, nawet jeśli takiego dokumentu wnioskodawca nie mógł otrzymać. W konsekwencji, zdaniem organu, takie usługi są opodatkowane podstawową stawką VAT, tj. 23 proc. W swojej argumentacji organ zwrócił również uwagę na inny szczególny przypadek zastosowania stawki VAT w wysokości zero proc. – dla usług bezpośrednio związanych z importem towarów. Organ przypomniał, że stawki zero proc. nie można zastosować do usług związanych z importem towarów zwolnionych. Wniosek z tego można wyciągnąć taki, że z preferencyjnej stawki korzystają tylko te usługi, których wartość została faktycznie opodatkowana VAT przy imporcie towarów.

Podsumowując, z omawianej interpretacji wynika, że wnioskodawca dokonujący transportu i spedycji przesyłek o wartości poniżej 22 euro z państw trzecich do odbiorców w Polsce powinien opodatkować świadczone przez siebie usługi transportu i spedycji, w zakresie w jakim podlegają one opodatkowaniu na terytorium kraju, podstawową stawką 23 proc. VAT.

Opodatkowanie VAT towarów i usług w związku z handlem zagranicznym często wzbudza wątpliwości interpretacyjne. Na marginesie warto wskazać, że bieżący rok przyniesie ważne zmiany dla przedsiębiorców zaangażowanych w handel zagraniczny. 1 maja 2016 r. wejdzie bowiem w życie Unijny kodeks celny. W związku z tym zmiany będą wymagały również niektóre przepisy ustawy o VAT.

Współautorką komentarza jest Anna Getka, konsultantka w dziale doradztwa podatkowego EY, w zespole podatków pośrednich