Podstawą do wydłużenia okresu opodatkowania sprzedaży majątku „pofirmowego" do sześciu lat są art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT. Artykuł 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT został zmieniony 1 stycznia 2015 r. Jednak zarówno z nowego, jak i z dotychczasowego brzmienia przepisu wynika jednoznacznie, że wydłużenie okresu opodatkowania dotyczy zasadniczo środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Organy podatkowe dokonują jednak rozszerzającej wykładni tego przepisu, nakazując jego stosowanie do sprzedaży samochodów z prywatnego wykupu po leasingu operacyjnym, w którym oczywiście przedmiot leasingu jest środkiem trwałym leasingodawcy.
Rozpatrzmy sytuację podatnika, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w której użytkował samochód osobowy na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Raty leasingowe były kosztem uzyskania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Po zakończeniu umowy przedsiębiorca wykupił ten samochód jako osoba prywatna. Wydatek na zakup samochodu nie był zaliczony do kosztów uzyskania przychodu firmy. Po dziewięciu miesiącach od wykupu podatnik odsprzedał samochód poleasingowy. Jakie skutki będzie miała ta transakcja?
Przykład ten pochodzi ze stanu faktycznego interpretacji wydanej przez Izbę Skarbową w Łodzi 10 stycznia 2013 r. (IPTPB1/415-603/12-4/AG). Przedmiotem zapytania była możliwość sprzedaży samochodu leasingowego bez podatku po dziewięciu miesiącach od jego prywatnego wykupu po leasingu operacyjnym. Wnioskodawca uważał, że sprzedaż samochodu nie podlega opodatkowaniu z uwagi na upływ półrocznego okresu pomiędzy sprzedażą i zakupem. Organ podatkowy się z tym nie zgodził. Stwierdził, że zastosowanie art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT nie ogranicza się do przychodów ze sprzedaży środków trwałych wycofanych z przedsiębiorstwa. Zdaniem fiskusa przepis ma zastosowanie również do składników majątku niewprowadzonych do ewidencji środków trwałych, których użytkowanie w ramach przedsiębiorstwa wiązało się z rozpoznaniem kosztów uzyskania przychodu (raty leasingowe).
Podobne stanowisko zajęły m.in. Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 2 marca 2012 r. (IBPBI/1/ 415-1252/11/ESZ) oraz Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 6 listopada 2012 r. (ILPB1/415-803/12-4/AG). Są to jednak przykłady nieuzasadnionej, rozszerzającej, profiskalnej wykładni przepisów. Co istotne, podejście to nie znajduje potwierdzenia w wyrokach sądów administracyjnych (por. wyrok WSA w Poznaniu z 11 grudnia 2013 r., I SA/Po 574/13). Należy mieć zatem nadzieję, że orzecznictwo sądów administracyjnych wymusi zmianę podejścia organów podatkowych.
Dominik Klemens, doradca podatkowy