Zwolnienie podatkowe, a przesuwanie składników majątku w różnych strefach ekonomicznych

Specjalne strefy ekonomiczne (dalej: SSE) to niezwykle skomplikowana tematyka, a same SSE funkcjonują na styku jurysdykcji dwóch różnych ministrów (zwolnienia podatkowe leżą bowiem w gestii ministra finansów, ale podmiotem odpowiedzialnym za udzielanie zezwoleń na inwestowanie ?w specjalnych strefach ekonomicznych oraz ich cofanie jest minister gospodarki). Taki podział kompetencji powoduje, że podatnicy, którzy chcą uzyskać indywidualną interpretację prawa podatkowego w zakresie skutków planowanych przez siebie działań na obszarze SSE, niejednokrotnie muszą tracić czas na wykazywanie, że to minister finansów jest organem właściwym dla udzielenia odpowiedzi na postawione przez nich pytanie. Bywa również, że wykładnia przepisów uzyskana przez podatnika od ministra finansów nie spotyka się z aprobatą ministra gospodarki, co w praktyce istotnie komplikuje podjęcie decyzji i tym samym sytuację podatnika.

Przykładem takiej kolizji może być próba uzyskania odpowiedzi na pytanie o możliwość przemieszczania przez przedsiębiorcę środków trwałych pomiędzy poszczególnymi inwestycjami, zarówno tymi znajdującymi się na terenie jednej specjalnej strefy ekonomicznej, jak i inwestycjami prowadzonymi w lokalizacjach położonych na terytorium różnych stref ekonomicznych, gdy przemieszczenie to następuje przed upływem pięciu lat od dnia wprowadzenia tych środków trwałych do ewidencji środków trwałych ?i wartości niematerialnych ?i prawnych (lub odpowiednio trzech lat u małych i średnich przedsiębiorców).

Co wynika z przepisów ustaw...

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT wolne od podatku są dochody uzyskane ?z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie właściwego zezwolenia. W razie cofnięcia takiego zezwolenia podatnik traci prawo do zwolnienia i jest obowiązany do zapłaty podatku za cały okres korzystania ze zwolnienia podatkowego.

Zgodnie natomiast z art. 19 ust. 3 ustawy z 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (dalej: ustawa o SSE) uzyskane zezwolenie może zostać przez ministra gospodarki cofnięte, jeżeli przedsiębiorca:

- ?zaprzestał na terenie specjalnej strefy ekonomicznej prowadzenia działalności, na którą posiadał zezwolenie,

- ?rażąco uchybił warunkom określonym w zezwoleniu,

- ?nie usunął uchybień stwierdzonych w toku kontroli, ?o której mowa w art. 18 ustawy o SSE, w terminie do ich usunięcia, wyznaczonym ?w wezwaniu ministra właściwego do spraw gospodarki.

...i rozporządzenia

Omawiając możliwość cofnięcia zezwolenia, należy również wskazać na treść § 5 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów ?z 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych. Przepis ten określa warunki korzystania z zezwolenia (stosując argumentację a contrario, należy stwierdzić, że niespełnienie ww. warunków skutkuje utratą zezwolenia).

Zgodnie z treścią powołanego przepisu warunkiem korzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego jest:

- ?utrzymanie własności składników majątku, z którymi były związane wydatki inwestycyjne, przez okres pięciu lat od dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (u małych ?i średnich przedsiębiorców – trzy lata),

- ?utrzymanie inwestycji w regionie, w którym udzielono pomocy, przez okres nie krótszy niż pięć lat od momentu, gdy cała inwestycja zostanie zakończona (u małych i średnich przedsiębiorców – trzy lata).

Jak widać, żadna z tych przesłanek nie zostanie automatycznie naruszona w wyniku wyłącznie przemieszczenia przez przedsiębiorcę środków trwałych. Zakładamy oczywiście, że przedsiębiorca nie zaprzestanie w ogóle prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej ?i nie przeniesie własności przemieszczanych składników majątku. Skutkiem przemieszczenia środków trwałych należących do przedsiębiorcy będzie w takim przypadku wyłącznie zmiana miejsca korzystania przez niego z tych środków. Mając na uwadze to, że przesłanki warunkujące możliwość utraty zezwolenia stanowią katalog zamknięty, należy stwierdzić, iż brak jest przesłanek do utraty przez przedsiębiorcę zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie SSE, a tym samym utraty zwolnienia z opodatkowania w wyniku wyłącznie przemieszczenia środków trwałych pomiędzy poszczególnymi inwestycjami.

Organy są zgodne

Potwierdzenie tego stanowiska można znaleźć m.in. ?w interpretacjach podatkowych wydawanych przez organy podatkowe, m.in. w wydanej niedawno interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach ?z 14 stycznia 2014 r. (IBPBI/2/423-1351/13/AK) czy interpretacji Izby Skarbowej ?w Łodzi z 28 grudnia 2012 r. (IPTPB3/423-328/12-4/KJ) oraz we wcześniejszych – m.in. w interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 31 października 2008 r. (ITPB3/423-414/08/MK) oraz w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 19 listopada 2009 r. (IPPB3/423-497/09-2/MS).

Inaczej twierdzi minister

Takie stanowisko prezentowane przez organy podatkowe nie jest jednak podzielane przez Ministerstwo Gospodarki, w opinii którego możliwość dowolnego przemieszczania składników majątku nabytych w ramach danego zezwolenia byłaby sprzeczna z ideą specjalnych stref ekonomicznych. Zezwolenie wydawane jest bowiem na prowadzenie ściśle określonej działalności na określonym obszarze. Tym samym w opinii Ministerstwa Gospodarki nie jest możliwe przemieszczanie składników majątku ani pomiędzy terenami różnych specjalnych stref ekonomicznych, ani też w ramach jednej strefy, bez względu na to, jaka odległość dzieli obydwa miejsca.

Trudno jednak zgodzić się ?z taką argumentacją. Trzeba bowiem przede wszystkim wskazać na sam tytuł zezwolenia, które w żadnym razie nie precyzuje obszaru strefy, na którym ma być prowadzona działalność gospodarcza, ograniczając się jedynie do wskazania jednego obszaru – terytorium danej specjalnej strefy ekonomicznej.

Również wydawane zezwolenia nie odnoszą się wprost do konkretnej lokalizacji ?w części opisującej warunki, na których udzielane jest zezwolenie, posługując się zwrotem „na terenie strefy".?O ile zatem kwestia przemieszczania nabytych składników majątku pomiędzy obszarami różnych stref ekonomicznych może być ?w kontekście treści zezwoleń różnie interpretowana, o tyle należy uznać, że nic nie stoi na przeszkodzie możliwości przemieszczenia środków trwałych pomiędzy lokalizacjami znajdującymi się na terenie jednej specjalnej strefy ekonomicznej, których dotyczą poszczególne zezwolenia.

Czy interpretacja przestaje chronić

Ponieważ omawiane zagadnienie nie zostało przez ustawodawcę wprost uregulowane, istnieje ryzyko sporu ?z Ministerstwem Gospodarki. Zakwestionowanie przez ministra gospodarki możliwości przemieszczania składników majątku skutkowałoby natomiast możliwością cofnięcia przez tego ministra zezwolenia w związku z niedotrzymaniem warunków funkcjonowania w specjalnych strefach ekonomicznych. W przypadku cofnięcia zezwolenia zgodnie z art. 17 ust. 5 ustawy o CIT podatnik traci prawo do zwolnienia i jest obowiązany do zapłaty podatku za cały okres korzystania ze zwolnienia podatkowego. Wątpliwa wydaje się również w takim przypadku możliwość powołania się przez podatnika na funkcję ochronną posiadanej interpretacji indywidualnej. Interpretacja taka zostałaby bowiem wydana dla skonkretyzowanego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, ?a wydający ją organ zakładał, że podatnik posiada ważne zezwolenie na prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. ?W przypadku utraty zezwolenia przez przedsiębiorcę sytuacja uległaby diametralnej zmianie, a tym samym uzyskana przez niego interpretacja zostałaby pozbawiona mocy ochronnej.

Wniosek: Podmioty prowadzące działalność na terenie specjalnych stref ekonomicznych powinny ustalać podatkowe konsekwencje swoich działań i decyzji nie tylko z Ministerstwem Finansów, ale również z Ministerstwem Gospodarki. Przedsiębiorca bazujący wyłącznie na interpretacjach indywidualnych wydawanych z upoważnienia ministra finansów może żyć w nieświadomości spoczywającego na nim ryzyka i w przyszłości ponieść tego przykre konsekwencje finansowe.

Michał? Gosek, Senior Associate w Rödl & Partner w Poznaniu

http://www.roedl.com/pl/pl/

Zmiana lokalizacji może utrudniać ?walkę z bezrobociem

Stanowisko prezentowane przez Ministerstwo Gospodarki, choć nie znajduje moim zdaniem umocowania w obowiązujących przepisach prawa, ma jednak swoje racjonalne uzasadnienie. Jednym z podstawowych celów, jakie postawiono przed instytucją SSE, jest walka z bezrobociem na danym obszarze. Dopuszczenie do sytuacji, w której przedsiębiorcy byliby uprawnieni do przemieszczania posiadanych środków bez żadnych ograniczeń, mogłoby w skrajnych przypadkach powodować, że z udzielanego wsparcia korzystałby rejon położony na drugim krańcu Polski. Problem w tym, że przyjęcie restrykcyjnego podejścia Ministerstwa Gospodarki uniemożliwia również przemieszczanie środków trwałych pomiędzy lokalizacjami oddalonymi o kilka kilometrów, położonymi często w ramach jednej podstrefy.