Polskie prawo cywilne nie definiuje pojęcia sponsoringu. Umowa sponsoringu zaliczana jest do umów nienazwanych. Na podstawie art. 750 k.c. do takich umów stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Według definicji słownikowych sponsoring oznacza finansowanie czegoś, często ?w zamian za reklamowanie własnej działalności (Uniwersalny słownik języka polskiego, PWN Warszawa 2003 r.).

Pojęcie sponsoringu zdefiniowane jest także w niektórych ustawach. Przykładowo według art. 2 pkt 8 ustawy ?z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (DzU z 1996 r. ?nr. 10, poz. 55 ze zm.) „sponsorowanie" oznacza wspieranie w formie finansowej lub rzeczowej działalności osób i instytucji, związane z eksponowaniem nazw produktów ?i firm handlowych oraz ich symboli graficznych.

Rozróżniamy właściwy...

Organy podatkowe dzielą sponsoring na właściwy i niewłaściwy. Sponsoring właściwy to ten, w którym sponsor wspiera sponsorowanego, ?a sponsorowany reklamuje go i oba te świadczenia są wzajemnie ekwiwalentne.

I tak, według interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 listopada 2007 r. (ILPB3/423-85/07-4/EK) „Sponsoring jest jedną ?z form promocji polegającą na skojarzeniu pozytywnego obrazu sponsorowanego ze sponsorem, którego znak towarzyszy imprezom lub działaniom sponsorowanej osoby lub instytucji. Sponsoring uznawany jest za formę reklamy, której przedmiotem jest firma i jej produkty. Sponsorowanie ma kształtować pozytywny wizerunek firmy i popularyzować jej nazwę na rynku. Zwiększenie popularności firmy może mieć wpływ na wzrost uzyskiwanych przez nią przychodów.

Aby dana umowa mogła być uznana za sponsoring właściwy, jej treść musi zawierać wzajemność zobowiązań umawiających się stron, oznaczającą zobowiązanie się sponsora do finansowego lub rzeczowego wsparcia sponsorowanego, który z kolei zobowiązany jest do reklamowania nazwy sponsora, logo i prowadzonej przez niego działalności. Ponadto, aby taka umowa nie była utożsamiana z umową darowizny, powinna określać rodzaj i wartość wzajemnych świadczeń. Akcje sponsoringowe mają na celu kształtowanie obrazu firmy w szerokich kręgach potencjalnych klientów. Reklamowanie nazwy sponsora ma wpływać na zwiększenie jego popularności i renomy, a co za tym idzie zwiększenie przychodów ?z działalności".

Z kolei według interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy ?z 29 sierpnia 2013 r. (ITPB1/415-655/13/PSZ) „Istotą umowy sponsoringu jest fakt, iż jest to mowa dwustronnie zobowiązująca. Na jej podstawie sponsor zobowiązuje się do poniesienia określonych nakładów pieniężnych, bądź fundowania nagród konkursowych itp., zaś sponsorowany zobowiązuje się do reklamowania działalności sponsora. Gdy umowa zawarta między stronami przewiduje, że w zamian za przekazanie określonych środków pieniężnych, wartości rzeczowych lub świadczeń, sponsor otrzyma od podmiotu sponsorowanego ekwiwalentne świadczenie wzajemne o charakterze reklamowym, można mówić o tzw. sponsoringu właściwym. Stanowi on w istocie odpłatne nabycie usług reklamowych. Koszty sponsoringu właściwego stanowią wówczas w całości koszty uzyskania przychodów sponsora".

Natomiast w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 20 czerwca 2008 r. (IP-PB3-423 -562/08-2/MK) czytamy: „wydatki spółki poniesione w związku ?z umową sponsoringu, w zamian za świadczenia niepieniężne, ekwiwalentne o charakterze reklamowym stanowią koszty uzyskania przychodów. Ponadto zaznaczyć należy, że wydatki poniesione na sponsoring stanowią koszt podatkowy tylko w przypadku sponsoringu właściwego, do wysokości równowartości ceny za reklamę sponsora, tj. wartości usług reklamowych wyświadczonych przez sponsorowanego".

Podobnie wypowiedziała się Izba Skarbowa w Poznaniu ?w piśmie z 24 grudnia 2008 r. (ILPB3/423-654/08-4/MC). Interpretacja ta dotyczyła umowy, którą spółka miała zamiar zawrzeć z innym podmiotem. Zgodnie z umową spółka miała zlecić umieszczenie jej logo, zgodnie z uzgodnionym projektem, na określonym samochodzie rajdowym oraz na:

W zamian za świadczenie pieniężne sponsorowany miał dać spółce wyłączność na świadczone usługi reklamowe i zobowiązać się do ich świadczenia podczas sezonu rajdowego.

Izba uznała, że „usługa reklamowa, którą zespół rajdowy świadczy na rzecz spółki ?w zamian za wynagrodzenie, będzie dla spółki kosztem uzyskania przychodów. Należy jednak zaznaczyć, że skoro przedmiotowa umowa ma charakter sponsoringu, to wydatki z nią związane stanowią koszt podatkowy tylko ?w przypadku sponsoringu właściwego, do wysokości równowartości ceny za reklamę sponsora, tj. wartości usługi reklamowej wyświadczonej przez sponsorowanego".

Również według interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy ?z 29 sierpnia 2013 r. (ITPB1/415-655/13/PSZ) „w związku z zawartą umową sponsoringu podczas wyścigów samochodowych reklamowana była firma wnioskodawcy i wykonywane usługi oraz zakres prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej. Informacje na temat wnioskodawcy będą rozpowszechniane poprzez kierowców, którzy na swoich kombinezonach prezentują logo przedsiębiorstwa wnioskodawcy, hostessy, na których strojach również widnieje logo wnioskodawcy. Ponadto wśród publiczności rozdawane są ulotki i foldery z propozycją handlową przedsiębiorstwa wnioskodawcy. Przyjąć należy, że przedstawione logo jednoznacznie kojarzy się ?z firmą i barwami firmy wnioskodawcy. Kombinezony kierowców, stroje hostess wyróżniają te osoby spośród innych osób. Sposób prezentacji logo posiada charakter reklamowy. Reklama taka polega na promowaniu określonej firmy, bez konieczności jednoczesnego bezpośredniego promowania oferowanych przez nią towarów bądź usług. W przypadku zawodników, hostess reklamujących firmę wnioskodawcy, umieszczenie logo przedsiębiorstwa na ich kombinezonach, strojach i jego prezentowania podczas zawodów wyścigowych, służy propagowaniu firmy. Również rozdawanie ulotek, folderów z propozycją handlową przedsiębiorstwa wnioskodawcy ma na celu rozpowszechnianie informacji o firmie. W konsekwencji zatem istnieją podstawy, by można było mówić o związku przyczynowym między poniesionym wydatkiem a potencjalnym lub zwiększonym przychodem".

Natomiast w interpretacji ?z 19 grudnia 2008 r. (IBPB3/423-849/08/CzP) Izba Skarbowa ?w Katowicach uznała, że ?„w przypadku, gdy świadczenia (sponsoringu i reklamy) nie są równej wartości, nadwyżki świadczeń ze strony sponsora stanowią darowiznę na rzecz sponsorowanego. Zgodnie ?z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy, wydatków których celem jest darowizna nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Również w przypadku przekazania przez sponsora na rzecz sponsorowanego towarów (np. koszulek, butów, napoi itp.) za koszt uzyskania przychodów można uznać jedynie tę wartość przekazanych towarów, która stanowi równowartość ceny za reklamę sponsora".

...i niewłaściwy

Sponsoring niewłaściwy to taki, że sponsor – oprócz zapłaty za usługę reklamy – przekazuje także środki na inne cele sponsorowanego (niemające związku z potencjalnym zwiększeniem przychodów sponsora). Wówczas ta część jego wydatków traktowana jest jako darowizna i nie stanowi kosztów uzyskania przychodu. Istnieje też ryzyko, że w sytuacji gdy wydatkowane przez sponsora środki będą znacznie przekraczały wartość otrzymanych od sponsorowanego usług reklamowych, organ podatkowy uzna, że część tych wydatków nie stanowi kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT. Świadczenia byłyby w tym przypadku nieekwiwalentne. Jednak zarówno wyłączenie tej części wydatków z kosztów, jak i sposób, w jaki organ podatkowy określi wysokość wydatków wyłączonych z kosztów, może być przedmiotem sporu. Problemem może być bowiem zarówno sposób określenia wartości usługi reklamowej na konkretnej imprezie, jak i potencjalne korzyści z reklamy osiągnięte dzięki sponsoringowi. Nie można przecież wykluczyć, że nawet stosunkowo wysokie wydatki na sponsorowane przedsięwzięcie mogą ?w przyszłości znaleźć swoje odzwierciedlenie w przychodach sponsora.

Imprezy, konferencje, festyny, konkursy

Sponsoring przeważenie dotyczy przedsięwzięć o charakterze zbiorowym, np. imprez, konferencji, festynów, konkursów. Może dotyczyć imprez o różnym zasięgu. Sponsorowane przedsięwzięcie może być wspierane ?w formie gotówkowej, jak ?i rzeczowej, np. gdy producent odzieży przekaże koszulki ?z jego logo na rzecz szkolnej drużyny sportowej biorącej udział w okręgowych rozgrywkach. Może też dotyczyć pojedynczych osób, np. zawodników sportowych.

Zasadniczo sponsoring jest formą reklamy, która nie jest tak bezpośrednia jak np. ukazująca się na ekranach telewizyjnych, ale trwa dłużej, m.in. podczas imprezy masowej. Dzięki temu firma sponsorująca może być zapamiętana i pozytywnie kojarzona. Często też sponsoring ma na celu zainteresowanie produktami firmy sponsora i przejawia się w prezentacji tych produktów podczas sponsorowanego przedsięwzięcia, imprezy czy konferencji. Na przykład w trakcie konferencji poświęconej rachunkowości sponsorujące firmy prezentują swoje programy księgowe albo w trakcie festynu odbywa się degustacja żywności produkowanej przez sponsora.

Uwaga! Obecnie nie ma znaczenia, czy sponsorowana impreza ma charakter publiczny czy niepubliczny. Miało to znaczenie przed ?1 stycznia 2007 r. gdy wydatki na reklamę niepubliczną mogły być zaliczone w koszty tylko do wysokości limitu ?0,25 proc. przychodów na podstawie obowiązującego przed tą datą art. 16 ust. 1 ?pkt 28 ustawy o CIT.

Wzajemne zobowiązania muszą być ustalone w umowie

W umowie sponsoringu należy zwrócić uwagę na zaakcentowanie wzajemnych zobowiązań sponsora i sponsorowanego. Sponsor wspiera sponsorowanego, a ten zobowiązuje się określonych działań związanych z prezentacją nazwy sponsora, np. poprzez umieszczenie jego banera reklamowego czy zamieszczenia jego logo na materiałach reklamujących daną imprezę bądź informujących o jej miejscu i czasie.