W interpretacji z 4 czerwca 2014 r. (ILPP2/443-271/14-2/MN) Izba Skarbowa w Poznaniu odniosła się do kwestii terminu odliczania VAT ?w przypadku, gdy podatnik otrzyma fakturę z opóźnieniem.

O co pytał wnioskodawca

W opisie stanu faktycznego spółka wskazała, że zdarza się jej, że kupi towary lub usługi, w stosunku do których obowiązek podatkowy ?u sprzedawcy powstaje z chwilą dostawy lub z chwilą wykonania usługi, natomiast faktura dokumentująca te transakcje wpływa z opóźnieniem, np. po kilku miesiącach od daty transakcji. Przykładowo, spółka nabędzie usługę, w stosunku do której obowiązek podatkowy u sprzedawcy powstanie w lutym, ale fakturę za tę usługę spółka otrzyma dopiero w czerwcu.

Spółka chciała uzyskać informację, czy będzie mogła odliczyć VAT naliczony w związku z zakupem towaru lub usługi w miesiącu otrzymania faktury dokumentującej daną transakcję bądź w dwóch kolejnych miesiącach następujących po miesiącu, ?w którym otrzymała fakturę. W jej ocenie będzie ona miała takie prawo.

Dwie przesłanki ?spełnione łącznie

Organ podatkowy przyznał spółce rację. Zgodził się z jej stanowiskiem, że z literalnego brzmienia art. 86 ?ust. 10, ust. 10b pkt 1 i ust. 11 ustawy ?o VAT wynika, że po stronie nabywcy prawo do odliczenia VAT pojawia się, jeżeli zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki:

a. ?u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy,

b. ?nabywca otrzymał fakturę dokumentującą nabycie towarów bądź świadczenie usług.

W odniesieniu do możliwości skorzystania przez nabywcę z prawa do odliczenia VAT istotne są dwa terminy – termin powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy oraz termin otrzymania faktury. Jak wskazała spółka, w pierwszej kolejności konieczne jest określenie okresu, w którym powstał u sprzedawcy obowiązek podatkowy ?w związku z transakcją. Termin ten będzie przy tym wyznaczał dwa kolejne okresy, w których podatnik będzie miał prawo do odliczenia, przy założeniu, że odliczenie będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż ?w rozliczeniu za okres, w którym nabywca otrzymał fakturę.

Literalna wykładnia art. 86 ust. 10 ?i ust. 10b pkt 1 w zw. z ust. 11 ustawy ?o VAT może prowadzić do wniosku, że nie będzie możliwe łączne spełnienie wskazanych warunków w czasie wyznaczonym przez ustawodawcę, tzn. odliczenie VAT w okresie powstania obowiązku podatkowego (lub ?w dwóch kolejnych okresach) i posiadanie faktury dokumentującej transakcję. Będzie to dotyczyć przypadków, gdy faktura wpłynie z dużym opóźnieniem. Wówczas nie będzie możliwe odliczenie w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy (lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych), z uwagi na nieposiadanie faktury dokumentującej transakcję. W praktyce mogłoby to prowadzić do sytuacji, w której prawo do odliczenia VAT mogłoby być realizowane tylko poprzez korektę deklaracji. Taka sytuacja byłaby jednak nieprawidłowa wobec konieczności zapewnienia neutralności VAT, poprzez uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego, które jest jednym ?z podstawowych praw przysługujących podatnikom podatku od towarów i usług.

W interpretacji potwierdzono, że podatnik będzie uprawniony do przyjęcia, że prawo do odliczenia VAT powstaje w rozliczeniu za okres:

a. ?w którym u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy bądź ?w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych, jeżeli w tym czasie podatnik otrzymał fakturę dokumentującą transakcję,

b. ?w okresie, w którym podatnik otrzymał fakturę dokumentującą transakcję bądź w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych następujących po okresie, w którym otrzymano fakturę – w sytuacji gdy w okresie rozliczeniowym, w którym u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy, bądź ?w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych, podatnik nie otrzymał faktury dokumentującej transakcję.

Korzystne ?rozwiązanie

Zgodnie zatem ze stanowiskiem organu podatkowego, jeżeli podatnik (nabywca) otrzyma fakturę dokumentującą daną transakcję z kilkumiesięcznym opóźnieniem, to  będzie uprawniony do odliczenia VAT w miesiącu otrzymania faktury bądź w jednym z dwóch kolejnych miesięcy, następujących po miesiącu otrzymania faktury. Jest to interpretacja korzystna dla podatników, gdyż pozwala na odliczenia na bieżąco, w momencie otrzymania spóźnionej faktury, bez konieczności korekty deklaracji (cofnięcia się do okresu, w którym powstał obowiązek podatkowy u sprzedawcy bądź do dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych).

Warto zauważyć, że podobny pogląd, dotyczący terminu odliczenia VAT z faktury otrzymanej z opóźnieniem, zaprezentowano również w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 16 września 2013 r. (IPPP3/443-538/13-2/LK). Można więc mieć nadzieję, że w takich przypadkach również w przyszłości organy podatkowe będą prezentować tożsame stanowisko.

Autorka jest doradcą podatkowym, biegłym rewidentem, ?SWGK w Poznaniu