Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej ?w Poznaniu z 6 czerwca 2014 r. (ILPB3/423-132/14-2/JG).

Wnioskodawca (spółka) wyjaśnił we wniosku, że planuje wprowadzenie programu motywacyjnego skierowanego do członków zarządu oraz pełnomocników zarządu (zatrudnionych w spółce). O tym, które osoby będą miały możliwość wzięcia udziału w programie, decydować będzie spółka jako administrator i podmiot zarządzający programem.

Program będzie realizowany w oparciu ?o jednostki uczestnictwa, które będą przyznawane uczestnikom. Jednostki będą reprezentowały prawo do uzyskania pewnej wartości finansowej pozostającej w relacji do instrumentu bazowego. Instrumentem tym będzie wskaźnik finansowy EBIT, ?a więc wskaźnik dotyczący zysku operacyjnego (tj. zysku przed odliczeniem podatków i odsetek). Jest on wyliczany przez spółkę kwartalnie (po zakończeniu każdego kwartału) dla celów sprawozdawczości finansowej.

Wnioskodawca wyjaśnił, że jednostki uczestnictwa, które są przekazywane uczestnikom programu, są na gruncie prawa pochodnymi instrumentami finansowymi.

Szczegółowe zasady realizacji programu zostały opisane w regulaminie wprowadzonym przez spółkę. Są one również ustalone w umowach zawartych pomiędzy spółką ?a poszczególnymi uczestnikami programu.

Rola spółki polega na zarządzaniu i administrowaniu programem, w tym kalkulowaniu oraz wypłacaniu uczestnikom środków pieniężnych należnych z tytułu realizacji jednostek uczestnictwa. W związku ?z podejmowaniem tych czynności, wnioskodawca ponosi określone koszty.

Spółka spytała, czy ma możliwość rozpoznania tych wydatków jako kosztów uzyskania przychodów na gruncie ustawy o CIT oraz o to, kiedy ma potrącić te koszty dla celów podatkowych.

Przedstawiając swoje stanowisko spółka stwierdziła, że wydatki powinny zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, tj. ujęcia tych wydatków jako kosztu w księgach rachunkowych (na podstawie art. 15 ust. 4d ?i 4e ustawy o CIT). Stanowisko to zostało uznane przez organ podatkowy za prawidłowe.

Aleksander ?Jarosz, menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Pytanie podatnika dotyczyło jednej z form realizacji programów motywacyjnych, skierowanych do pracowników oraz ?osób współpracujących z przedsiębiorcami, gdzie programy są realizowane w oparciu ?o instrumenty pochodne. Systemy te są konkurencyjne wobec systemów ?tradycyjnych, w których bonus jest ?wypłacany bezpośrednio na podstawie ?umów o pracę lub innych dokumentów, stanowiących tzw. źródła prawa pracy. Świadczenia opisane na podstawie tych dokumentów kwalifikowane są zarówno ?na gruncie prawa pracy, jak i prawa ?podatkowego jako jeden ze składników wynagrodzenia należnego pracownikowi. ?Nie ma zatem wątpliwości, że w takim przypadku koszty związane z wypłatą ?takich świadczeń będą kosztem uzyskania przychodów pracodawcy.

Podatnik powziął jednak wątpliwość, ?czy taka sama kwalifikacja podatkowa ?kosztów jest możliwa w przypadku ?wykorzystania w programie motywacyjnym instrumentu pochodnego. Różnica pomiędzy konstrukcją jednego oraz drugiego programu polega na tym, że świadczenie takie przestaje być uważane za składnik wynagrodzenia pracowniczego. Z tym również związany jest fakt, że uczestnikami takiego programu mogą być osoby inne niż tylko pracownicy podatnika (np. członkowie zarządu sprawujący swoje funkcje na podstawie innej umowy niż umowa ?o pracę).

Organ podatkowy w tym przypadku słusznie uznał, że różnice te nie powinny wpływać na kwalifikację wydatków. Kluczowy dla tej kwalifikacji (oprócz samego faktu poniesienia wydatku oraz jego właściwego udokumentowania) jest w tym przypadku związek kosztu ?z przychodem.

Dla oceny charakteru tego związku ważne  ?jest to, że wydatki, które były przedmiotem wniosku, są związane z realizacją programu motywacyjnego. Wypłata świadczeń uzależniona jest od osiągnięcia przez spółkę określonych wskaźników finansowych, które w opisywanym przypadku były związane z zyskiem. Równocześnie na zysk spółki bezpośrednie przełożenie ma przychód, który na ogół jest również przychodem podatkowym. Przy takiej konfiguracji cel poniesienia wydatków, jakim jest osiągnięcie przychodu, jest w tym przypadku łatwo zauważalny. Biorąc dodatkowo pod uwagę, że koszty tego typu nie zostały wymienione w katalogu z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, prawidłowo zostały one uznane za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Jednocześnie uzależnienie świadczenia należnego uczestnikowi programu od wskaźnika EBIT (związanego z zyskiem operacyjnym spółki) uniemożliwia przypisanie poniesionych przez wnioskodawcę wydatków do jednego, konkretnego przychodu (możliwe jest wyłącznie jego hipotetyczne przypisanie do przychodu realizowanego przez spółkę w konkretnym kwartale). Tym samym koszt ten słusznie został uznany za koszt pośrednio związany ?z przychodem (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT) rozliczany dla celów podatkowych w momencie poniesienia (art. 15 ust. 4e ustawy o CIT).

Warto dodać na koniec, że interpretacja ta wpisuje się w linię interpretacyjną prezentowaną w ostatnim czasie przez wszystkie izby skarbowe. Podobne rozstrzygnięcia zostały ?w bieżącym roku wydane m.in. przez Izbę Skarbową w Warszawie w interpretacji ?z 23 maja 2014 r. (IPPB5/423-158/14-4/AS) oraz Izbę Skarbową w Poznaniu w interpretacji z 14 maja 2014 r. (ILPB3/423-60/14-2/JG).