Zwolnienie CIT a fundusz inwestycyjny z poza UE

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny ?w wyrokach z 3 czerwca 2014 r. (II FSK 1284/12, II FSK 1702/12).

Fundusz z siedzibą w USA otrzymywał przychody z tytułu dywidend wypłacanych przez polskie spółki, które pobierały jako płatnicy 15 proc. CIT na mocy ?art. 22 ust. 1 w zw. z art. 22a ustawy o CIT oraz polsko-amerykańskiej umowy ?o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO). Fundusz twierdził natomiast, że na mocy art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT jest zwolniony od podatku w Polsce. Zwrócił się więc do krajowych organów podatkowych o zwrot nadpłaty tego podatku.

Fundusz podnosił, że pobieranie podatku od zagranicznych funduszy jest naruszeniem zasady swobody przepływu kapitału. W tym zakresie powoływał się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE ?z 10 kwietnia 2014 r. w sprawie C-190/12. Fundusz dowodził, że jest funduszem porównywalnym do krajowych odpowiedników, o których mowa w ustawie ?z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (ustawa o FI) i dlatego znajdzie do niego zastosowanie art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT. Stanowisko to potwierdził WSA w Lublinie w wyroku z 5 stycznia 2012 r. (I SA/Lu 607/11) i WSA w Rzeszowie w wy-?roku z 29 marca 2012 r. (I SA/Rz 37/12).

W skargach kasacyjnych organ podatkowy wskazywał, że zagraniczne fundusze nie podlegają ustawie o FI, jako że działają na podstawie przepisów państwa siedziby. Fundusz nie jest więc objęty zwolnieniem ustanowionym w polskiej ustawie o CIT. ?W konsekwencji dywidendy powinny zostać opodatkowane na podstawie art. 22 ustawy o CIT oraz polsko-amerykańskiej UPO, która przewiduje preferencyjną stawkę opodatkowania przychodów ?z dywidend w wysokości 15 proc.

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargi organu podatkowego. W uzasadnieniu wskazał, że dochody uzyskiwane przez fundusz podlegają zwolnieniu z CIT. Zdaniem sądu fundusz słusznie zauważył, że jeżeli zagraniczne i polskie otwarte spółki inwestycyjne są skonstruowane na analogicznych zasadach, to nieobjęcie funduszu zwolnieniem z ustawy o CIT narusza zasadę swobody przepływu kapitału, co znajduje potwierdzenie w ww. wyroku TSUE.

—Natalia Matuszak, współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Łukasz ?Łebski, konsultant ?w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Powyższe wyroki NSA stanowią istotny wkład w kwestii ugruntowania możliwości zwolnienia z CIT dochodów uzyskiwanych przez fundusze inwestycyjne mające siedzibę w krajach trzecich (tj. poza terytorium UE/EOG).

Omawiane rozstrzygnięcia w pełni wpisują się w linię orzeczniczą TSUE w zakresie liberalizacji swobody przepływu kapitału oraz zachowania równego traktowania podatkowego funduszy inwestycyjnych z siedzibą ?w krajach UE/EOG (które co do zasady powinny korzystać ze zwolnienia z CIT na podstawie wyraźnych przepisów ustawy ?o CIT implementowanych na skutek postępowań antydyskryminacyjnych wszczętych przeciwko Polsce przez Komisję Europejską) i funduszy inwestycyjnych ?z siedzibą w krajach trzecich. W pierwszej kolejności warto wskazać, że TSUE w swoim orzecznictwie opowiedział się za rozumieniem zasady swobody przepływu kapitału obejmującym jej stosowanie ?w stosunkach zarówno między państwami członkowskimi UE, jak i między państwami członkowskimi a państwami trzecimi (m.in. wyrok w sprawie C-101/05 Skatteverket). ?Z perspektywy rozpatrywanej sprawy na uwagę zasługuje najnowszy dorobek TSUE ?w tej kwestii (wyroki w sprawie od C-338/11 do C-347/11 Santander Asset Management oraz w sprawie C-190/12 Emerging Markets). Szczególnie interesujący jest ostatni z wymienionych wyroków, w którym TSUE – co do zasady – potwierdził prawo do zwolnienia z podatku funduszu z siedzibą ?w USA, który uzyskiwał dochody na terytorium Polski.

Omawiane wyroki NSA potwierdzają zatem prawa funduszów z krajów trzecich, ?w szczególności tych z USA, do zwolnienia ich dochodów z CIT u źródła w Polsce oraz do skutecznego ubiegania się o zwrot zapłaconego w przeszłości podatku ?od dywidend lub odsetek wypłacanych ?przez polskie spółki.

Jednocześnie należy zauważyć, że dla zastosowania zwolnienia z podatku niezbędna jest merytoryczna ocena, ?czy polskie fundusze inwestycyjne funkcjonujące na podstawie ustawy o FI ?i porównywane z nimi fundusze inwestycyjne z krajów trzecich działają na analogicznych zasadach. Zagraniczne fundusze inwestycyjne ubiegające się o prawo do zwolnienia z CIT są w praktyce obarczone ciężarem dowodu w tym zakresie. ?Jak wskazuje praktyka organów podatkowych ?w postępowaniach mających na celu stwierdzenie nadpłaty czy interpretacje indywidualne, fiskus przejawia daleko idący sceptycyzm zarówno w zakresie samego prawa różnego rodzaju form wspólnego inwestowania z tzw. krajów trzecich ?do korzystania ze zwolnienia z CIT, ?jak i co do spełniania przez te instytucje poszczególnych kryteriów zwolnienia wskazanych w ustawie. Co istotne, w świetle wyroku w sprawie C-190/12 Emerging Markets polskie organy podatkowe powinny również mieć możliwość w rozpatrywanym zakresie skorzystania z mechanizmów wymiany informacji z krajami trzecimi w celu weryfikacji, czy zaprezentowane przez zagraniczne fundusze warunki ich tworzenia i działania są porównywalne z funduszami działającymi na podstawie ustawy o FI.