Podatnik nie może zasłaniać się tym, że już zadeklarował i odprowadził podatek wykazany na fakturze, która, jak się później okazało, nie dokumentowała rzeczywistych zdarzeń.
Naczelny Sąd Administracyjny we wczorajszym orzeczeniu potwierdził stanowisko sądu pierwszej instancji, że po wystawieniu tzw. pustej faktury podatek trzeba rozliczyć z tytułu samego jej wystawienia, nawet jeśli wcześniej podatnik wcale jej nie ukrywał i rozliczył się z niej z fiskusem.
Sprawa dotyczy sześciu faktur dokumentujących usługi budowlane, opodatkowane obniżoną stawką VAT. Dziś wynosi ona 8 proc., w okresie, którego dotyczy sprawa, stawka była o 1 proc. niższa. W toku kontroli skarbowej okazało się, że spółka nie wyświadczyła żadnych usług, sprzedała natomiast materiały budowlane obciążone 22-proc. stawką, dziś 23-proc.
Obowiązek zapłaty wynika z ochrony budżetu przed odliczeniem VAT przez kontrahentów
Organ kontroli skarbowej zakwestionował więc rozliczenie i wymierzył VAT według stawek jak dla sprzedaży towaru, a nie świadczenia usług.
Jednocześnie obciążył spółkę obowiązkiem zapłaty VAT wynikającego z wystawionych przez nią faktur. Jako podstawę wskazał art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem po wystawieniu faktury, w której wykaże kwotę podatku, wystawca jest zobowiązany do jego zapłaty.
Przepis ten ma chronić budżet państwa. Uzależnia obowiązek zapłaty nie tyle od faktycznej dostawy towarów lub świadczenia usług – jak na ogół – ile od samego wystawienia tzw. pustej faktury.
Spółka podważała rozstrzygnięcie organu. Twierdziła, że przywołany przepis nie może być stosowany, gdy uwzględniła wykazany na fakturze VAT w deklaracji podatkowej.
Rozstrzygnięcie podtrzymała jednak izba skarbowa, a później Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (sygn. I SA/Łd 1395/12).
– Wobec ustalenia, że spółka wystawiła faktury, pomimo że nie wykonała czynności w nich opisanych, organy podatkowe prawidłowo oceniły, że zostały spełnione przesłanki z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT – jednoznacznie stwierdził sąd.
Uzasadnił, że podatek ten nie mógł być wykazany w deklaracji, jak to zrobiła spółka, a powyższy przepis ma zastosowanie do każdego, kto wystawi pustą fakturę. W konsekwencji zapłata podatku wynikającego z deklaracji VAT-7, w której ujęto podatek z wystawionych przez spółkę spornych faktur, nie oznacza, że uwolniła się ona od obowiązku zapłaty podatku z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT.
Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten oddalił skargę. Podkreślił, że spółka nie podważyła ustaleń, że wystawiła faktury dokumentujące niewykonaną usługę zamiast rzeczywiście dokonaną dostawę.
Kwota podatku wynikająca z art. 108 ustawy o VAT nie mogła być, co potwierdził NSA, rozliczona w deklaracji.
Jednocześnie, co podniosła na marginesie pełnomocnik organu podatkowego, spółka może uniknąć zapłaty tego podatku, jeśli wycofa faktury z obiegu i wykaże, że wykazany na nich VAT nie został odliczony przez kontrahenta.
Gdy nie można już mówić o istnieniu niebezpieczeństwa utraty przez budżet państwa wpływów z tytułu podatków, nie ma podstaw do stosowania omawianego przepisu, co potwierdził też NSA w niedawnym wyroku (sygn. I FSK 351/13).
sygnatura akt: I FSK 1252/13