W postępowaniu podatkowym jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, ?a nie jest sprzeczne z prawem. Katalog dowodów, które mogą być przeprowadzone, jest więc bardzo szeroki. Nie oznacza to jednak, że wszystkie dowody organ podatkowy dopuści ?w postępowaniu podatkowym. Dowodami mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały ?i informacje zebrane w wyniku oględzin, a także informacje podatkowe.  Takim dowodem może być również oświadczenie strony złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, jeśli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia.

Gdy materiał jest niekompletny

Jeśli strona uzna, że organ podatkowy nie zebrał wszystkich dowodów niezbędnych do rozpatrzenia sprawy, to może wystąpić ze stosownym żądaniem.

Zgodnie z art. 188 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) żądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu są okoliczności mające znaczenie dla sprawy, chyba że okoliczności te stwierdzone są wystarczająco innym dowodem. To organ ocenia, na podstawie całego zebranego materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. Podatnik we wniosku musi zatem wskazać, jakie okoliczności mają być udowodnione.

Na każdym etapie

Żądanie podatnika przeprowadzenia dowodu może być złożone na każdym etapie postępowania podatkowego, ale do momentu wydania decyzji w sprawie. Nie ma także ograniczeń co do liczby składanych przez podatnika wniosków – żądań.

Z art. 188 o.p. wynikają dwie przesłanki, które decydują ?o obowiązku przeprowadzenia dowodu na wniosek strony:

1) ?okoliczności, jakich dotyczy dowód, są istotne dla sprawy,

2) ?okoliczności te nie wynikały z dotychczasowego materiału dowodowego (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 29 marca 2012 r., I SA/Go 76/12).

Jeśli więc dowód nie przyczyni się do wyjaśnienia sprawy albo gdy dana okoliczność została już udowodniona w sposób niebudzący wątpliwości, to organ podatkowy odmówi jego przeprowadzenia. W takim przypadku wydaje postanowienie o odmowie przeprowadzenia dowodu, na które nie przysługuje zażalenie. Jeśli podatnik uzna, że urząd skarbowy powinien uwzględnić zgłoszony przez niego wniosek dowodowy, to może to podnieść w odwołaniu od decyzji.

O tym, czy żądany przez stronę dowód ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, decyduje treść normy prawa materialnego, które determinuje zakres koniecznych do jej zastosowania ustaleń faktycznych (wyrok NSA w Warszawie ?z 31 maja 2010 r., I GSK 835/09).

Elementy pisma

Sam wniosek podatnika ?o przeprowadzenie dowodu jest de facto podaniem w rozumieniu art. 168 o.p., a więc powinien zawierać wszystkie elementy pisma, czyli co najmniej treść żądania, wskazanie osoby, od której pochodzi, oraz jej adresu (miejsca zamieszkania lub pobytu, siedziby albo miejsca prowadzenia działalności). Powinien także spełniać  inne wymogi ustalone w przepisach szczególnych.

Zgodnie z art. 169 § 1 o.p., jeśli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, to organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie siedmiu dni. Musi jednocześnie pouczyć podatnika, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.  >Patrz ramka

Istotne jest, aby wniosek ?o przeprowadzenie dowodu na określoną okoliczność zawierał wskazanie tezy dowodowej (co wnioskodawca chciałby wykazać) i wspierającej ją argumentacji. Jak czytamy w wyroku WSA w Warszawie z 15 marca 2012 r. (III SA/Wa 1818/11), żądanie przeprowadzenia dowodu jest uzasadnione, gdy strona postępowania wskaże na konkretne istotne okoliczności faktyczne niezbędne do wyjaśnienia sprawy lub na sprzeczności w porównaniu ?z dotychczas zebranym materiałem dowodowym.

Kiedy odmowa

Organ podatkowy nie uwzględni wniosku strony o przepro-?wadzenie dowodu objętego tym wnioskiem tylko wtedy, gdy:

- ?nie ma możliwości przyczynienia się danej czynności dowodowej do wyjaśnienia sprawy albo

- ?dana okoliczność w sposób niebudzący żadnych wątpliwości została już udowodniona (wyrok WSA w Kielcach z 29 sierpnia 2013 r., I SA/Ke 430/13), albo

- ?żądanie dotyczy tezy dowodowej już stwierdzonej na korzyść strony (wyrok WSA ?w Gdańsku z 21 maja 2013 r.,? I SA/Gd 490/13).

Przykład

X sp. z o.o. złożyła wniosek ?o przesłuchanie świadków ?na okoliczność zamawiania, dostarczania i ewidencjonowania oleju napędowego. Zeznania tych osób miały potwierdzić, że spółka nie kupuje towarów poza ewidencją, a księgi podatkowe odzwierciedlają rzeczywiście przeprowadzone transakcje. Organ podatkowy oddalił jednak wniosek dowodowy spółki. Wskazał, ?że stan faktyczny w sprawie został w stopniu wystarczającym wyjaśniony na podstawie materiału zgromadzonego ?w trakcie kontroli podatkowej ?i postępowania podatkowego. ?Na uzasadnienie swego stanowiska organ przytoczył konkretne karty ?i dokumenty związane ?z przedmiotem wniosku podatnika.

Dowód musi dotyczyć okoliczności mającej znaczenie dla sprawy, a więc musi dotyczyć przedmiotu sprawy ?i mieć znaczenie dla jej rozstrzygnięcia. Jednocześnie przedmiotem dowodu nie może być okoliczność stwierdzona wystarczająco innym dowodem (wyrok NSA w Warszawie z 9 listopada 2011 r., ?II FSK 1075/10). Takiego samego zdania był WSA w Lublinie, który w wyroku z 26 października 2012 r. (I SA/Lu 483/12) stwierdził, że samo zgłoszenie wniosków dowodowych przez podatnika nie powoduje automatycznie konieczności ich uwzględnienia i przeprowadzenia. Organy podatkowe nie mają obowiązku dopuszczenia każdego dowodu proponowanego przez stronę, jeżeli do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego adekwatne i wystarczające są inne dowody.

Wzór wniosku strony o przeprowadzenie dowodu

Kielce, 30 czerwca 2014 roku

Katarzyna Nowakowska

PPHU „Afrodyta" Sp. z o.o.

ul. Konopnickiej 11/A

25-661 Kielce

NIP 766-23-21-234

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach

ul. Wróbla 17

25-661 Kielce

dot. PP 411-243/2014/NT

Żądanie przeprowadzenia dowodu

Na podstawie art. 188 w zw. z art. 187 § 1 i art. 180 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa ?(tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 749 ze zm.) żądam przeprowadzenia dowodów z:

1. ?materiałów zgromadzonych w toku postępowania karnego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową ?w Kielcach (sygn. 1 Ds 322/14),

2. dokumentu – opinii biegłego rewidenta z 30 kwietnia 2014 roku.

Uzasadnienie

W toku postępowania podatkowego prowadzonego przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego ?w Kielcach (PP 411-243/2014/NT), dotyczącego określenia podatku dochodowego od osób prawnych ?za 2012 rok, zapoznałam się z materiałem dowodowym. Po przejrzeniu akt sprawy stwierdzam, że nie ?zgadzam się z ustaleniami poczynionymi przez organ podatkowy.

Uważam, że organ podatkowy nie zgromadził całego materiału dowodowego. W szczególności chodzi tu ?o materiały zgromadzone w aktach postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Kielcach ?(1 Ds 322/14). W aktach tych znajduje się wiele dokumentów związanych z transakcjami pomiędzy PPHU „Afrodyta" Sp. z o.o. a spółką PPHU „Dorimex". Przeprowadzenie tych transakcji jest w toczącym się postępowaniu podatkowym kwestionowane, podczas gdy – jak wynika z materiału zgromadzonego przez Prokuraturę ?– w rzeczywistości miały one miejsce. Ustalenia wynikające z prowadzonego postępowania karnego są więc istotne dla obecnie toczącego się postępowania podatkowego, a zgromadzone w tamtej sprawie dokumenty potwierdzają prawidłowość i rzetelność transakcji przeprowadzonych przez firmę PPHU „Afrodyta" Sp. z o.o.

Ponadto konieczne jest uwzględnienie w materiale dowodowym opinii biegłego rewidenta z 30 kwietnia ?2014 roku, której treść potwierdza prawidłowość i rzetelność transakcji przeprowadzanych przez firmę PPHU „Afrodyta" Sp. z o.o.

Przeprowadzenie wskazanych wyżej dowodów jest niezbędne do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego ?w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych za 2012 rok. Nieprzeprowadzenie wnioskowanych przeze mnie czynności może skutkować wadliwością postępowania podatkowego. Są to o tyle istotne czynności, że ich zaniechanie może spowodować niekorzystne skutki materialnoprawne lub procesowe.

Mając na uwadze powyższe, wnoszę jak na wstępie.

Katarzyna Nowakowska

Urząd może kazać uzupełnić braki formalne ?i fiskalne

Brakiem jest niespełnienie wymogów określanych przepisami prawa. Wyróżniamy:

a) ?braki formalne, a więc np. brak podpisu czy nieprecyzyjnie sformułowane żądanie (ale nie uchybienie terminowi – wyrok NSA z 3 września 2003 r., III SA 568/03),

b) ?braki fiskalne polegające na nieuiszczeniu opłat, które zgodnie ?z odrębnymi przepisami powinny być uiszczone z góry.

Należy przy tym zaznaczyć, że nawet jeśli zaistnieje brak fiskalny, to organ podatkowy stosuje tryb wskazany w art. 169 § 1 o.p., a więc wzywa do jego usunięcia w określonym terminie. Wyjątkami od takich sytuacji, kiedy strona nie wniosła opłat (które powinny zostać uiszczone z góry), a mimo to organ podatkowy rozpatrzy podanie, są enumeratywnie wyliczone przypadki:

? ?jeśli za niezwłocznym rozpatrzeniem podania przemawia interes publiczny lub ważny interes strony,

? ?jeśli wniesienie podania jest czynnością, dla której ustanowiono termin zawity,

? ??jeśli podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą ?(art. 169 § 3 o.p.).