Ostatnia uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie skutków uchylenia rygoru natychmiastowej wykonalności (sygn. I FPS 8/13) zasługuje na pełną aprobatę. ?To kolejne – po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r. (sygn. P 30/11) dotyczącym zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych na skutek wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe – doniosłe orzeczenie dotyczące przedawnienia. Ma na celu ochronę praw podatników i zapobieganie nadużywaniu prawa przez organy podatkowe.
W ustnym uzasadnieniu uchwały NSA zasadnie podkreślił, że na podatnika nie mogą być przerzucane konsekwencje działań organów podatkowych, które ostatecznie są uznane za nieprawidłowe czy wręcz bezprawne. Jest to bowiem całkowicie sprzeczne z konstytucyjnymi zasadami: praworządności i zaufania do organów państwa. Tymczasem każde działanie organów podatkowych powinno zasady te uwzględniać.
Nie można zaakceptować sytuacji, w której z jednej strony organ wyższej instancji lub sąd administracyjny eliminują z obrotu prawnego rygor natychmiastowej wykonalności, uznając, że nie było podstaw do jego wystawienia, co powoduje umorzenie postępowania egzekucyjnego, z drugiej zaś w mocy pozostają niekorzystne dla podatnika konsekwencje działań uznanych za nieprawidłowe. ?Z podobną sytuacją możemy mieć do czynienia nie tylko w przypadku uchylenia rygoru natychmiastowej wykonalności, ale także uznania za zasadne zarzutów podatnika, który wykazał, że brakowało podstaw do wszczęcia postępowania egzekucyjnego, gdyż obowiązek nie był wykonalny lub w ogóle nie istniał.
—oprac. olat
Autorka jest doradcą podatkowym, starszym menedżerem ?w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic ?i Partnerzy