Sama czynność przeznaczenia dotychczas firmowego składnika majątku uznawanego za środek trwały na cele prywatne bądź nawet jego darowizna nie wywołuje konsekwencji w PIT. Jest tak nawet, gdy wycofywany z majątku firmowego składnik uprzednio generował koszty podatkowe, np. w postaci odpisów amortyzacyjnych bądź wydatków związanych z jego eksploatacją. Pogląd ten potwierdzają organy podatkowe (m.in. Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 29 listopada 2013 r., IBPBI/1/415-876/?13/WRz). Trzeba jednak pamiętać, że o ile samo przeznaczenie środka trwałego na cele prywatne nie wywołuje skutków podatkowych, o tyle skutki takie wystąpią w razie późniejszego odpłatnego zbycia tej rzeczy, jeżeli nastąpi ona ?w okresie krótszym niż sześć lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku uznawane za środki trwałe zostały wycofane z działalności. Jeżeli zatem odpłatne zbycie środków trwałych wycofanych z działalności nastąpi przed upływem tego terminu, to podatnik jest obowiązany do rozpoznania uzyskanych z tego tytułu przychodów jako przychody z działalności gospodarczej. Zasada ta nie dotyczy przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnej, wskazanej w art. 14 ust. 2c ustawy o PIT, nawet jeżeli była ona wykorzystywana w ramach prowadzonej firmy. Sprzedaż takiej nieruchomości, która nie jest dokonywana w wykonywaniu działalności gospodarczej, jest odrębnym źródłem przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 8a ustawy o PIT), jeżeli nastąpiła przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie zbywanego obiektu.
Odrębne następstwa przewidziane zostały na gruncie VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, za odpłatną dostawę towarów, a zatem czynność podlegająca opodatkowaniu, uznaje się przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie na cele osobiste m.in. podatnika lub wspólników. Warunkiem jest, aby podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Jeżeli zatem podatnik przeznaczy na cele prywatne środek trwały, przy którego nabyciu, wytworzeniu lub imporcie (bądź nabyciu albo wytworzeniu lub imporcie jego części składowych) nie był uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, to wycofanie tego środka ?z majątku firmowego i przekazanie go na cele prywatne nie jest opodatkowane VAT. Z kolei podatnik, który był uprawniony do odliczenia podatku naliczonego lub jego części przy nabyciu, wytworzeniu lub imporcie środka trwałego bądź jego części składowych, musi czynność wycofania i przekazania na własne potrzeby środka trwałego rozpoznać jako odpłatną dostawę towarów. ?W efekcie czynność taka będzie w skutkach podatkowych zrównana ze sprzedażą.
Za podstawę opodatkowania uznaje się cenę nabycia towarów lub towarów podobnych, ?a gdy nie ma ceny nabycia ?– koszty wytworzenia określone w momencie dostawy tych towarów (art. 29a ust. 2 ustawy o VAT). Warto również pamiętać o ewentualnej możliwej konieczności korekty odliczonego przy nabyciu środka trwałego podatku naliczonego. Wystąpi ona wtedy, gdy przekazanie tego środka na cele prywatne będzie miało charakter dostawy zwolnionej od podatku i zostanie dokonane w okresie ustalonym przepisami ustawy ?o VAT.
Autor jest doradcą podatkowym
