Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 31 grudnia 2013 r. (IPTPB3/423-390/13-3/IR).
Polska spółka z o.o. zajmująca się m.in. produkcją i dystrybucją farb drukarskich i lakierów zawarła z austriacką spółką (swoim udziałowcem) umowę sprzedaży, na podstawie której nabyła dwa rodzaje aktywów. Przedmiotem sprzedaży był majątek trwały (maszyny, urządzenia techniczne, aktywa obrotowe i zapasy) oraz wartości niematerialne i prawne, na które składały się m.in.: baza klientów wraz ?z opracowaniem i specyfikacją kanałów dystrybucji, księgi handlowe, a także prawa i obowiązki wynikające z umów z klientami oraz tzw. goodwill (dalej: wnip). Wnioskodawca podkreślił jednak we wniosku, że nie doszło do przeniesienia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 3 ustawy o CIT, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Wynagrodzenie za zbycie wnip zostało ustalone niezależnie od wynagrodzenia za majątek trwały. W celu rozliczenia transakcji strony zawarły umowę pożyczki, a następnie wnioskodawca potrącił swoją wierzytelność o wypłatę kwoty pożyczki z kwotą zobowiązania z umowy sprzedaży.
Zdaniem wnioskodawcy wynagrodzenie ?z tytułu nabycia wnip nie mogło być kwalifikowane jako należność licencyjna w rozumieniu art. 12 ust. 3 polsko-austriackiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (dalej: UPO). Nie powstał zatem obowiązek zapłaty podatku u źródła w Polsce. Wnioskodawca argumentował, że art. 12 ust. 3 UPO swą dyspozycją obejmuje należności za udzielenie licencji na korzystanie z doświadczenia w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej oraz inne podobne należności za użytkowanie, których konstrukcja prawna zbliżona jest do płatności z tytułu dzierżawy. Zdaniem wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym nie można jednak mówić o opłacie za użytkowanie czy korzystanie, lecz o jednorazowym wynagrodzeniu za przeniesienie prawa własności.
Organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe, podnosząc, że należnościami licencyjnymi w rozumieniu UPO są wszelkiego rodzaju płatności za przekazanie prawa do posiadania takich informacji lub przekazanie prawa do ich użytkowania.
Komentarz ekspertów
Agata ?Oktawiec doradca podatkowy, ?starszy menedżer ?w Dziale Prawnopodatkowym ?PwC
Robert ?Lipiński konsultant ?w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Zgodnie z art. 12 ust. 1 i 2 UPO, należności licencyjne powstające w Polsce i wypłacane osobie mającej siedzibę w Austrii są, co do zasady, opodatkowane w państwie ich odbiorcy. ?Podatek nałożony przez państwo wypłacającego należności (w tym przypadku jest to Polska) ?nie może natomiast przekroczyć 5 proc. kwoty wypłaty. Wypłata oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym także przez potrącenie. Zgodnie ze stanem faktycznym opisanym w omawianej interpretacji, wnioskodawca zapłacił podmiotowi z siedzibą w Austrii za „zbycie" majątku trwałego oraz wnip, m.in bazy klientów obejmującej handlową specyfikację transakcji, ?a także umów z klientami. Wnioskodawca chciał potwierdzić brak obowiązku poboru podatku ?u źródła od opłaty za nabycie wnip. Istotą wydanej interpretacji jest zatem rozstrzygnięcie, ?czy wynagrodzenie za przeniesienie prawa własności wnip może być kwalifikowane ?jak opłata licencyjna i podlegać opodatkowaniu ?w Polsce.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podatkiem u źródła w Polsce objęte są uzyskane ?na terytorium Polski „przychody z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych ?i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za (...) informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej ?(know-how)". Sposób redakcji tego przepisu budzi wątpliwości. Nie jest w szczególności jasne, ?czy zwrot „w tym również ze sprzedaży tych praw" obejmuje jedynie przychody ze źródeł wyliczonych przed tym wyrażeniem, czy wszystkie źródła przychodu wymienione w całym pkt 1 tego ustępu, w tym know-how. W pierwszym przypadku, opodatkowaniem objęte byłyby jedynie należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania know-how, w drugim – również za jego sprzedaż, rozumiana jako jednorazowe przeniesienie praw ?do know-how na nabywcę, który stanie się ich wyłącznym właścicielem.
Wątpliwości tych nie rozwiewa w pełni art. 12 ust. 3 UPO, zgodnie z którym należnościami licencyjnymi są „wszelkiego rodzaju należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania wszelkich praw autorskich do dzieła literackiego, (...) jak również za korzystanie z doświadczenia ?w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej". Przepis nie posługuje się ani pojęciem sprzedaży, ani użytkowania know-how, wspomina ?z kolei o opłatach za korzystanie. ?Może to uzasadniać twierdzenie, że opodatkowaniu w państwie wypłacającego podlega jedynie wykorzystywanie przez niego części prawa, ?a nie przeniesie pełnego nad nim władztwa. ?Taka interpretacja znajduje potwierdzenie ?w komentarzu do Modelowej Konwencji OECD ?w sprawie podatku od dochodu i majątku licencyjną (teza 8.2.), zgodnie z którym wynagrodzenie ?za przeniesienie pełnego prawa własności mienia, o którym mowa w definicji, nie może być uznawane za należność. Podobne wypowiedzi można spotkać w doktrynie.
W praktyce jednak zdarza się często, że organy podatkowe reprezentują odmienne (profiskalne) stanowisko w tej sprawie i wydają negatywne dla podatników interpretacje. Wykorzystują przy tym nieprecyzyjne zapisy ustawy o CIT, a także umów ?o unikaniu podwójnego opodatkowania, które można interpretować na dwa różne sposoby.