Wartość remanentu (spisu z natury) można zmniejszyć o wydatki, które zostały wcześniej wyrzucone z kosztów. Tak wynika z rozporządzenia ministra finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Przypomnijmy, że od 1 stycznia 2013 r. przedsiębiorca, który nie ureguluje kwoty wynikającej z faktury (albo innego dokumentu) w ciągu 30 dni od terminu płatności, musi zmniejszyć koszty. Jeśli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, to pomniejszenia dokonuje się z upływem 90 dni od zaliczenia tej kwoty do kosztów. Korekta kosztów powinna być robiona na bieżąco (czyli w miesiącu, w którym upłynął 30 lub 90-dniowy termin).
Załóżmy, że przedsiębiorca zrobił taką korektę w trakcie roku. Natomiast w remanencie wykazuje zaksięgowane wcześniej towary, których nie udało mu się sprzedać. Jeśli wydatki na te towary zostały wcześniej skorygowane z powodu niezapłacenia należności kontrahentowi, to przedsiębiorca dwa razy zmniejszy te same koszty. Pierwszy raz – pomniejszając koszty o towary, za które nie zapłacił, drugi raz – wykazując ich wartość w remanencie (jeśli ich nie sprzedał).
Aby tego uniknąć, trzeba zmniejszyć wartość remanentu o towary, które zostały wyrzucone wcześniej z kosztów. Początkowo przepisy nic nie mówiły o takiej możliwości. 11 maja 2013 r. weszła jednak w życie nowelizacja rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, która pozwala na taką operację. Nowe przepisy mówią też, że nie można korygować wartości remanentu, jeśli przed jego sporządzeniem przedsiębiorca zwiększył uprzednio pomniejszone koszty (po zapłacie należności).
W remanencie podatnik wykazuje towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady. Poza tym musi też do niego wpisać towary będące jego własnością, które znajdują się w dniu sporządzania spisu poza jego firmą. Obowiązek ten dotyczy również towarów obcych, które są na terenie zakładu. Tych ostatnich nie trzeba jednak wyceniać, wystarczy wpisać ich ilość z podaniem informacji, czyją są własnością.
Do remanentu rocznego nie wpisuje się środków trwałych oraz wyposażenia.
Wartość remanentu wpisuje się do księgi:
Spis z natury na koniec roku jest jednocześnie spisem z natury na początek roku następnego. Jego wartość wpływa też na wysokość rocznego dochodu. Zasady jego wyliczania znajdują się w art. 44 ust. 2 oraz art. 24 ust. 2 ustawy o PIT. Wynika z nich, że dochód to różnica pomiędzy przychodem a kosztami jego uzyskania:
