Wszelkie świadczenia przekazywane pracownikowi podlegają co do zasady opodatkowaniu na takich samych zasadach, jak wypłacane co miesiąc wynagrodzenie. Oznacza to, że ich wartość doliczana jest do pozostałych przychodów pracownika ze stosunku pracy, od których kalkulowana jest zaliczka na podatek według skali podatkowej (18  proc. lub 32 proc.).

Należy bowiem pamiętać, że – w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy (a więc źródeł przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy) uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednak to, czy od takiego prezentu pracodawca, jako płatnik, będzie ostatecznie zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy, zależy od:

- źródła jego sfinansowania oraz

- formy (rodzaju) i wartości świadczenia.

W ustawie o PIT przewidziano bowiem zwolnienie przedmiotowe dla niektórych rodzajów świadczeń.

Ze środków obrotowych...

W pierwszej kolejności trzeba rozważyć źródło sfinansowania świątecznych prezentów. W przypadku, gdy bony towarowe, paczki dla pracowników (lub ich dzieci), czy też gotówkę lub popularne ostatnio karty przedpłacone (pre-paid) pracodawca funduje ze swoich środków obrotowych, będą one opodatkowane na takich samych zasadach, jak sama pensja. Nie ma przy tym znaczenia wartość tych świadczeń, a zatem powinna być ona w całości uwzględniona przy kalkulacji zaliczki na podatek dochodowy.

...czy z zakładowego funduszu

Inaczej jest w przypadku świadczeń, których źródłem finansowania są środki gromadzone w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS). Stosownie bowiem do art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT, zwolniona od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

W tym przypadku znaczenia nabiera zatem forma (rodzaj) i wartość takiego prezentu.

Ze wskazanego zwolnienia ustawodawca wprost wyłączył wartość przekazywanych przez pracodawcę bonów, talonów i innych znaków, uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi.

Świadczenia rzeczowe

Nie będzie zatem uprzywilejowane podatkowo – i to bez względu na wartość – przekazanie pracownikom różnego rodzaju bonów towarowych, podarunkowych, czy też np. karnetu (biletu) do kina lub na basen. Zwolnione mogą być natomiast świadczenia rzeczowe, takie jak chociażby paczki świąteczne dla pracowników, czy też ich dzieci.

...albo pieniężne

Z preferencji korzystać mogą także świadczenia pieniężne. Zwolnione z opodatkowania może być przekazanie pracownikowi dodatkowej gotówki lub tzw. karty przedpłaconej (pre-paid). Karty te zyskują w ostatnim czasie sporą popularność, jako że ich przekazanie traktuje się na równi z przekazaniem gotówki. Uważa się je bowiem za ekwiwalent pieniądza, środek płatniczy działający tak, jak standardowa karta płatnicza, przy pomocy której dokonujemy zapłaty za zakupione towary. Nie budzi to już obecnie zastrzeżeń ze strony organów podatkowych, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 4 października 2010r. (IPPB4/415-551/10-4/MP), a także interpretacje Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 marca 2011r. (ILPB2/415-1419/10-2/JK) oraz z 4 czerwca 2013r.Jarosław Ferdyn . W interpretacji IS w Warszawie czytamy m.in., że taką kartę „należy uznać za świadczenie pieniężne, z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych i nie utożsamić jej z bonem czy talonem lub też innym znakiem uprawniającym do wymiany na usługę czy towar".

Ważny limit

Należy jednak pamiętać, że świadczenia korzystają ze zwolnienia tylko w ramach limitu, czyli 380 zł. Co istotne, limitu tego nie odnosi się każdorazowo do pojedynczego świadczenia. Dotyczy on świadczeń otrzymanych przez pracownika w całym roku podatkowym. Oznacza to, że ich wartość podlega sumowaniu, a nadwyżkę ponad tę kwotę pracodawca dolicza do przychodów pracownika dla celów ustalenia zaliczki na podatek dochodowy.

Jeżeli zatem pracownik w trakcie 2013 roku otrzymał już świadczenia z ZFŚS (korzystające z opisywanego zwolnienia), to pracodawca, przekazując mu teraz np. kartę pre-paid o wartości 380 zł, będzie miał obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy od nadwyżki sumy tych świadczeń ponad wskazany limit. Podobnie będzie w przypadku, gdy dany pracownik otrzyma teraz np. paczkę świąteczną o wartości przekraczającej 380 zł. W celu dokonania prawidłowego rozliczenia podatkowego pracodawcy muszą zatem sumować i monitorować wartość świadczeń, które zapewniają swoim pracownikom w danym roku podatkowym.

Warto, aby przy planowaniu świątecznych prezentów pracodawca uwzględnił w szczególności ich rodzaj. Może się to bowiem przełożyć na wielkość obciążenia podatkowego jego pracowników.

Przykład

Z okazji Świąt Bożego Narodzenia pracodawca przekazuje pracownikom karty przedpłacone oraz bony towarowe sfinansowane ze środków ZFŚS. Jan Kowalski otrzymał kartę doładowaną kwotą 400 zł oraz bon o wartości 100 zł. Do tej pory nie korzystał w roku podatkowym ze świadczeń z ZFŚS. Z kolei Jan Nowak otrzymał kartę doładowaną kwotą 300 zł oraz bon o wartości 50 zł. W bieżącym roku podatkowym przyznano mu już jednak świadczenie z ZFŚS na kwotę 100 zł, które korzystało ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT. Natomiast Anna Malinowska do tej pory nie korzystała w roku podatkowym ze świadczeń z ZFŚS, a otrzymała na święta kartę doładowaną kwotą 310 zł i bon o wartości 60 zł.

W opisanej sytuacji pracodawca przy ustalaniu zaliczki na podatek dochodowy od dochodu Jana Kowalskiego uwzględni dodatkowo w podstawie opodatkowania kwotę 120 zł. W przypadku Jana Nowaka będzie to kwota 70 zł, natomiast w przypadku Anny Malinowskiej – 60 zł.

Warto zauważyć, że gdyby w analizowanym przypadku pracodawca, zamiast bonów towarowych, przekazał pracownikom np. paczki świąteczne o tej samej wartości co bony, to rozliczenie podatkowe byłoby inne. W szczególności bowiem świadczenia, które otrzymała Anna Malinowska byłyby w całości zwolnione z opodatkowania.

Autor jest doradcą podatkowym w Grupa Gumułka – Kancelaria Prawa Finansowego sp. z o.o.