CIT: Przychody z usług ubezpieczeniowych bez podatku źródła

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach 4 września 2013 r. (IBPBI/2/423-686/13/PP).

Wnioskodawca - spółka będąca polskim rezydentem podatkowym, otrzymuje od swojej zagranicznej spółki matki (z siedzibą w Stanach Zjednoczonych) noty obciążeniowe pokrywające koszty ubezpieczeń (np. ubezpieczenie produktów, majątku, cargo, delegacji) oraz obsługi prawnej świadczonej przez wewnętrzny dział prawny spółki matki. Wnioskodawca posiada certyfikat potwierdzający rezydencję podatkową spółki matki.

Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy dokonanie płatności na rzecz spółki matki z tytułu not obciążeniowych będzie powodowało obowiązek pobrania podatku u źródła. Zdaniem wnioskodawcy, usługi ubezpieczenia nie podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła, ponieważ nie mieszczą się w żadnej z kategorii przychodów wymienionych art. 21 ust. 1 ustawy o CIT. Z kolei usługi prawne, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, będą, co do zasady, opodatkowane 20-proc. podatkiem u źródła w Polsce. Jednak zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, należności płacone za świadczenie usług prawnych będą podlegały opodatkowaniu tylko w państwie rezydencji spółki otrzymującej płatność (w tym przypadku - w USA), pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby odbiorcy dla celów podatkowych.

Organ uznał stanowisko spółki za prawidłowe.

Komentarz eksperta:

Edyta Winnicka, konsultantka w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, przychody z tytułu świadczeń doradczych, usług prawnych, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym pobieranym u źródła w wysokości 20 proc. przychodów. Katalog usług wymienionych w tym przepisie ma charakter otwarty. Ustawodawca użył bowiem sformułowania „świadczenia o podobnym charakterze". W praktyce, polskie podmioty dokonujące płatności na rzecz nierezydentów powinny każdorazowo weryfikować czy dane świadczenie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem u źródła. W przedmiotowej sprawie koszty ubezpieczenia (np. ubezpieczenie produktów, majątku, cargo, delegacji), którymi spółka matka obciąża polską spółkę, nie zostały wprost wymienione w przepisach ustawy o CIT. Kluczowe dla rozstrzygnięcia kwestii opodatkowania usług ubezpieczeniowych jest wyjaśnienie czy usługa ubezpieczenia ma podobny charakter do usług gwarancji i poręczeń. Kwestia opodatkowania usług ubezpieczeniowych była już przedmiotem zainteresowania orzecznictwa i indywidulanych interpretacji prawa podatkowego. Zgodnie z przyjętą przez organy podatkowe praktyką, „za świadczenia o podobnym charakterze należy uznać świadczenia równorzędne pod względem prawnym do wymienionych w ustawie. Oznacza to, że aby dane świadczenie można było zakwalifikować do katalogu wskazanego powyżej, należy spełnić takie same przesłanki, aby daną usługę uzyskać, albo wynikają z niej takie same prawa i obowiązki dla stron. Innymi słowy, lista ta obejmuje również takie świadczenia, które zasadniczo są podobne do wymienionych, lecz mogą być np. inaczej określane (nazwane). Decydujące znaczenie dla stwierdzenia, iż dane świadczenie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma treść postanowień umowy zawartej z kontrahentem zagranicznym, a przede wszystkim, charakter rzeczywiście wykonywanych świadczeń" (Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 14 marca 2013 r., IBPBI/2/423-1805/10/BG).

Mając na względzie różnice pomiędzy umowami ubezpieczenia a umowami gwarancji i poręczeń (np. umowę ubezpieczenia może podpisać tylko zakład ubezpieczeń, a umowę gwarancji inny podmiot; umowa ubezpieczenia jest umową dwustronną, tj. ubezpieczonemu przysługuje roszczenie wobec zakładu ubezpieczeń), uznanie usług gwarancyjnych za usługi o podobnym charakterze do usług wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT prowadziłoby do zastosowania wykładni rozszerzającej prawa podatkowego, która jest niezgodna z Konstytucją RP. Należy zatem uznać, że usługi gwarancyjne, jako niewymienione w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT oraz niemające charakteru podobnego do usług wymienionych w tym przepisie, nie podlegają w Polsce opodatkowaniu podatkiem u źródła.

Natomiast usługi prawne mieszczące się w katalogu usług wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT podlegają podatkowi u źródła, chyba że umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska, stanowią inaczej. W omawianej sytuacji, usługi prawne należy kwalifikować w zakresie art. 8 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki jako zyski z przedsiębiorstw, które podlegają opodatkowaniu wyłącznie w kraju rezydencji podatkowej spółki uzyskującej dochody. Przy czym zastosowanie przepisów umowy o unikania podwójnego opodatkowania jest możliwe wyłączenie pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych aktualnym certyfikatem rezydencji.

Reasumując, stanowisko izby skarbowej należy uznać za prawidłowe. Polski podatnik dokonujący płatności na rzecz zagranicznych podmiotów z tytułu usług ubezpieczeniowych nie ma obowiązku obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku u źródła. Natomiast przychody uzyskiwane przez podmioty zagraniczne z tytułu usług prawnych będą podlegały opodatkowaniu w Polsce zryczałtowanym podatkiem dochodowym, w sytuacji, gdy Polska nie podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem siedziby odbiorcy lub, jeśli taka umowa została podpisana i ratyfikowana, a polski podmiot nie posiada ważnego certyfikatu rezydencji podatkowej zagranicznej spółki.