Know-how należy do podatkowych wartości niematerialnych i prawnych. Warunkiem takiej kwalifikacji know-how jest spełnienie definicji zawartej w art. 16b ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT.

Warunki

Wartością niematerialną i prawną jest zatem równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how), jeżeli:

Pierwszy z tych warunków odnosi się do wszelkich przesłanek warunkujących wykorzystanie know-how. Chodzi tu o przesłanki faktyczne – niepełny lub wadliwy zespół danych, który nie może być wykorzystany w procesach gospodarczych podatnika, nie jest wnip. Podobnie, jeżeli know-how dotyczy działalności, która nie może być wykonywana z uwagi na regulacje prawne (np. działalność koncesjonowana, w przypadku braku posiadania przez podatnika koncesji; proces wytwarzania określonego produktu, wymagający wykorzystania surowców wycofanych z obrotu gospodarczego), nie mamy do czynienia z wartością niematerialną i prawną.

Przesłanka czasu wykorzystania wynika – co do zasady – z umowy udostępniającej know-how. Jeżeli umowa ta przewiduje krótszy niż rok okres udzielenia prawa, to nie mamy do czynienia z wartością niematerialną i prawną (tak m.in. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 29 czerwca 2011 r.; ITPB3/423-184a/11/AM).

Powstanie wnip wymaga faktycznego wykorzystywania know-how przez podatnika. Przesłanka ta jest spełniona już w okresie wdrażania (przygotowania) przedsiębiorstwa do procesów opisanych w know-how.

Ograniczenia przy aporcie

W przypadku know-how wniesionych aportem do spółki mamy ograniczenie zasad amortyzacji. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 64 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych wniesionych do spółki w postaci wkładu niepieniężnego, stanowiących równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how).

Próbę ograniczenia stosowania tego przepisu poprzez zastosowanie go względem podmiotu wnoszącego aport (wspólnik, akcjonariusz), a nie otrzymującego aport, rozpatrzono  negatywnie w interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 10 listopada 2011 r. (IBPBI/2/423-1003/11/BG). Know-how udzielone nieodpłatnie (co powoduje powstanie przychodu z nieodpłatnych świadczeń korzystającego) podlega natomiast amortyzacji, która jest kosztem podatkowym.

Amortyzowanie know-how wymaga obliczenia wartości początkowej nabytego prawa. Następuje to według zasad ogólnych dotyczących wnip (know-how nie podlega szczególnym regulacjom). Skutkuje to m.in. zastosowaniem art. 16g ust. 14 ustawy o CIT, zgodnie z którym, jeżeli część ceny nabycia uzależniona jest od przychodów uzyskanych dzięki know-how, to ta wartość zakupu nie podlega amortyzacji. Mechanizm ten obejmuje również umowy, w których całość ceny ma charakter prowizyjny (tak Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 28 lutego 2013 r., ILPB4/423-417/ 12-4/MC).

Jeżeli nabycie dotyczy dobra niebędącego know-how (w szczególności usługi), to potrącenie kosztu następuje według zasad ogólnych. Z reguły są to przepisy dotyczące potrącania kosztów pośrednich.

ZDANIEM AUTORA

Jarosław Sekita doradca podatkowy

Własność nie jest konieczna

Zarówno know-how nabyte na własność, jak i udzielone w formie licencji spełniają definicję wartości niematerialnej i prawnej. W przeciwieństwie do środków trwałych przesłanka własności nie ma tu znaczenia wiążącego. W przypadku podatkowych wartości niematerialnych i prawnych warunkiem ich powstania jest nabycie prawa (wnip nie można wytworzyć). Jeżeli podatnik sporządzi know-how (np. przy pomocy zespołu pracowniczego opisze w zamkniętej formie redakcyjnej zespół doświadczeń w sposób spełniający definicję know-how), to nie mamy do czynienia z wnip. Poszczególne koszty wytworzenia są kosztami uzyskania przychodów po zweryfikowaniu ich w kontekście art. 15 i art. 16 ustawy o CIT. Nawet jeżeli wytworzony know-how jest następnie licencjonowany, to nie podlega on amortyzacji u autora dzieła.