Do 30 listopada 2008 r. obowiązkowy przegląd techniczny kasy fiskalnej należało wykonywać co 12 miesięcy. Dopiero od 1 grudnia 2008 r. termin ten uległ wydłużeniu do 24 miesięcy. I tak jest do teraz. Zgodnie z § 33 rozporządzenia ministra finansów z 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (DzU z 2013 r., poz. 363) obowiązkowego przeglądu technicznego kasy dokonuje się nie rzadziej niż co 2 lata. Przegląd techniczny może być dokonany także przed upływem 2 lat, jeśli wcześniejszy termin jest dla podatnika dogodniejszy. Natomiast w przypadku kas o zastosowaniu specjalnym, przeznaczonych do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług przewozu osób i ich bagażu podręcznego taksówkami, obowiązkowego przeglądu dokonuje się nie rzadziej niż w terminach wymaganych do kolejnej legalizacji, określonych w odrębnych przepisach o prawnej kontroli metrologicznej dla taksometru używanego do współpracy z kasą przez podatnika, jednak nie rzadziej niż co 25 miesięcy.

W jakim przypadku

Z art. 111 ust. 6 ustawy o VAT wynika, że podatnik jest zobowiązany do zwrotu odliczonych lub zwróconych mu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania nie dokona w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis.

Na rachunek urzędu skarbowego

O tym kiedy należy zwrócić ulgę odliczoną z tytułu zakupu kasy, informuje obecnie § 6 ust. 3 rozporządzenia ministra finansów z 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 163). Stanowi on, że zwrotu odliczonych lub zwróconych kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących należy dokonać na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po:

a) miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu, jeżeli podatnik rozlicza podatek za okresy miesięczne,

b) kwartale, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu, jeżeli podatnik rozlicza podatek za okresy kwartalne.

W 2007 r. obowiązywały podobne zasady zwrotu ulgi, do której podatnik utracił prawo na skutek naruszenia terminu przeglądu technicznego kasy. Zwrotu tego należało dokonać nie później niż w terminie rozliczenia podatku VAT za ten miesiąc, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu.

Choroba nie jest usprawiedliwieniem

W sytuacji opisanej w pytaniu podatnik naruszył już pierwszy termin przeglądu kasy fiskalnej, który powinien nastąpić najpóźniej do 28 września 2007 r. Opóźnienia tego nie uzasadniają żadne okoliczności, w tym choroba podatnika. Tak samo twierdzą organy podatkowe, np. Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 22 lutego 2013 r. (ILPP2/443-1140/12-4/EN). Odnosząc się do kwestii zwrotu ulgi na zakup kasy rejestrującej zamontowanej w taksówce, wynikającego z naruszenia pierwszego po fiskalizacji terminu przeglądu technicznego, izba wskazała, że podatnik powinien „(...) zwrócić odliczone lub wydatkowane kwoty na zakup przedmiotowego urządzenia. Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje fakt, iż informacje dotyczące opóźnień zostały opisane w książce serwisowej i potwierdzone przez serwisanta. Fakt, iż zainteresowany dokonywał zmiany samochodu nie daje podstaw do uznania, że przegląd mógł zostać dokonany w późniejszym terminie."

Nie można przywrócić

Termin obowiązkowego przeglądu kasy fiskalnej jest ściśle określony w przepisach o VAT. Należy do kategorii terminów materialnoprawnych, które nie podlegają przywróceniu. Przywrócenie terminu nie jest możliwe nawet wówczas, gdyby do jego uchybienia doszło w sytuacji wyjątkowej dla podatnika, w tym na przykład na skutek działania czynnika, na który podatnik nie miał wpływu. Tym samym naruszenie terminu przeglądu technicznego powoduje, że podatnik powinien zwrócić ulgę, z której skorzystał przy zakupie kasy fiskalnej.

W analizowanej sprawie zwrotu tego należało dokonać w deklaracji VAT-7 za wrzesień 2007 r. składanej w terminie do 25 października 2007 r.

Ratunek w przedawnieniu

W przedstawionej sytuacji podatnik dwukrotnie naruszył termin obowiązkowego przeglądu kasy rejestrującej. Mimo tego nie ciąży na nim obowiązek zwrotu ulgi, z której skorzystał przy zakupie kasy. Zobowiązanie do zwrotu ulgi na skutek opóźnienia przy pierwszym przeglądzie technicznym uległo już przedawnieniu. Przedawnienie następuje z mocy prawa. Zgodnie z art. 70 § 1 ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Przedawnienie oznacza, że po jego upływie organ podatkowy nie może skutecznie domagać się uregulowania należnego świadczenia (nie ma możliwości jego wyegzekwowania).

Zwrot ulgi powinien być rozliczony przez podatnika w deklaracji VAT-7 za wrzesień 2007 r. w terminie do 25 października 2007 r. Skoro podatnik wcześniej tego nie uczynił, to w 2013 r. nie ciąży już na nim taki obowiązek. Zobowiązanie do zwrotu ulgi uległo bowiem przedawnieniu z upływem 2012 r. Na skutek przedawnienia zobowiązanie podatkowe z tytułu zwrotu ulgi wygasło (art. 59 o.p.).

Obowiązek zwrotu ulgi nie powstaje także w drugim przypadku, tj. z powodu naruszenia terminu przeglądu technicznego w 2010 r. Obowiązek oddania ulgi fiskusowi powstaje wówczas, gdy podatnik naruszy termin przeglądu kasy fiskalnej w ciągu 3 lat od rozpoczęcia ewidencjonowania. Jeżeli po tych 3 latach, np. w czwartym roku od momentu rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży przy pomocy kasy rejestrującej, podatnik nie dokonał przeglądu technicznego kasy w wyznaczonym przepisami terminie, to nie ma on obowiązku dokonania zwrotu ulgi na zakup kasy. Oznacza to, że obecnie na utratę prawa do ulgi wpływa tylko pierwszy przegląd techniczny kasy, który musi być wykonany w ciągu 2 lat (lub 25 miesięcy) od dnia fiskalizacji. Natomiast kolejne opóźnienia w przeglądzie kasy fiskalnej nie wpływają już na utratę prawa do ulgi.