18 stycznia 2012 r. przed WSA w Gdańsku (SA/Gd 968/11) spór z fiskusem przegrał przedsiębiorca, który za prowadzenie rachunku firmowego ponosił opłatę w wysokości 1509,99 zł. Oprócz typowych usług bankowych podpisanie umowy z bankiem pozwalało mu otrzymać dwa pakiety darmowych ubezpieczeń obejmujących:

- ubezpieczenie grupowe zawierające świadczenie pieniężne w przypadku hospitalizacji, świadczenia medyczne w razie nieszczęśliwego wypadku,  świadczenia rzeczowe w przypadku zdarzeń dotyczących mienia ruchomego oraz

- ubezpieczenie grupowe na życie, a także inwestowanie środków pochodzących z wpłacanych składek w okresie, w którym ubezpieczony przystąpił do umowy.

W deklaracji przystąpienia do umowy grupowego ubezpieczenia przedsiębiorca złożył dyspozycję inwestowania składek. W obydwu przypadkach ubezpieczającym był bank, który prowadzi rachunek bankowy. Wysokość składki w kwocie 1500 zł została oznaczona w odniesieniu do drugiego pakietu ubezpieczenia (gdzie miało miejsce inwestowanie środków). Przedsiębiorca bezpośrednio nie uiszczał składek na rzecz zakładu ubezpieczeń. Organ podatkowy uznał, że opłata 1509,99 zł za prowadzenie konta bankowego jest kosztem uzyskania przychodu, ale równowartość 1500 zł opłacanej przez bank składki ubezpieczeniowej jest przychodem. Przepisy kodeksu cywilnego pozwalają bankowi zapłacić składkę ubezpieczeniową za przedsiębiorcę, ale powoduje to konsekwencje podatkowe dla niego.

Sąd potwierdził stanowisko fiskusa, że zapłata składki na ubezpieczenie przez bank na rzecz przedsiębiorcy jest jego przychodem, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, podlegającym opodatkowaniu. Zasadniczą i podstawową cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Takim świadczeniem nieodpłatnym jest również usługa dająca ochronę ubezpieczeniową. Momentem uzyskania przychodu w przypadku świadczeń nieodpłatnych jest chwila otrzymania świadczenia przez podatnika lub wykonania świadczenia na rzecz podatnika. Przy czym odszkodowanie wypłacone podatnikowi będzie podlegało zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, z wyjątkiem rekompensaty za szkody powstałe w składnikach majątku związanych z działalnością gospodarczą, która objęta jest wyłączeniem zawartym w pdpkt a) tego przepisu i która będzie przychodem przedsiębiorcy z działalności gospodarczej.

Sąd zwrócił uwagę przedsiębiorcy, że skoro poinformował on organ podatkowy, że opłata za konto wynosi 1509,99 zł, a ochroną ubezpieczeniową przedsiębiorca objęty został dodatkowo i bezpłatnie, to organ przyjął, że kwota 1509,99 zł to po prostu opłata za prowadzenie konta bankowego. Podatnik może ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Ale należy uwzględnić również konsekwencje umowy z bankiem po stronie przychodów – co do kwoty 1500 zł, czyli składki ubezpieczeniowej opłacanej przez bank.

—Tomasz Król