Takie stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 27 maja 2013 r. (IBPP1/443-134/13/KJ).
Wnioskodawca (dalej także jako spółka) jest producentem i dostawcą wyrobów stalowych. W związku z dokonywanymi dostawami wnioskodawca zamierza zawrzeć z jednym ze swoich odbiorców (dalej: kontrahent) umowę, na podstawie której, w przypadku przekroczenia przez kontrahenta określonej wartości zakupów, będzie wypłacał na jego rzecz oznaczoną sumę pieniężną.
Wypłacana premia będzie się odnosiła do wszystkich dostaw dokonanych w określonym czasie zarówno na rzecz kontrahenta, jak i na rzecz podwykonawców kontrahenta. Poziom obrotu uprawniający do otrzymania premii i określający jej wysokość (ustalona kwota od każdej tony dostarczonych wyrobów) będzie uwzględniał zarówno dostawy dokonane na rzecz kontrahenta, jak i na rzecz jego podwykonawców.
Spółka zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy prawidłowe jest dokumentowanie wypłacanej przez niego premii pieniężnej fakturą wystawioną przez kontrahenta. Dodatkowo spółka wnosiła o potwierdzenie, że powinno jej przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego z takiej faktury.
Wnioskodawca wskazał, że wypłata premii pieniężnej nie będzie związana z konkretnymi dostawami i w związku z tym nie może być traktowana jak rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT. Zdaniem wnioskodawcy obniżenie ceny nie będzie dotyczyło konkretnych dostaw i nie będzie udzielane wszystkim podmiotom, do których towary są sprzedawane i na rzecz których wystawiane są faktury.
Izba skarbowa nie zgodziła się ze stanowiskiem wnioskodawcy. Jej zdaniem wypłacona przez wnioskodawcę premia pieniężna (bonus) będzie stanowić rabat obniżający wartość konkretnych dostaw udokumentowanych poszczególnymi fakturami. Po stronie wnioskodawcy będzie on zmniejszał podstawę opodatkowania.
W ocenie organu kwotę wypłaconej premii można przypisać do konkretnej sprzedaży, a przyznawana premia będzie odnosić się do każdej dostawy na rzecz kontrahenta, biorącej udział w wyliczeniu obrotu uprawniającego do otrzymania premii. Jednocześnie, w ocenie organu, faktury, które kontrahent zamierza wystawiać na rzecz wnioskodawcy, nie będą uprawniały do odliczenia wykazanego w nich podatku naliczonego.
Rafał Łapiński konsultant w Dziale Podatkowoprawnym PwC
Komentuje Rafał Łapiński, konsultant w Dziale Podatkowoprawnym PwC
Należy zgodzić się ze stanowiskiem izby skarbowej co do braku charakteru usługowego transakcji i w konsekwencji braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu.
Kwestia opodatkowania VAT wypłacanych premii pieniężnych od dawna budziła wiele kontrowersji zarówno wśród podatników, jak i wśród organów podatkowych.
Kluczowa dla rozstrzygnięcia tych wątpliwości okazała się uchwała składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 czerwca 2012 r. (I FPS 2/12) i wydana w jej następstwie interpretacja ogólna ministra finansów z 27 listo- pada 2012 r. (PT3/033/10/423/AEW/12/PT-618).
We wspomnianej uchwale NSA stwierdził, że wypłata kontrahentowi bonusu warunkowego (premii pieniężnej) z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowości regulowania należności stanowi rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, zmniejszający podstawę opodatkowania.
Zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT podstawę opodatkowania zmniejsza się co do zasady o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
W tym kontekście stanowisko zajęte przez organ podatkowy w komentowanej interpretacji jest zbieżne z treścią uchwały wydanej przez NSA. W komentowanej sprawie istota sporu sprowadza się do rozstrzygnięcia charakteru planowanej płatności – czy stanowi ona rabat zmniejszający podstawę opodatkowania dla potrzeb VAT z tytułu wcześniejszych dostaw, czy wynagrodzenie za świadczenia wykonywane na rzecz podmiotu wypłacającego premię pieniężną (wnioskodawcy). Z przedstawionego przez spółkę stanu faktycznego wynika, że z wypłatą planowanej premii pieniężnej nie będą związane jakiekolwiek czynności (świadczenia) ze strony otrzymującego tę premię kontrahenta.
W tej sytuacji nie można uznać, że wypłacana przez wnioskodawcę kwota stanowi wynagrodzenie za jakiekolwiek świadczenia wykonane przez kontrahenta na rzecz wnioskodawcy. W konsekwencji kwoty wypłacane przez wnioskodawcę nie powinny podlegać opodatkowaniu VAT. Opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wyłącznie czynności wykonywane za wynagrodzeniem przez podatnika działającego w takim charakterze.
Taka sytuacja w komentowanej sprawie nie występuje. Za trafną należy uznać konkluzję organu podatkowego, że przedmiotowa płatność, jako niestanowiąca wynagrodzenia za usługę, nie powinna być dokumentowana fakturą, a w przypadku wystawienia takiej faktury otrzymującemu ją nie powinno przysługiwać prawo do odliczenia wykazanego w niej podatku naliczonego.
W komentowanej sprawie wnioskodawca podnosił również, że wartość obrotu uprawniająca do otrzymania premii będzie kalkulowana z uwzględnieniem dostaw dokonanych na rzecz podwykonawców kontrahenta, a nie wyłącznie na rzecz kontrahenta. W efekcie, zdaniem spółki, premia pieniężna nie może stanowić rabatu wyłącznie w stosunku do dostaw dokonanych na rzecz kontrahenta. Izba skarbowa uznała, że wypłacana premia będzie odnosić się do każdej dostawy na rzecz kontrahenta, która bierze udział w wyliczeniu obrotu.
Taka konkluzja organu wydaje się prawidłowa. Jakkolwiek wysokość i samo uprawnienie do otrzymania premii pieniężnej uwzględnia wartość dostaw dokonanych na rzecz podwykonawców kontrahenta, to wypłata następuje tylko i wyłącznie na jego rzecz. Sam sposób kalkulacji nie powinien zaś być decydujący dla charakteru wypłacanych kwot i nie może przesądzać o zasadach ich traktowania dla potrzeb rozliczeń VAT z tego tytułu.
