Tak orzekł WSA w Warszawie w wyroku z 28 maja 2013 r. (III SA/Wa 3001/12).
Głównym przedmiotem działalności spółki jest leasing oraz udzielanie pożyczek. Podatnik ten planuje, jako wspólnik handlowej spółki osobowej, która zostanie utworzona w przyszłości, wnieść do niej wkład niepieniężny w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych swoim klientom. Powstała spółka osobowa dokona w przyszłości odpłatnego zbycia całości lub części przedmiotu tego wkładu. W związku z tym spółka złożyła wniosek o interpretację.
Zadała pytanie, czy w takim przypadku kosztem uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1t pkt 2 ustawy o CIT, będzie wartość poniesionych wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu. W ocenie spółki poprzez udzielenie pożyczki spółka wytworzyła prawo majątkowe, które następnie zostało wniesione aportem do spółki osobowej. Jej zdaniem wydatkiem na wytworzenie przedmiotu wkładu powinna być kwota kapitału pożyczonego przez spółkę swoim klientom, jeżeli prawa te nie zostały zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych spółki osobowej.
Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki i z dokonaną przez nią interpretacją przepisów podatkowych. Jego zdaniem należy odnieść się do powszechnie przyjętego rozumienia terminu wytworzenie i ograniczyć zastosowanie wspomnianego przepisu jedynie do samodzielnego wyprodukowania przez spółkę składnika majątkowego. We wskazanym stanie faktycznym wierzytelności pożyczkowe nie spełniają tego warunku, ponieważ powstały w wyniku zawarcia umowy. Nie zgadzając się z organem, spółka zaskarżyła wydaną interpretację do sądu.
Sąd podzielił stanowisko spółki. Wskazał, że użyte w art. 15 ust. 1t pkt 2 ustawy o CIT terminy " nabycie" oraz " wytworzenie" należy rozumieć szeroko, tzn. nie tylko w odniesieniu do nabycia od osoby trzeciej i samodzielnego wytworzenia w procesie produkcyjnym. Co za tym idzie, wartość nominalna udzielonych pożyczek jest wydatkiem na wytworzenie wkładu w postaci wierzytelności pożyczkowej.
— Jakub Warnieło, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Dominika Ramírez- -Wołkiewicz radca prawny, doradca podatkowy, menedżer w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Komentuje Dominika Ramirez-Wołkiewicz, radca prawny, doradca podatkowy, menedżer w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Komentowany wyrok WSA w Warszawie dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie/wytworzenie przedmiotu wkładu niepieniężnego w postaci wierzytelności pożyczkowych w przypadku zbycia tych wierzytelności przez spółkę osobową.
Zgodnie z art. 15 ust. 1t pkt 2 ustawy o CIT, w sytuacji zbycia przez spółkę osobową składników majątku wniesionych uprzednio do tej spółki w formie aportu kosztem uzyskania przychodu są wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie, jeżeli rzeczy lub prawa nie były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Organ podatkowy w indywidualnej interpretacji dokonał jednak zawężającej wykładni pojęć " nabycie" i " wytworzenie". Według niego przez " nabycie" należy rozumieć " nabycie od osoby trzeciej", natomiast " wytworzenie" oznacza " zrobienie, wyprodukowanie czegoś".
W związku z tym, że wnoszone do spółki osobowej prawa majątkowe w postaci wierzytelności pożyczkowych nie zostały nabyte od osoby trzeciej ani wytworzone w procesie produkcyjnym, to – zdaniem organu – nominalna kwota udzielanych pożyczek nie może zostać uznana za wydatek poniesiony na nabycie/wytworzenie przedmiotu wkładu w rozumieniu art. 15 ust. 1t pkt 2 ustawy o CIT. Sąd w Warszawie nie podzielił jednak stanowiska organu podatkowego. Ustawa o CIT nie zawiera definicji ani nabycia, ani wytworzenia. W związku z tym, aby prawidłowo określić definicję tych pojęć, należy nie tylko zastosować wykładnię literalną, ale również wykładnię systemową. Odniesienie się do całości przepisów ustawy o CIT pozwala zaś stwierdzić, że nabycie i wytworzenie należy rozumieć szeroko.
W omawianej sprawie wydatkami na wytworzenie przedmiotu wkładu, jakim są wierzytelności pożyczkowe, powinna być kwota kapitału pożyczonego przez spółkę klientom. Poprzez udzielanie pożyczek wytwarza się prawo majątkowe w postaci wierzytelności pożyczkowych. Takie szerokie rozumienie pojęcia " wytworzenie" pozwala na uznanie, że nominalna kwota udzielanych pożyczek może zostać uznana za wydatek poniesiony na wytworzenie przedmiotu wkładu.
W rezultacie uprawnione jest stanowisko, że w przypadku zbycia przez spółkę osobową przedmiotu wkładu, jakim są wierzytelności pożyczkowe, wspólnicy spółki osobowej w odpowiedniej proporcji mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość poniesionych wydatków na wytworzenie przedmiotu wkładu, tj. wartość kapitału udzielonych pożyczek.
