Istotną kwestią związaną z likwidacją działalności jest kwestia zwrotu ulgi z tytułu nabycia kasy rejestrującej.
Stosownie do art. 111 ust. 4 ustawy o VAT podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, mają prawo do odliczenia 90 proc. wartości ceny zakupu kasy, nie więcej jednak niż 700 zł.
Z ustawy i z rozporządzenia
Nie wnikając w szczegóły i zasady korzystania z tego uprawnienia, warto się skupić na następstwach likwidacji działalności gospodarczej w przypadku podatnika, który zgodnie z obowiązującymi przepisami skorzystał z ulgi na nabycie kasy rejestrującej.
Otóż, w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT ustalono obowiązek zwrotu odliczonych lub zwróconych podatnikowi kwot w ramach omawianej ulgi w związku z nabyciem kasy rejestrującej. Obowiązek taki powstaje, jeśli w okresie trzech lat, licząc od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania, podatnik:
- zaprzestał używania kasy rejestrującej,
- nie dokona w wymaganym terminie jej przeglądu technicznego,
- naruszy warunki uprawniające do ulgi na nabycie kasy rejestrującej określone w rozporządzeniu wykonawczym (rozporządzenie ministra finansów z 27 grud- nia 2010 r. w sprawie odliczania kwot wydatkowanych na nabycie kas rejestrujących).
Treść tego rozporządzenia również wskazuje na katalog przypadków, których wystąpienie skutkuje obowiązkiem zwrotu odliczonych lub otrzymanych kwot w związku z nabyciem kasy. Wśród tych przypadków wymieniono: zaprzestanie działalności, otwarcie likwidacji , ogłoszenie upadłości a także sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu jeżeli następca prawny nie będzie dokonywał sprzedaży podlegającej rejestracji kasą oraz naruszenie warunków odliczenia – jeżeli te wystąpią w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania.
Przykład
LIKWIDACJA PO DWÓCH LATACH
Podatnik VAT Adam Nowacki rozpoczął 20 stycznia 2011 r. ewidencjonowanie sprzedaży kasą rejestrującą. W dniu 10 kwietnia 2013 r. zlikwidował tę działalność. Rozpoczynając ewidencjonowanie sprzedaży, podatnik skorzystał z ulgi na nabycie kasy fiskalnej, odliczając 90 proc. jej wartości, tj. 700 zł. Podatnik rozlicza VAT za okresy miesięczne. Czy w zaistniałej sytuacji pan Adam powinien zwrócić odliczoną kwotę?
W przedstawionej sytuacji podatnik będzie obowiązany do zwrotu odliczonej kwoty na nabycie kasy rejestrującej, ponieważ wystąpiły nawet dwie przesłanki skutkujące obowiązkiem takiego zwrotu – zaprzestanie działalności oraz zaprzestanie używania kasy – w terminie trzech lat, licząc od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży kasą.
Zdarzenia te nastąpiły z chwilą likwidacji działalności gospodarczej, czyli 10 kwietnia 2013 r. Tym samym, z uwagi na brak upływu wymaganego trzyletniego okresu używania kasy, podatnik jest obowiązany do zwrotu odliczonych w związku z jej nabyciem kwot w terminie do 25 maja 2013 r.
W jakim terminie
W razie wystąpienia przesłanek uzasadniających dokonanie zwrotu uprzednio odliczonych lub otrzymanych kwot w związku z nabyciem kasy rejestrującej, a tak jest m.in. w przypadku zaprzestania działalności przed upływem trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania, podatnik winien dokonać tego zwrotu w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po:
- miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające zwrot, jeżeli podatnik rozlicza się za okresy miesięczne,
- miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające zwrot, jeżeli podatnik rozlicza się za okresy kwartalne.
Odmienne zasady obowiązują w stosunku do podatników, którzy wykonują wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub są od podatku zwolnieni podmiotowo na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Podatnicy tacy są bowiem obowiązani do zwrotu kwot otrzymanych w ramach tzw. ulgi na nabycie kasy, w terminie do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu.
—Marek Piotrowski, prawnik, doradca podatkowy, prowadzi w Krakowie własną kancelarię