Od 1 stycznia zmieniły się zasady oznaczania faktur wystawianych przez małych podatników rozliczających się metodą kasową. Do informowania kontrahenta o stosowaniu metody kasowej do końca 2012 r. małym podatnikom służyła faktura oznaczona „VAT-MP". Od początku tego roku oznaczenie to uległo zmianie na „metoda kasowa".
To oznaczenie ma bardzo poważne konsekwencje. Dopisanie na fakturze oznaczenia: do końca 2012 r.: „VAT-MP", a od 2013 r.: „metoda kasowa" to informacja dla jej odbiorcy, że nie może od razu – tak jak przy zwykłej fakturze – skorzystać z odliczenia VAT.
Nierzetelne wystawianie faktur podlega karze z kodeksu karnego skarbowego
Szybko okazało się, że nie wszyscy zainteresowani przestawili się na nowe oznaczenia. W konsekwencji pojawiły się wątpliwości, jak po 1 stycznia 2013 r. traktować fakturę ze starym, nieobowiązującym już oznaczeniem „VAT-MP". Problem sygnalizowaliśmy na naszych łamach („Rz" nr 67 z 20 marca). Jego rozwiązanie rekomendowane przez doradców podatkowych było jednoznaczne: odbiorca faktury ze starym oznaczeniem może ją potraktować jako zwykłą fakturę VAT i odliczyć z niej podatek od razu na zasadach ogólnych.
Niestety, okazuje się, że fiskus uważa inaczej. Z odpowiedzi Ministerstwa Finansów udzielonej „Rz" jasno wynika, że źle oznaczona faktura nie daje prawa do odliczenia VAT od razu.
Resort zauważył, że podatnicy wystawiający dotychczas faktury „VAT-MP" nadal mogą zachować te oznaczenia, pod warunkiem jednak, że wskażą również w fakturze wymagane we wszystkich państwach członkowskich UE nowe oznaczenie, tj. „metoda kasowa". W odniesieniu do odbiorcy faktury stanowisko resortu jest bardziej restrykcyjne. Przede wszystkim podatnik, który po 31 grudnia 2012 r. otrzymał fakturę oznaczoną wyłącznie starym „VAT-MP" zamiast „metoda kasowa", powinien wyjaśnić, czy faktura ta została wystawiona przez małego podatnika stosującego metodę kasową. W ocenie Ministerstwa Finansów wyjaśnienie statusu sprzedawcy nie powinno być utrudnione i budzić wątpliwości, szczególnie w sytuacji, gdy np. nabywca w 2012 r. otrzymywał od kontrahenta faktury oznaczone jako „VAT-MP" i w 2013 r. nadal je otrzymuje (bez adnotacji „metoda kasowa". Podatnicy powinni poprawić taki błąd poprzez wystawienie faktury lub noty korygującej.
Ponadto z odpowiedzi ministerstwa jasno wynika, że w przypadku nabycia towarów i usług po 31 grudnia 2012 r., udokumentowanego fakturą oznaczoną wyłącznie jako „VAT-MP", wystawioną przez małego podatnika stosującego metodę kasową, prawo do odliczenia u nabywcy i obowiązek podatkowy u sprzedawcy powstaje na zasadach dla niej przewidzianych (czyli jest uzależniony od zapłaty należności). W opinii resortu zachowanie przez nabywcę należytej staranności przejawiające się np. w podjęciu działań zmierzających do skorygowania faktury, powinno uchronić przed ewentualnymi nieprawidłowościami w dokonaniu rozliczeń VAT na podstawie błędnych dokumentów.
Jak widać, stanowiska ekspertów i fiskusa w kwestii faktur z błędnym oznaczeniem diametralnie się różnią. To w przyszłości może zaowocować sporami sądowymi.
