Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej  wydanej 1 marca 2013 r. (sygn. IPPB4/415-951/12-4/MP).

Odlicza firma czy dolicza pracownik

Z pytaniem zwrócił się instytut naukowy, który zamierza wysłać swojego pracownika na konferencję naukową w Indiach.  Pracownik zwrócił się do pracodawcy z pisemną prośbą o zwrot kosztów prywatnej wizyty lekarskiej w Poradni Chorób Zakaźnych, a także szczepień i leków zaleconych przez lekarza przed wyjazdem do Indii. Chodziło m.in. o szczepienia przeciwko żółtaczce typu A i durowi brzusznego oraz leki przeciw malarii. Pracownik argumentował, że po przebytej chorobie onkologicznej jest bardziej narażony na infekcje i powikłania zdrowotne, stąd konieczność zabezpieczenia się przed tropikalnymi chorobami. Do rozliczenia przedstawił faktury wystawione na instytut na łączną kwotę 695,40 zł.

Instytut zwrócił pracownikowi poniesione koszty uznając je za zasadne na podstawie art. 229 par. 6 Kodeksu Pracy: „Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy". Jednocześnie poinformował pracownika, że od zwróconej kwoty powinien zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, gdyż stanowi to dla niego przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pracownik się z tym nie zgodził. Jego zdaniem wydatki związane z podróżą służbową są kosztem pracodawcy, a nie przychodem pracownika.

W tej sytuacji instytut postanowił zwrócić się o interpretację do organu podatkowego.

Bez podatku tylko to, co daje przepis

Fiskus przyznał rację pracodawcy. Przypomniał, że przychody ze stosunku pracy są opodatkowane podatkiem od osób fizycznych. Należy przez nie rozumieć nie tylko wynagrodzenie, dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop, ale wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunkiem pracy lub stosunkiem pokrewnym i skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT wolne od podatku są jedynie świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, jeśli przysługują na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, a zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Z kodeksu pracy wynika obowiązek poddania pracownika na koszt pracodawcy lekarskim badaniom wstępnym, okresowym i kontrolnym. Poza tym pracodawca ponosi też inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, jeśli jest ona niezbędna z uwagi na warunki pracy. Tak stanowi art. 229 § 6 k.p.

Fiskus zwrócił uwagę, że nie może rozstrzygnąć, czy badania, leki i szczepienia wymienione przez instytut są świadczeniami wynikającymi z obowiązkowej i profilaktycznej opieki medycznej, gdyż kwestia ta nie należy do zakresu przepisów prawa podatkowego. Jednak sam instytut we wniosku o interpretację  wskazał, że zwrot kosztów nie nastąpił na podstawie obowiązku nałożonego przez odrębne przepisy, a prywatna wizyta lekarska, szczepienia i leki nie były dla pracownika obowiązkowe.

W takiej sytuacji  zwrot ich kosztów dokonany przez pracodawcę stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy, który nie korzysta ze zwolnieniu z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT.