Tak orzekł WSA w Gliwicach 8 stycznia 2013 r. (III SA/Gl 1613/12).
Spółka w swojej działalności wykorzystuje wyroby węglowe. Zdaniem spółki wprowadziła ona w życie systemy mające na celu podwyższenie efektywności energetycznej oraz ochronę środowiska. Kolejne zaś są w trakcie realizacji (m.in. modernizacja kotłowni, zakup urządzenia do odzysku ciepła, izolacja zbiorników).
Wnioskując o wydanie interpretacji spółka zapytała, czy wyroby węglowe zużywane w prowadzonej działalności w związku z realizowanymi inwestycjami będą podlegały zwolnieniu z podatku akcyzowego na podstawie art. 31a ust. 2 pkt 9 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.
Zdaniem spółki, za przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej, zgodnie z art. 3 pkt 12 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej, należy uznać działanie polegające m.in. na wprowadzeniu zmian lub usprawnień w obiekcie, w wyniku których uzyskuje się oszczędność energii.
W chwili obecnej inwestycje takie zostały zrealizowane przez spółkę, a kolejne są w trakcie realizacji, przez co efektywność energetyczna przedsiębiorstwa stale się zwiększa.
W związku z tym spółka spełnia warunki do objęcia jej zwolnieniem. Organ nie zgodził się ze stanowiskiem spółki. Wskazał, że zwolnienie w ustawie akcyzowej dotyczy całych systemów prowadzących do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej. Spółka powinna posiadać potwierdzenie poprawy efektywności. Przedsięwzięcia realizowane przez spółkę nie mogą być uznane za system, a tym samym nie można zastosować zwolnienia.
Sąd oddalił skargę. Podniósł, że uwzględnienie stanowiska spółki prowadziłoby do uznania, że nawet najmniejsza zmiana mająca na celu poprawę efektywności energetycznej uzasadniałaby zastosowanie zwolnienia z art. 31a ust. 2 pkt 9 ustawy akcyzowej. Sąd uznał, że system będą stanowić kompleksowe działania mające wymierny efekt w skali danego podmiotu. Dla dokonania prawidłowej kwalifikacji stanu faktycznego należy posiłkować się ustawą o efektywności energetycznej. Sąd stwierdził, że działania spółki nie są dokonywane w ramach systemu.
—Jakub Gorwa współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Anna Kubala doradca podatkowy, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Katowicach)
Anna Kubala doradca podatkowy, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Katowicach)
Spór dotyczył art. 31a ust. 2 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym, w myśl którego, zwalnia się z akcyzy wyroby węglowe zużywane przez podmioty gospodarcze, w których zostały wprowadzone w życie systemy prowadzące do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższania efektywności energetycznej. Przepis ten budzi liczne wątpliwości interpretacyjne i problemy w praktyce.
W interpretacjach indywidualnych organów podatkowych najczęściej potwierdzana jest możliwość zastosowania zwolnienia w przypadku podmiotów funkcjonujących w systemie ETS (Europejski System Handlu Emisjami), bądź też EMAS (krajowy system ekozarządzania i audytu). Jednocześnie wskazany przepis nie ogranicza możliwości zastosowania zwolnienia jedynie do tych dwóch przypadków.
Teoretycznie jest zatem możliwe zastosowanie zwolnienia, jeżeli podatnik wprowadził systemy mające na celu podwyższenie efektywności energetycznej. Warto też zwrócić uwagę, że ustawodawca nie wskazuje, że zamierzone cele w zakresie efektywności energetycznej powinny być faktycznie zrealizowane, aby możliwe było zastosowanie zwolnienia. Jak wynika z ustnego uzasadnienia, sąd powołał się na okoliczność, że inicjatywy podejmowane przez podatnika nie stanowią systemu.
Należy wskazać, że w ustawie o podatku akcyzowym nie zdefiniowano pojęcia „system". W związku z tym istnieją wątpliwości, czy system tworzyć będę inwestycje/czynności, które stanowią całość pod względem technicznym np. zespół urządzeń, czy też celowościowym np. jeżeli ich cechą wspólną jest przeznaczenie do realizacji celu w postaci podwyższenia efektywności energetycznej podmiotu.
W tym drugim przypadku już zbiór zrealizowanych różnych i niezależnych od siebie inwestycji prowadziłby do zwolnienia z opodatkowania.
Ponadto, wątpliwości może budzić fakt tak szczegółowego odwoływania się do ustawy o efektywności energetycznej i uzależnianie zastosowania zwolnienia od zawartych w niej regulacji, podczas gdy brak jest takiego odesłania w ustawie o podatku akcyzowym. Jednocześnie nie można odmówić słuszności sądowi, że zbyt szerokie pojmowanie zwolnienia nie byłoby zasadne. Wydaje się, że celem ustawodawcy nie było objęcie zwolnieniem każdej, nawet najmniejszej zmiany mającej na celu poprawę efektywności energetycznej.
Być może pisemne uzasadnienie wyroku pozwoli na ustalenie przesłanek, w jakim przypadku zwolnienie przewidziane w art. 31a ust. 2 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym mogłoby zostać zastosowane, jeżeli podmiot nie jest objęty systemem ETS oraz EMAS.