- Spółka z o.o. chciałaby przekazać darowiznę na rzecz szkoły publicznej, przy której działa uczniowski klub sportowy. Czy będzie mogła ją uwzględnić w rozliczeniu podatkowym?

– pyta czytelnik.

Zgodnie z art. 888 kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotą darowizny jest zatem jej bezpłatność.

Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT od podstawy opodatkowania spółka z o.o. może odliczyć darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 234 poz. 1536 ze zm.), organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele. Łącznie odliczenie przysługuje do wysokości nieprzekraczającej 10 proc. dochodu.

Istotny cel i beneficjent

Jednym celów uprawniających do odliczenia darowizny jest przeznaczenie jej na wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej (art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie).

Natomiast według art. 3 ust. 2 tej ustawy organizacjami pozarządowymi są, niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia.

Jednak według art. 9 pkt 3 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU z 2009 r. nr 157 poz. 1240 ze zm.) sektor finansów publicznych tworzą m.in. jednostki budżetowe. Zgodnie zaś z art. 79 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.) szkoły zakładane i prowadzone przez ministrów i jednostki samorządu terytorialnego są jednostkami budżetowymi.

Szkoła publiczna jako jednostka finansów publicznych nie jest zatem organizacją określoną w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W związku z tym darowizna na jej rzecz nie może być odliczona od dochodu spółki.

Inaczej jednak rzecz się ma, gdy darowizna zostanie przekazana bezpośrednio dla uczniowskiego klub sportowego działającego przy tej szkole.

Odrębny podmiot

Jest on odrębnym podmiotem od szkoły. Zasady jego tworzenia reguluje art. 4 ustawy z 25 czerwca 2010 r. o sporcie (DzU nr 127 poz. 857 z późń. zm.) i ustawa z 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 79, poz. 855 ze zm.).

Uczniowski klub sportowy jest zatem stowarzyszeniem i z tego tytułu podlega ewidencji, jak również posiada osobowość prawną. Z zachowaniem obowiązujących przepisów może przyjmować darowizny, spadki i zapisy oraz korzystać z ofiarności publicznej. Ma to istotne znaczenie, np. darowizny dla tego stowarzyszenia nie będą darowiznami na rzecz szkoły (te nie podlegają odliczeniu od dochodu darczyńców). Natomiast darowizny na rzecz stowarzyszenia mogą być odliczone, jeżeli są przeznaczone na cele uprawniające do odliczenia.

Odliczeniu podlegają bowiem m.in. darowizny na rzecz stowarzyszeń, w tym uczniowskich klubów sportowych, gdy są przeznaczone na cele wspierania i upowszechniania kultury fizycznej. Potwierdza to również interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 8 kwietnia 2009 r. (IPPB5/423-118/09-2/AM).

Izba stwierdziła w niej, że darowizna przekazana uczniowskiemu klubowi sportowemu, o ile będzie miała charakter świadczenia nieekwiwalentnego i zostanie prawidłowo udokumentowana, będzie podlegała odliczeniu od dochodu przed opodatkowaniem do wysokości kwoty stanowiącej maksymalnie 10 proc. dochodu darczyńcy.

Jak udokumentować

Darowizny mogą być odliczone, jeżeli ich wysokość jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego (uczniowskiego klubu sportowego), a w przypadku darowizny innej niż pieniężna – dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu (art. 18 ust. 1c ustawy o CIT).

Jeżeli przedmiotem darowizny są towary, np. sprzęt sportowy, opodatkowane VAT, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług, w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o VAT z tytułu dokonania tej darowizny (art. 18 ust. 1b ustawy o CIT).

Na analogicznych zasadach mogą być odliczane darowizny na rzecz uczniowskich klubów sportowych dokonywane przez osoby fizyczne, z tym że w ich przypadku łączna kwota odliczeń z tytułu tych darowizn (w tym również podlegających odliczeniu od dochodu darowizn na cele kultu religijnego i krwiodawstwa) nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu (art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. a) i ust. 5 ustawy o PIT).

Trzeba podać informację o przeznaczeniu środków

Uczniowski klub sportowy jako stowarzyszenie jest podatnikiem CIT. Jest zatem zobowiązany składać właściwemu dla siebie urzędowi skarbowemu zeznanie roczne, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym – do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku (art. 27 ust. 1 ustawy o CIT).

Trzeba tu mieć na uwadze, że na podstawie art. 18 ust. 1e ustawy o CIT, uczniowski klub sportowy jako stowarzyszenie otrzymujące darowizny będzie obowiązany:

1) w zeznaniu rocznym wyodrębnić z przychodów kwotę ogółem otrzymanych darowizn ze wskazaniem celu ich przeznaczenia wraz z wyszczególnieniem darowizn pochodzących od osób prawnych z podaniem nazwy i adresu darczyńcy, jeżeli jednorazowa kwota darowizny przekracza 15 000 zł lub jeżeli suma wszystkich darowizn otrzymanych w danym roku podatkowym od jednego darczyńcy przekracza 35 000 zł,

2) w terminie składania tego zeznania, udostępnić do publicznej wiadomości, poprzez publikacje w Internecie, środkach masowego przekazu lub wyłożenie dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych powyższe informacje i w formie pisemnej zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Z obowiązku tego zwolnione są podmioty, których dochód za dany rok podatkowy nie przekracza kwoty 20 000 zł.

Darowizny te będą dla klubu przychodami, ale mogą korzystać ze zwolnienia od podatku. Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT przychodami są m.in. otrzymane pieniądze, wartości bądź wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw. Jednak na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy zwolnione od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność w zakresie kultury fizycznej i sportu – w części przeznaczonej na te cele.

Zwolnienie ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i – bez względu na termin – wydatkowany będzie na takie cele, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio ich realizacji oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów (art. 17 ust. 1b ustawy o CIT). Termin wydatkowania dochodu na cele statutowe jest praktycznie nieograniczony.

Jak działa uczniowski klub sportowy

Członkami uczniowskiego klubu sportowego mogą być w szczególności uczniowie, rodzice i nauczyciele. Osoby w liczbie co najmniej piętnastu, pragnące założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski. Statut stowarzyszenia określa w szczególności:

- nazwę stowarzyszenia, odróżniającą je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji,

- teren działania i siedzibę stowarzyszenia,

- cele i sposoby ich realizacji,

- sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,

- władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,

- sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał,

- sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,

- zasady dokonywania zmian statutu,

- sposób rozwiązania się stowarzyszenia.

Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego zebrania członków.

Uczniowski klub sportowy podlega wpisowi do ewidencji prowadzonej przez starostę właściwego ze względu na siedzibę klubu. Nie ma zatem obowiązku wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Wpisu do tej ewidencji dokonuje się na podstawie wniosku, do którego należy dołączyć:

- statut,

- listę założycieli, zawierającą ich imiona i nazwiska, daty i miejsca urodzenia, miejsca zamieszkania oraz własnoręczne podpisy,

- informację o adresie siedziby klubu sportowego.

Uczniowski klub sportowy uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do tej ewidencji. Wpis i odmowa wpisu do ewidencji następuje w drodze decyzji.