Jeśli akcjonariusz nie uzyska takiego przychodu w ciągu roku podatkowego, nie powstanie obowiązek uiszczenia zaliczki na PIT.

Tak orzekł WSA w Krakowie 6 marca 2012 r. (I SA/Kr 2153/11).

Podatnik – osoba fizyczna – jest akcjonariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej. We wniosku o interpretację przepisów podatkowych pytał, czy dochód uzyskiwany z tytułu uczestnictwa w tej spółce powstaje z chwilą podziału zysku przez walne zgromadzenie w drodze uchwały oraz czy ma obowiązek uiszczenia zaliczki na PIT w sytuacji, gdy nie uzyska takiego przychodu (dochodu) w ciągu roku podatkowego. Jego zdaniem przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej powstaje w momencie podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały o podziale zysku. Rodzi to obowiązek wpłacenia zaliczki za ten miesiąc i wykazania dochodu w zeznaniu rocznym. Jeśli spółka takiej uchwały nie podejmie, obowiązek uiszczenia zaliczki nie powstanie.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym. Stwierdził, że podatnik powinien wpłacać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego w przypadku osiągnięcia przez spółkę dochodu z działalności gospodarczej. Obowiązek wpłacania zaliczek powstaje począwszy od miesiąca, w którym te dochody przekroczą kwotę powodującą konieczność zapłacenia podatku. Podatnik uzyskuje przychody z działalności gospodarczej proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku spółki.

Sąd uchylił zaskarżoną interpretację. Podkreślił, że stanowisko organu podatkowego nie ma uzasadnienia w przepisach, a obowiązek zapłaty zaliczek pojawi się dopiero w miesiącu, w którym dochód faktycznie powstał. Ponadto powołał się na uchwałę składu siedmiu sędziów NSA z 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11), wskazując, że, mimo że dotyczyła ona CIT, poglądy w niej zawarte powinny być analogicznie stosowane do podatników PIT.

—Konrad Bojeś, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Katarzyna Kurzawska-Puchała

|

doradca podatkowy, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu)

Jest to jeden z pierwszych wyroków WSA, wydany dla osoby fizycznej będącej akcjonariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej (SKA) po uchwale NSA z 16 stycznia 2012 r. Opodatkowanie akcjonariusza SKA będącego osobą fizyczną na gruncie PIT budzi sporo wątpliwości. Wynika to przede wszystkim z tego, że ustawa o PIT traktuje o różnych źródłach przychodów, które są opodatkowane albo według skali podatkowej, albo z uwzględnieniem liniowej/zryczałtowanej stawki PIT. Dlatego w praktyce wykształciło się kilka alternatywnych poglądów dotyczących opodatkowania dochodów akcjonariusza będącego osobą fizyczną z tytułu udziału w SKA.

Jednym z nich jest właśnie pogląd prezentowany w komentowanym wyroku, zgodnie z którym dochód akcjonariusza to dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegający opodatkowaniu dopiero w momencie podjęcia uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku. Tym samym brak jest obowiązku uiszczania miesięcznych zaliczek na PIT. W omawianym wyroku sąd dodatkowo powołał się na uchwałę NSA, twierdząc, że, mimo że została ona wydana na gruncie przepisów ustawy o CIT, poglądy w niej zawarte powinny być analogicznie stosowanie do podatników PIT. Ale czy słusznie?

W uchwale NSA stwierdzono bowiem, że „przychód akcjonariusza z udziału w spółce komandytowo-akcyjnej nie jest (...) przychodem z działalności gospodarczej. Przychód akcjonariusza z zysku do podziału wynika wyłącznie z posiadania prawa majątkowego w postaci akcji spółki komandytowo-akcyjnej". Stosując analogiczne podejście, jak wskazywał WSA, należałoby dojść do wniosku, że na gruncie ustawy o PIT dochód akcjonariusza z tytułu udziału w SKA nie powinien być klasyfikowany jako dochód z działalności gospodarczej, lecz jako przychód z praw majątkowych lub innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 7 lub pkt 9 w związku z art. 18 lub art. 20 ustawy o PIT). W konsekwencji nie będzie możliwe opodatkowanie takiego przychodu liniową 19-proc. stawką PIT, gdyż do wskazanych źródeł przychodów ma zastosowanie skala podatkowa (co może być uznane za przejaw dyskryminacji w stosunku do podatników CIT objętych 19-proc. stawką). Jednak, uwzględniając fakt, że akcjonariusz SKA jest posiadaczem akcji, z których uzyskuje przychód, należałoby się zastanowić, czy dochód akcjonariusza nie powinien być zaklasyfikowany do kapitałów pieniężnych opodatkowanych 19-proc. stawką PIT.

Mając to na uwadze, należy dojść do wniosku, że o ile uchwała NSA rozwiązała wątpliwości na gruncie CIT, o tyle ciągle niejasna jest sytuacja akcjonariusza SKA z perspektywy PIT. Wprawdzie komentowany wyrok jest korzystny dla podatnika, niemniej nie wyjaśnia wątpliwości, które nadal pozostają.

Eksperci z firmy doradczej Deloitte komentują wybrane wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach podatkowych