Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 10 stycznia 2012 r. (IPTPB3/423-258/11-4/KJ).
25 lipca 2011 r. spółka otrzymała fakturę VAT za usługę malowania barierek wystawioną na nią tego dnia z datą sprzedaży również w tym dniu. Usługa ta została wykonana także 25 lipca, co zostało potwierdzone protokołem zdawczo-odbiorczym. Na jej podstawie spółka wystawiła refakturę na dewelopera, który w umowie serwisowej zobowiązał się do ponoszenia kosztów usuwanych usterek. Przedmiotem umowy serwisowej jest świadczenie usług serwisu reklamacyjnego dla dewelopera wynikających z jego zobowiązań w stosunku do klientów, którym sprzedał lokale mieszkalne i usługowe.
Refakturę wystawiono 1 sierpnia, natomiast jako datę sprzedaży przyjęto dzień wykonania usługi, tj. 25 lipca 2011 r. Przychód podatkowy z tytułu refaktury spółka wykazała też w tej dacie, czyli w dniu wykonania usługi. Za datę jej wykonania przyjęła dzień podpisania protokołu odbioru robót. Pytała, czy postąpiła prawidłowo.
Izba skarbowa stwierdziła, że nie. Podkreśliła, że w przypadku refakturowania mamy do czynienia z wykonaniem przez refakturującego usługi innej niż ta, której refakturowanie dotyczy. W jej ocenie, ponieważ refakturujący jest jedynie pośrednikiem w przekazywaniu opłat pomiędzy faktycznym wykonawcą usługi a rzeczywistym jej odbiorcą, przychód należny z tytułu refakturowania usług powinien być wykazany w dacie wystawienia refaktury.
Grzegorz Kuś starszy konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Komentuje Grzegorz Kuś, starszy konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
W Polski system podatkowy nie posługuje się pojęciem refakturowania. W praktyce przyjmuje się, że refakturowanie usług to nic innego, jak „fakturowanie” usługi świadczonej przez podatnika VAT przy pomocy osoby trzeciej (por. wyrok NSA z 25 października 2001 r., III SA 1466/00).
Organy podatkowe często, zwłaszcza na gruncie VAT, uznają, że refakturowanie polega na zafakturowaniu odsprzedaży usług bez doliczania jakiejkolwiek marży, a jego celem jest przeniesienie wyłożonych kosztów przez refakturującego na tego, kto faktycznie z nich korzysta, mimo że refakturujący fizycznie danej usługi nie świadczy.
Ponadto władze podatkowe stoją na stanowisku, że refakturowanie usług może nastąpić pod tymi warunkami, że: strony łączy umowa określająca sprzedaż o charakterze zasadniczym, refakturowanie zaś jest jedynie sprzedażą uboczną służącą realizacji zawartej umowy, odbiorca faktury jest równocześnie odbiorcą refakturowanych usług oraz pomiędzy odbiorcą, a wystawcą refaktury istnieje umowa, z której wynika, że ta usługa jest przedmiotem świadczenia i odrębnego fakturowania.
Abstrahując od słuszności wymienionych warunków, które nie mają oparcia ustawowego, należy wskazać, że w orzecznictwie dotyczącym refakturowania na gruncie CIT dominuje pogląd, iż jest ono odrębne od pierwotnej usługi i stąd przychód podatkowy powstaje dopiero w momencie wystawienia refaktury.
Stanowisko takie ma potwierdzenie w wielu interpretacjach wydanych w ostatnich latach przez organy podatkowe (np. Izby Skarbowej w Katowicach z 2 czerwca 2011 r., IBPBI/2/423-300/11/BG, Izby Skarbowej w Warszawie z 15 października 2010 r., IPPB5/423-431/10-4/PS, oraz z 18 września 2009 r., IPPB3/423-443/09-2/KK).
Opisane zagadnienie nie jest jednoznaczne w świetle obowiązujących przepisów. Stanowisko zajęte przez Izbę Skarbową w Łodzi wpisuje się w aktualną linię interpretacyjną władz skarbowych. Nie można jednak wykluczyć, że w przyszłości organy podatkowe zmienią swoje podejście.
Analizowana przez izbę sytuacja mogłaby się skomplikować, gdyby refakturowanych było wiele faktur, a umowa dotycząca refakturowania przewidywałaby wystawianie refaktur w okresach rozliczeniowych. Organy podatkowe w tej sytuacji również chcą, aby przychód podatkowy został wykazany w dacie wystawienia refaktury, a nie na koniec okresu rozliczeniowego (por. interpretacja łódzkiej Izby Skarbowej z 29 grudnia 2011 r., IPTPB3/423-251/11-4/PM).
Myślę, że z takim stanowiskiem można dyskutować na etapie postępowania przed sądem administracyjnym. Dodatkowo należy mieć na względzie także moment wykazania kosztów podatkowych z tytułu pierwotnie nabytej usługi. Organy podatkowe w tym wypadku chcą, aby koszty te traktować jako pośrednio związane z przychodami i na podstawie art. 15 ust. 4d ustawy o CIT wykazywać w momencie poniesienia (zob. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 8 września 2009 r., IPPB3/423-541/11-2/MS).
W moim przekonaniu istnieją argumenty za tym, że przy refakturowaniu wydatki na nabycie usług będących następnie przedmiotem refaktury są kosztami bezpośrednio związanymi z przychodami, z tego prostego względu, że gdyby nie zostały poniesione, to wystawiono by refaktury, a więc nie zostałby osiągnięty przychód podatkowy
